NOWICKI EDMUND, biskup gdański
| Linia 5: | Linia 5: | ||
[[File: Edmund_Nowicki.JPG |thumb| Płyta pamiątkowa poświęcona Edmundowi Nowickiemu w [[KOŚCIÓŁ WNIEBOWZIĘCIA NAJŚWIĘTSZEJ MARII PANNY | kościele Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny]] w Gdańsku]] | [[File: Edmund_Nowicki.JPG |thumb| Płyta pamiątkowa poświęcona Edmundowi Nowickiemu w [[KOŚCIÓŁ WNIEBOWZIĘCIA NAJŚWIĘTSZEJ MARII PANNY | kościele Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny]] w Gdańsku]] | ||
| − | '''EDMUND NOWICKI''' (13 IX 1900 Trzemeszno – 10 III 1971 Warszawa), biskup ordynariusz [[DIECEZJA GDAŃSKA | diecezji gdańskiej]]. Czwarty syn właściciela browaru w Trzemesznie Zygmunta i Marii z domu Huebner. Ukończył gimnazjum w Nakle. Studiował teologię w seminariach w Gnieźnie i Poznaniu, 15 III 1924 przyjął w Gnieźnie święcenia kapłańskie z rąk kardynała Edmunda Dalbora. W latach 1924–1927 wikary w parafii przy kościele Najświętszego Serca Pana Jezusa w Poznaniu. W latach 1927–1929 studiował prawo w Rzymie, od | + | '''EDMUND NOWICKI''' (13 IX 1900 Trzemeszno – 10 III 1971 Warszawa), biskup ordynariusz [[DIECEZJA GDAŃSKA | diecezji gdańskiej]]. Czwarty syn właściciela browaru w Trzemesznie Zygmunta i Marii z domu Huebner. Ukończył gimnazjum w Nakle. Studiował teologię w seminariach w Gnieźnie i Poznaniu, 15 III 1924 przyjął w Gnieźnie święcenia kapłańskie z rąk kardynała Edmunda Dalbora. W latach 1924–1927 wikary w parafii przy kościele Najświętszego Serca Pana Jezusa w Poznaniu. W latach 1927–1929 studiował prawo w Rzymie, od 1929 doktor prawa kanonicznego, 1929–1930 aplikant w Trybunale św. Roty Rzymskiej, 1930–1939 notariusz, adwokat, wiceoficjał sądu biskupiego, kanclerz kurii biskupiej w Poznaniu. 3 X 1939 aresztowany przez hitlerowców, przebywał w więzieniu w Poznaniu, od maja 1940 roku w obozie koncentracyjnym Dachau, następnie Gusen i ponownie Dachau. W lutym 1941 zwolniony.<br/><br/> |
15 VIII 1945 mianowany administratorem apostolskim w Gorzowie Wielkopolskim z jurysdykcją nad diecezją kamieńską, lubuską i prałaturą pilską. Zorganizował kurię (1946), sąd duchowny (1950), diecezjalny Caritas. Założył wiele parafii, zlecił odbudowę zniszczonych kościołów. W 1946 powołał Niższe Seminarium Duchowne w Gorzowie Wielkopolskim, w 1947 Niższe Seminarium Duchowne w Słupsku oraz Wyższe Seminarium Duchowne w Gorzowie. W styczniu 1951 usunięty przez władze Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (PRL) z Gorzowa, powrócił do Poznania, gdzie pracował w kurii biskupiej, sądzie i seminarium.<br/><br/> | 15 VIII 1945 mianowany administratorem apostolskim w Gorzowie Wielkopolskim z jurysdykcją nad diecezją kamieńską, lubuską i prałaturą pilską. Zorganizował kurię (1946), sąd duchowny (1950), diecezjalny Caritas. Założył wiele parafii, zlecił odbudowę zniszczonych kościołów. W 1946 powołał Niższe Seminarium Duchowne w Gorzowie Wielkopolskim, w 1947 Niższe Seminarium Duchowne w Słupsku oraz Wyższe Seminarium Duchowne w Gorzowie. W styczniu 1951 usunięty przez władze Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (PRL) z Gorzowa, powrócił do Poznania, gdzie pracował w kurii biskupiej, sądzie i seminarium.<br/><br/> | ||
| − | 24 IV 1951 mianowany biskupem koadiutorem w Gdańsku, początkowo nie mógł pełnić tej funkcji z powodu sprzeciwu władz PRL (nominacja nie została podana do publicznej wiadomości). Sakrę biskupią przyjął (tajnie) 26 IX 1954 w pałacu arcybiskupim w Poznaniu z rąk arcybiskupa metropolity poznańskiego Walentego Dymka. Diecezję gdańską przejął dopiero po przełomie październikowym, 8 XII 1956 | + | 24 IV 1951 mianowany biskupem koadiutorem w Gdańsku, początkowo nie mógł pełnić tej funkcji z powodu sprzeciwu władz PRL (nominacja nie została podana do publicznej wiadomości). Sakrę biskupią przyjął (tajnie) 26 IX 1954 w pałacu arcybiskupim w Poznaniu z rąk arcybiskupa metropolity poznańskiego Walentego Dymka. Diecezję gdańską przejął dopiero po przełomie październikowym, 8 XII 1956. Ingres do katedry oliwskiej ([[KOŚCIÓŁ TRÓJCY ŚWIĘTEJ | kościół Trójcy Świętej]]) 25 XII 1956.<br/><br/> |
