BARAN CZESŁAW, prorektor Akademii Medycznej w Gdańsku

Wersja z 16:53, 26 maj 2022

Czesław Baran

CZESŁAW BARAN (12 V 1929 Zawiercie – 2 II 2000 Gdańsk) lekarz, prorektor Akademii Medycznej w Gdańsku (AMG). Syn Antoniego i Marii z domu Śliwy. Od 1943 do 1945 był pracownikiem przymusowym w Miejskim Zakładzie Elektrycznym w Zawierciu. W 1948 ukończył tamtejsze gimnazjum, w latach 1949–1954 studiował na Wydziale Lekarskim Akademii Lekarskiej w Gdańsku (od 1950 AMG).

W 1951 podjął pracę w Zakładzie Fizjologii AMG u prof. Bożydara Szabuniewicza, pracował w tym Zakładzie do 1967 (z przerwą na służbę wojskową w latach 1957–1959), początkowo jako wolontariusz, od 1952 jako młodszy asystent. W latach 50. podjął jednocześnie pracę w Wydziale Zdrowia i Opieki Społecznej w Gdańsku na stanowisku lekarza rejonowego i kierownika przychodni obwodowej w Oliwie. Od 1966 doktor, od 1977 doktor habilitowany. W latach 1967–1977 był dyrektorem AMG i pełnomocnikiem ministra do spraw zatrudnienia absolwentów medycznych szkół wyższych. W tym okresie prowadził też zajęcia z organizacji ochrony zdrowia. W 1976 został docentem kontraktowym, a rok później kierownikiem Zakładu Organizacji Ochrony Zdrowia AMG (później Zakład Zdrowia Publicznego i Medycyny Społecznej). W 1978 uzyskał stanowisko docenta oraz objął funkcję dyrektora nowo powstałego Instytutu Medycyny Społecznej AMG (z dyrektorowania ustępował w okresach gdy był powoływany do pełnienia wyższych funkcji we władzach uczelni). W 1987 został profesorem nadzwyczajnym (tytularnym), w 1995 profesorem zwyczajnym. W latach 1987–1990 i 1996–1999 pełnił funkcję prorektora do spraw klinicznych AMG. Od 1994 pracował również w Bałtyckiej Wyższej Szkole Humanistycznej w Koszalinie.

Absorbowała go przede wszystkim tematyka medycyny społecznej i zdrowia publicznego ze szczególnym uwzględnieniem rozwoju fizycznego dzieci wiejskich i ich uwarunkowań środowiskowych. Ponadto zajmował się zagadnieniami związanymi z higieną szkolną dzieci na wsi, statystykami stanu zdrowia ludności i wpływu pochodzenia terytorialnego rodziców na rozwój fizyczny dzieci, liczebnością rodzin i ich warunkami mieszkaniowymi. Prowadził badania dotyczące społecznych uwarunkowań zachorowań na gruźlicę i alkoholizmu. Był autorem koncepcji modelowej opieki kardiologicznej i jej wdrożenia do systemu świadczeń zdrowotnych. Zajmował się również problemami orzecznictwa lekarskiego i czasowej niezdolności do pracy. Do jego ważniejszych prac należą: Rozwój fizyczny wiejskiej młodzieży szkolnej województwa gdańskiego (1966; doktorat), Różnice w rozwoju fizycznym dzieci wsi gdańskiej w zależności od pochodzenia terytorialnego ich rodziców (1975; rozprawa habilitacyjna), Poland’s Programme for Health for All by the Year 2000 (w: Health Promotion. II Danubean Symposium of Preventive and Social Medicine, 1989), Charakterystyka oczekiwań pacjentów i możliwości zaspakajania ich potrzeb zdrowotnych w przychodniach rejonowych (wspólnie z Tadeuszem Jędrzejczykiem, „Problemy Medycyny Społecznej” 1992). Był członkiem komitetu redakcyjnego pisma „Annales Academiae Medicae Gedanensis”.

Wieloletni prezes Polskiego Towarzystwa Medycyny Społecznej i Zdrowia Publicznego, następnie prezes honorowy. Był inicjatorem obchodzenia uroczystość inauguracji roku akademickiego AMG w dniu 8 października, w rocznicę wydania dekretu o utworzeniu w Gdańsku Akademii Lekarskiej (od 1950 AMG). Był autorem projektu sztandaru AMG, wykonanego przez Hannę Suchodolska i wręczonego władzom uczelni 8 X 1975 władzom przez wojewodę gdańskiego Henryka Śliwowskiego. Odznaczony między innymi 1976 Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1976), Srebrnym Medalem „Za Zasługi dla Obronności Kraju” (1972), Medalami 30-lecia (1974) i 50-lecia (1985) PRL, Medalem „Zasłużonemu Akademii Medycznej w Gdańsku” (1975, 1990), Medalami 30-lecia (1975), 40-lecia (1985) i 50-lecia (1995) Akademii Medycznej w Gdańsku, odznakami „Za Zasługi dla województwa słupskiego” (1979), „Za szczególne zasługi dla rozwoju województwa bydgoskiego” (1984).

Pochowany 5 II 2000 na cmentarzu Srebrzysko. SeKo PP