PARK im. STEFFENSÓW
| < Poprzednie | Następne > |
PARK im. STEFFENSÓW (mniej prawidłowo zwany też parkiem Steffensa; Steffenspark), park miejski, początkowo na 4,3 ha między obecną al. Zwycięstwa (po stronie wschodniej) a terenem kolejowym. Założony na terenie byłego cmentarza Lazaretu, na wysokości Bramy Oliwskiej, sięgał początkowo na północ do wysokości obecnej ul. Orzeszkowej. Powstał w latach 1896–1897 według projektu Georga Wilhelma Schnibbe’go, wieloletniego prezesa Towarzystwa Budowy Ogrodów. Fundusze na wykup terenu, zakup roślin i prace plantacyjne pochodziły z darowizny Franza Steffensa, który 30 XI 1894 przekazał na ten cel 50 000 talarów. W 1913 wdowa po nim, Rosa, przekazała dodatkowo 200 000 marek.
Przed 1918 powiększony do 5,81 ha o teren likwidowanego cmentarza cmentarza Ubogich, sięgając od północy zabudowań popularnej kawiarni „Vier Jahreszeiten” („Cztery Pory Roku”), która odtąd akcentowała jedno z wejść. Powiększenie wzbogaciło park o cenny, stary drzewostan, aleje kasztanowców i wiązów, które wzmocniły oddziaływanie młodych jeszcze nasadzeń w przedniej części.
Układ przestrzenny nie był wyszukany, wąski pas terenu przecinały swobodnie poprowadzone ścieżki z ławkami. W założeniu zabrakło wyraźnego motywu przewodniego, charakteryzowało się za to ciekawymi wewnętrznymi powiązaniami widokowymi, skomponowanymi grupami drzew i krzewów, bogactwem odmian i gatunków roślin. Rosły tu między innymi rododendrony, platany, grupy buków odmiany czerwonolistnej i zwisającej, klon francuski, kłęk kanadyjski, miłorząb japoński, drzewa iglaste: cyprysiki, żywotniki i cisy; prawdopodobnie pochodziły z należącej do Schnibbego szkółki drzew i krzewów ozdobnych w Młyniskach. W 1. połowie XX wieku miejsce popularne, podczas I wojny światowej otoczony ogrodzeniem z drutu kolczastego, chroniącym przed dewastacją. W latach 20. XX wieku atrakcją był kasztanowiec, którego jedna z gałęzi, dotykającą lampy gazowej, zakwitała wiosną jako pierwsza, mimo utrzymującego się śniegu i przymrozków.
Po 1945 nosił im. Ignacego Daszyńskiego, od 20 III 1953 Marcina Kasprzaka, obecna nazwa od 21 V 1998; w miejscu byłej kawiarni Cztery Pory Roku ustawiono pomnik-czołg. Przebudowa al. Zwycięstwa pod koniec lat 70. XX wieku spowodowała odcięcie części terenu (pasa szerokości około 20–30 m), który przeznaczono pod jezdnię. Doprowadziło to do zniszczenia zabytkowego układu przestrzennego i spadku atrakcyjności parku.
