PETER VON DANZIG, karawela
< Poprzednie | Następne > |
„PETER von DANZIG”, pierwotnie: „Pierre de La Rochelle”. Trójmasztowa karawela, zbudowana przed rokiem 1462, o długości 52,20 m (45,40 m długość kadłuba, 43,12 m długość pokładu), 12,20 m całkowitej szerokości i 800 ton ładowności, własność Francuza Pierre’a Boeffa. W początku lata 1462, płynąc pod dowództwem Marca Boeffa (wnuka właściciela) z ładunkiem soli, podczas wchodzenia do portu gdańskiego uległa uszkodzeniu od uderzenia pioruna. Zniszczenia objęły pokład, poszycie statku oraz główny maszt. Po mniej więcej roku pobytu w Gdańsku Boeff wrócił do Francji w poszukiwaniu środków na remont. Dowodzenie przejął Peter Bezart, a po jego śmierci, od października 1463 roku Peter Nantes, który w maju 1464 zastawił za tysiąc grzywien karawelę gdańszczanom q Rudolfowi Feldstetemu i Kasparowi Langemu. Wobec śmierci właściciela karaweli przeszła (w ramach rozliczeń finansowych) na własność króla Francji Ludwika XI i jego wysłannicy uznali zastaw za nieważny. Na zwrot karaweli Francuzom nalegali przedstawiciele q Hanzy, gdańszczanie korzystali w sporze (1466–1469) z poparcia króla polskiego Kazimierza Jagiellończyka. Niszczejącą w porcie na Motławie karawelę Rada Miejska Gdańska wiosną 1470 roku skierowała do remontu w stoczni na q Lastadii. W sierpniu 1471, już jako okręt wojenny „Peter von Danzig”, wraz z innymi statkami gdańskiej jednostki (m.in. z tzw. małą karawelą z kapitanem, gdańszczaninem Martinem Ertmanem), wyruszyła pod dowództwem q Bernarda Pawesta (z ponadtrzystuosobową załogą) przeciwko Anglii, toczącej wojnę z Hanzą. Wielkością i siłą uzbrojenia okręt budził zarówno popłoch, jak i podziw na Morzu Północnym i w Kanale La Manche. Wiosną 1472 roku karawela uległa uszkodzeniu na Morzu Północnym. Po kilkumiesięcznym remoncie w Brugii odbyła rejs do Hamburga, gdzie jesienią dowództwo przejął q Paweł Benke. Wiosną 1473 roku u angielskich wybrzeży zdobył on florencką galerę „San Andre” (zwaną też „San Mateo”), płynącą pod banderą burgundzką, wiozącą towary (m.in. ałun, sukno, futra, kosztowności) oraz obraz q Sąd Ostateczny Hansa Memlinga, przekazany do Gdańska. Służba karaweli zakończyła się w roku 1475, kiedy to uległa uszkodzeniu od pioruna w miejscu swego powstania, w La Rochelle. Spory współudziałowców galery z Gdańska o zwrot zagrabionych towarów trwały do końca 1. ćwierci XVI wieku. Pamiątkową nazwę „Peter von Danzig” nosiło następnie wiele jednostek, m.in. jacht zbudowany w początku XX wieku, należący do firmy Seereederei Danzig, nazwę „Peter von Danzig II” – jacht zbudowany w 1924 (ex brytyjski „Mermerns”, następnie żaglowiec szkolny Kriegsmarine). Imię to nosił także jeden z samolotów q Akademickiego Dywizjonu Lotniczego. 1 IX 1921 została otwarta restauracja Zum Peter von Danzig przy Breitgasse 44 (ul. Szeroka).