CHODECKA-PRZYBYLSKA MARIA, aktorka, reżyser

Wersja z 19:32, 2 lis 2021

Maria Chodecka-Przybylska na scenie Teatru Wybrzeże

Hasło powstało dzięki Miastu Gdańsk

Partner redakcji

MARIA CHODECKA-PRZYBYLSKA (26 III 1917 Odessa – 30 VI 1992 Sopot), aktorka, reżyserka. Córka Wacława Chodeckiego, urzędnika pocztowego, oraz Wandy (brak informacji o nazwisku panieńskim). W 1923 roku wraz z rodzicami przyjechała do Polski. Mieszkała najpierw w Bydgoszczy, a następnie (od 1928) w Żyrardowie i (od 1934) w Brześciu. Od 1938 roku pracowała jako kancelistka w urzędzie rozjemczym, przygotowując się w trybie eksternistycznym do matury, do której nie przystąpiła z powodu wybuchu drugiej wojny światowej. 17 VIII 1943 roku została zmobilizowana do Wojska Polskiego. Debiutowała w Teatrze I Dywizji Wojska Polskiego im. Tadeusza Kościuszki rolą Anieli w Ślubach panieńskich Aleksandra Fredry w reżyserii Władysława Krasnowieckiego (premiera 1 VIII 1944).

Po wojnie w latach 1945–1947 studiowała na Wydziale Aktorskim Wyższej Szkoły Teatralnej w Łodzi. Pracowała w Teatrze Wojska Polskiego w Łodzi (1945–1947), Teatrach Dolnośląskich we Wrocławiu (1947–1949), Teatrze im. Stefana Jaracza w Olsztynie–Elblagu (1949–1952), Teatrze Ziemi Pomorskiej w Toruniu (1952–1956).

W Teatrze Wybrzeże była zaangażowana w latach 1957–1959, a w latach 1959–1963 na Scenie Objazdowej tego teatru. Brała udział w próbach do Sułkowskiego Stefana Żeromskiego w reżyserii Tadeusza Żuchniewskiego jako księżniczka Agnieszka Gonzaga. Tuż przed premierą 7 I 1957 (ze względu na chorobę) rolę przejęła Kira Pepłowska. Po odejściu z teatru Alicji Migulanki Chodecka zagrała tytułową rolę w Obronie Ksantypy Ludwika Hieronima Morstina w reżyserii Aleksandra Rodziewicza (12 VI 1957). Zagrała rolę Pani II oraz była asystentką reżysera Ryszarda Wasilewskiego przy realizacji Romansu z wodewilu Władysława Krzemińskiego (2 X 1959). W sztuce Zielony Gil Tirsa de Moliny w reżyserii Stanisława Milskiego zagrała Donnę Diannę de Solis (10 I 1958).

Na Scenie Objazdowej Teatru Wybrzeże wystąpiła między innymi jako Pola Rajska w spektaklu Śledztwo trwa Pawła Galiana wyreżyserowanym przez Aleksandra Długosza (21 I 1961). Zagrała w trzech spektaklach reżyserowanych przez Waleriana Lachnitta: Margitę Syliową w Nie jesteśmy aniołami Klary Feher (26 II 1960), Kobietę w Czasie młodości Leonida Zorina (17 X 1961) oraz baronową Aurorę Dudevant, czyli George Sand, w Lecie w Nohant Jarosława Iwaszkiewicza (17 V 1963). W latach 1953–1958 występowała także w Teatrze Polskiego Radia, między innymi jako Anna Szyling w Koperniku Romana Brandstaettera w reżyserii Malwiny Szczepkowskiej (25 VIII 1953).

W Teatrze Wybrzeże i na jego Scenie Objazdowej podejmowała się także reżyserowania. Zrealizowała tutaj Dom kobiet Zofii Nałkowskiej (24 VIII 1958), Śluby panieńskie Aleksandra Fredry (24 X 1959), Braci Plauta (5 V 1961), Wesołe kumoszki z Windsoru Williama Shakespeare’a (31 XII 1961) oraz Komedię o młynie Lope de Vegi (12 I 1963). W 1964 roku przeniosła się do Teatru Ziemi Gdańskiej w Gdyni, gdzie wyreżyserowała Marchołta Romana Brandstaettera (13 IV 1964) i zagrała między innymi Panią Dobrójską w Ślubach panieńskich Aleksandra Fredry w reżyserii Stefanii Domańskiej (24 III 1970).

W 1968 roku została odznaczona Złotym Krzyżem Zasługi. Żona Juliusza Przybylskiego (11 V 1918 Sambor (obecnie Ukraina) – 13 IV 2002 Gdańsk), aktora w Teatrze I Dywizji WP (1943–1944), Teatrze Wojska Polskiego w Łodzi (1945), Teatrze Polskim w Bielsku/Cieszynie (1945–1946), Teatrze Ziemi Pomorskiej w Toruniu (1952–1956), Teatrze Ziemi Gdańskiej w Gdyni (1964–1972), Teatrze Dramatycznym w Białymstoku (1972–1979), Teatrze Polskiego Radia (1958–1972). Pochowani na Cmentarzu Komunalnym nr 5, Łostowickim. HD