KALCKREUTH FRIEDRICH ADOLF von, komendant twierdzy Gdańsk

Wersja z 16:07, 14 wrz 2022

Friedrich Adolf von Kalckreuth, mezzotinta Heinricha Sintzenicka

Friedrich Adolf von Kalckreuth w okresie dowodzenia obroną Gdańska, 1807

Frontyspis i karta tytułowa zbioru listów z okresu oblężenia Gdańska przez wojska napoleońskie Friedricha Adolpha von Kalckreutha, Die Belagerung von Danzig im Jahre 1807, Posen und Leipzig 1809

Friedrich von Kalckreuth poddaje 26 V 1807 Gdańsk i przekazuje Francuzom klucze do miasta, sztych Jana Ligbera (zm. przed 1814)

FRIEDRICH ADOLF von KALCKREUTH (21 II 1737 Sotterhausen – 10 VI 1818 Berlin), oficer. Syn Hansa Ernsta (1689–1739), oficera wojsk saskich i polskich oraz Charlotty Antoniny Bülow (1698–1739). W wojsku pruskim od 1752, od 1753 kornet, od 1754 podporucznik, od 1758 do 1766 adiutant Friedricha Heinricha Ludwiga Hohenzollerna (Henryka, księcia pruskiego), młodszego brata króla Fryderyka II Wielkiego. Podczas wojny prusko–austriackiej 29 X 1762 wyróżnił się w bitwie pod Freibergiem, awansowany do stopnia majora. W 1766 popadł w niełaskę za romans z żoną księcia Henryka, otrzymał zakaz pojawiania się w Berlinie. W randze pułkownika walczył w latach 1778–1779 w kolejnej wojnie Prus z Austrią, tym razem o sukcesję bawarską (1778–1779), za zasługi w 1786 przywrócony do łask, otrzymał tytuł hrabiowski. W 1787 ponownie wyróżnił się w wojnie z Holandią. Od 1790 generał porucznik. W 1792 dowodził w wojnie z Francją wojskami pruskimi w Szampanii, w 1793 udanym oblężeniem Moguncji.

Od 1795 komendant twierdz w Gdańsku i Toruniu. W 1806 opowiadał się za sojuszem Prus z Napoleonem, brał udział w przegranej bitwie z Francuzami pod Auerstedt, krytykował dowództwo i przewidział klęskę. W 1807 kierował obroną Gdańska przed wojskami napoleońskimi. Po poddaniu miasta mianowany feldmarszałkiem, w 1807 został gubernatorem Królewca, w 1809 Berlina, w 1812–1814 był gubernatorem pruskim Wrocławia, w 1814 ponownie Berlina.

Był dwukrotnie żonaty: od 13 III 1767 roku z Charlotte von Morrien (1 IX 1726 – 22 I 1768), po jej śmierci od 22 I 1781 roku z Charlotte Henriette Sophie (30 XI 1756 – 3 IV 1829), córką Jakoba Friedricha von Rohd. Pierwsza żona zmarła w czasie porodu córki Wilhelminy (później żony Augusta Wilhelma Leopolda hrabiego von Schlabrendorff, dyrektora szkoły jazdy w Legnicy). Dziećmi z drugiego małżeństwa byli: hrabia Friedrich Wilhelm Emil von Kalckreuth (24 VI 1782 – 3 VIII 1857), ojciec Eduarda Stanislausa von Kalckreuth (1821–1894), artysty malarza, dyrektora Akademii Sztuk Pięknych w Weimarze, Friedrich Ernst Adolf Karl (ur. 1790), pruski oficer kawalerii, oraz Sophie Charlotte, zmarła wkrótce po urodzeniu w 1783 roku. MrGl