| − | Po śmierci | + | Po śmierci biskupa [[SPLETT CARL MARIA | Carla M. Spletta]] 7 III 1964 mianowany ordynariuszem diecezji gdańskiej. 27 X 1957 założył Biskupie Seminarium Duchowne w Gdańsku ([[GDAŃSKIE SEMINARIUM DUCHOWNE | Gdańskie Seminarium Duchowne]]). Brał udział w Soborze Watykańskim II. Rozbudował struktury diecezjalne, rozszerzył sieć dekanalną.<br/><br/> |
| − | + | W 1968 wszczepiono mu rozrusznik serca. Po jego wymianie w jednym z warszawskich szpitali w lutym 1970 zmarł w wyniku infekcji. Trumna z ciałem wystawiona była przez kilka dni w Kaplicy Kapłańskiej [[KOŚCIÓŁ WNIEBOWZIĘCIA NAJŚWIĘTSZEJ MARII PANNY | kościoła Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny]] w Gdańsku. Duchowni katoliccy z całego świata (między innymi z Niemiec, Irlandii i USA) odprawili tam przeszło 70 mszy w jego intencji. Pochowany w krypcie biskupów gdańskich w katedrze oliwskiej. Patron ulicy w Oliwie. W 2007 poświęconą mu tablicę pamiątkową (płaskorzeźbiony portret, napis, herb) odsłonięto przy wejściu do Gdańskiego Seminarium Duchownego. {{author: AH}}<br/><br/> | |
Wraz z sakrą biskupią przyjął herb wyobrażający tarczę dzieloną lewoskośnie zieloną rzeką (szarfą), w polu pierwszym czerwonym (powyżej rzeki) złoty stylizowany krzyż, w polu drugim błękitnym poniżej rzeki taki sam krzyż. Za tarczą ustawiony krzyż procesyjny. Herb wieńczył zielony kapelusz kościelny z dwunastoma chwostami na dwóch sznurach, po sześć (jeden nad dwoma, nad trzema) z każdej strony tarczy. Pod tarczą wstęga z dewizą biskupa: ''Finis Legis Christus'' (''Ostatecznym prawem Chrystus''). (zob. [[KATOLICY | katolicy]]). {{author: AK}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Ludzie]] | Wraz z sakrą biskupią przyjął herb wyobrażający tarczę dzieloną lewoskośnie zieloną rzeką (szarfą), w polu pierwszym czerwonym (powyżej rzeki) złoty stylizowany krzyż, w polu drugim błękitnym poniżej rzeki taki sam krzyż. Za tarczą ustawiony krzyż procesyjny. Herb wieńczył zielony kapelusz kościelny z dwunastoma chwostami na dwóch sznurach, po sześć (jeden nad dwoma, nad trzema) z każdej strony tarczy. Pod tarczą wstęga z dewizą biskupa: ''Finis Legis Christus'' (''Ostatecznym prawem Chrystus''). (zob. [[KATOLICY | katolicy]]). {{author: AK}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Ludzie]] | ||
Wersja z 08:22, 25 mar 2022
.JPG)
EDMUND NOWICKI (13 IX 1900 Trzemeszno – 10 III 1971 Warszawa), biskup ordynariusz diecezji gdańskiej. Czwarty syn właściciela browaru w Trzemesznie Zygmunta i Marii z domu Huebner. Ukończył gimnazjum w Nakle. Studiował teologię w seminariach w Gnieźnie i Poznaniu, 15 III 1924 przyjął w Gnieźnie święcenia kapłańskie z rąk kardynała Edmunda Dalbora. W latach 1924–1927 wikary w parafii przy kościele Najświętszego Serca Pana Jezusa w Poznaniu. W latach 1927–1929 studiował prawo w Rzymie, od 1929 doktor prawa kanonicznego, 1929–1930 aplikant w Trybunale św. Roty Rzymskiej, 1930–1939 notariusz, adwokat, wiceoficjał sądu biskupiego, kanclerz kurii biskupiej w Poznaniu. 3 X 1939 aresztowany przez hitlerowców, przebywał w więzieniu w Poznaniu, od maja 1940 roku w obozie koncentracyjnym Dachau, następnie Gusen i ponownie Dachau. W lutym 1941 zwolniony.
