VERPOORTENN WILHELM PAUL, rektor Gimnazjum Akademickiego

Wersja z 10:09, 19 wrz 2022

WILHELM PAUL VERPOORTENN (Verpooorten, ver Poorten, VerPoorten) (4 IX 1721 Neustadt an der Heyde, obecnie Bawaria, Niemcy – 17 I 1794 Gdańsk), profesor gimnazjum, teolog luterański. Syn Alberta Menona Verpoortenna. Uczył się w gimnazjum Casimirianum w Koburgu (ówcześnie Saksonia, obecnie Bawaria) oraz w Gimnazjum Akademickim (pod kierunkiem ojca, wówczas rektora). Studiował na uniwersytetach w Jenie i Lipsku, w 1745 uzyskał stopień magistra filozofii i wykładał filozofię. Ze względu na zły stan zdrowia ojca (zm. 1752) powrócił do Gdańska i pomagał mu w pracy naukowej. Od 1751 kaznodzieja w Steblewie, od 1762 diakon w kościele św. Katarzyny Aleksandryjskiej.

W roku 1770 uzyskał tytuł doktora teologii na uniwersytecie w Królewcu, w latach 1770–1794 rektor gdańskiego Gimnazjum Akademickiego oraz pastor kościoła św. Trójcy. Był rektorem w okresie stopniowego upadku gimnazjum spowodowanego dekoniunkturą i wydarzeniami politycznymi, między innymi blokadą Gdańska przez Prusy (po I rozbiorze Polski). Jako uczony zajmował się patrystyką, teologią symboliczną i moralną, był znawcą języków orientalnych. Około 1766 próbował polemiki z poglądami jednego z największych myślicieli oświecenia, Jeana Jacques’a Rousseau.

Do jego najważniejszych prac teologicznych, zwłaszcza w okresie gdańskim, należały: De resurrectione impiorum merito Christi non impetrata (1774), Theses ex theologia symbolica (1791). W 1786, z okazji urodzin, był adresatem specjalnie na jego cześć skomponowanej w Gdańsku pieśni. Córka Weronika Wilhelmina od 1777 była żoną Karla Benjamina Lengnicha. SK