15 VIII 1945 mianowany administratorem apostolskim w Gorzowie Wielkopolskim z jurysdykcją nad diecezją kamieńską, lubuską i prałaturą pilską. Zorganizował kurię (1946), sąd duchowny (1950), diecezjalny Caritas. Założył wiele parafii, zlecił odbudowę zniszczonych kościołów. W 1946 powołał Niższe Seminarium Duchowne w Gorzowie Wielkopolskim, w 1947 Niższe Seminarium Duchowne w Słupsku oraz Wyższe Seminarium Duchowne w Gorzowie. W styczniu 1951 usunięty przez władze Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (PRL) z Gorzowa, powrócił do Poznania, gdzie pracował w kurii biskupiej, sądzie i seminarium.
24 IV 1951 mianowany biskupem koadiutorem w Gdańsku, początkowo nie mógł pełnić tej funkcji z powodu sprzeciwu władz PRL (nominacja nie została podana do publicznej wiadomości). Sakrę biskupią przyjął (tajnie) 26 IX 1954 w pałacu arcybiskupim w Poznaniu z rąk arcybiskupa metropolity poznańskiego Walentego Dymka. Diecezję gdańską przejął dopiero po przełomie październikowym, 8 XII 1956. Ingres do katedry oliwskiej ( kościół Trójcy Świętej) 25 XII 1956.
Po śmierci biskupa Carla M. Spletta 7 III 1964 mianowany ordynariuszem diecezji gdańskiej. 27 X 1957 założył Biskupie Seminarium Duchowne w Gdańsku ( Gdańskie Seminarium Duchowne). Brał udział w Soborze Watykańskim II. Rozbudował struktury diecezjalne, rozszerzył sieć dekanalną.
W 1968 wszczepiono mu rozrusznik serca. Po jego wymianie w jednym z warszawskich szpitali w lutym 1970 zmarł w wyniku infekcji. Trumna z ciałem wystawiona była przez kilka dni w Kaplicy Kapłańskiej kościoła Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Gdańsku. Duchowni katoliccy z całego świata (między innymi z Niemiec, Irlandii i USA) odprawili tam przeszło 70 mszy w jego intencji. Pochowany w krypcie biskupów gdańskich w katedrze oliwskiej. Patron ulicy w Oliwie. W 2007 poświęconą mu tablicę pamiątkową (płaskorzeźbiony portret, napis, herb) odsłonięto przy wejściu do Gdańskiego Seminarium Duchownego.
Wraz z sakrą biskupią przyjął herb wyobrażający tarczę dzieloną lewoskośnie zieloną rzeką (szarfą), w polu pierwszym czerwonym (powyżej rzeki) złoty stylizowany krzyż, w polu drugim błękitnym poniżej rzeki taki sam krzyż. Za tarczą ustawiony krzyż procesyjny. Herb wieńczył zielony kapelusz kościelny z dwunastoma chwostami na dwóch sznurach, po sześć (jeden nad dwoma, nad trzema) z każdej strony tarczy. Pod tarczą wstęga z dewizą biskupa: Finis Legis Christus (Ostatecznym prawem Chrystus). (zob. katolicy).
