BERGMANN ERNST, organista
| Linia 2: | Linia 2: | ||
'''ERNST BERGMANN''' (28 VII 1825 Görlitzhausen koło Arnstadt, Turyngia – 19 X 1858 Gdańsk-Nowy Port), nauczyciel, organista. Syn Heinricha, właściciela młyna. Od około 1840 roku wraz z rodziną mieszkał we wsi w okolicy Świecia. Przez trzy lata uczył się w seminarium nauczycielskim w Malborku, następnie pracował jako nauczyciel w szkole elementarnej w Rheinfeld (Przyjaźń, powiat kartuski) i organista w tamtejszym kościele ewangelickim (od 1945 roku świątynia katolicka). Od 13 XI 1848 był nauczycielem klasy niższej w ewangelickiej szkole elementarnej w Nowym Porcie przy Sasperstraße 49 (ul. Na Zaspę; budynek oddano do użytku 12 X 1848) i nauczycielem w szkółce niedzielnej. Był też organistą i kościelnym w Himmelfahrtskirche ([[KOŚCIÓŁ NIEPOKALANEGO SERCA MARYI | kościół Niepokalanego Serca Maryi]]). <br/><br/> | '''ERNST BERGMANN''' (28 VII 1825 Görlitzhausen koło Arnstadt, Turyngia – 19 X 1858 Gdańsk-Nowy Port), nauczyciel, organista. Syn Heinricha, właściciela młyna. Od około 1840 roku wraz z rodziną mieszkał we wsi w okolicy Świecia. Przez trzy lata uczył się w seminarium nauczycielskim w Malborku, następnie pracował jako nauczyciel w szkole elementarnej w Rheinfeld (Przyjaźń, powiat kartuski) i organista w tamtejszym kościele ewangelickim (od 1945 roku świątynia katolicka). Od 13 XI 1848 był nauczycielem klasy niższej w ewangelickiej szkole elementarnej w Nowym Porcie przy Sasperstraße 49 (ul. Na Zaspę; budynek oddano do użytku 12 X 1848) i nauczycielem w szkółce niedzielnej. Był też organistą i kościelnym w Himmelfahrtskirche ([[KOŚCIÓŁ NIEPOKALANEGO SERCA MARYI | kościół Niepokalanego Serca Maryi]]). <br/><br/> | ||
Należał do chóru męskiego, z którym wziął udział w dwóch Festiwalach Śpiewaczych (Preußisches Sängerfest): w 1852 roku w Królewcu (połączonymi chórami gdańskimi dyrygował [[GRANZIN LUDWIG TRAUGOTT | Ludwig Granzin]]) i w 1855 roku w Elblągu (chórami gdańskimi dyrygował [[BRANDSTÄTER FRANZ AUGUST | Franz August Brandstäter]]). W latach 1852–1853 uczył się muzyki w Königliche Institut für Kirchenmusik w Berlinie (Królewski Instytut Muzyki Kościelnej). W Nowym Porcie zastępował go wówczas kandydat na nauczyciela (''Schulamtskandidat'') o nazwisku Schmadalla (imię nieustalone). Po powrocie do Nowego Portu założył Towarzystwo Śpiewacze (Gesangverein Neufahrwasser), z którym występował jako dyrygent, między innymi 24 XII 1854 w Himmelfahrtskirche na nabożeństwie wieczornym, w 1856 na koncercie, w którego programie była kantata ''Das Lied von der Glocke'' (''Pieśń o dzwonie'') Andreasa Romberga, 14 III 1858 w budynku szkoły na koncercie charytatywnym na rzecz ubogich wdów po nauczycielach, kiedy wykonano jego pieśń chóralną ''Auf dem See'' (''Na jeziorze'') ze słowami Karla Isidora Becka. Pracę z chórem prowadził (jako jedyny chórmistrz w Gdańsku) według nowatorskiej metody (Volksgesang-Erziehungs-System) opracowanej przez Johanna Carla Thomascika (1790–1873), pastora w Schwarzstein koło Rastenburga (Czerniki, powiat kętrzyński). <br/><br/> | Należał do chóru męskiego, z którym wziął udział w dwóch Festiwalach Śpiewaczych (Preußisches Sängerfest): w 1852 roku w Królewcu (połączonymi chórami gdańskimi dyrygował [[GRANZIN LUDWIG TRAUGOTT | Ludwig Granzin]]) i w 1855 roku w Elblągu (chórami gdańskimi dyrygował [[BRANDSTÄTER FRANZ AUGUST | Franz August Brandstäter]]). W latach 1852–1853 uczył się muzyki w Königliche Institut für Kirchenmusik w Berlinie (Królewski Instytut Muzyki Kościelnej). W Nowym Porcie zastępował go wówczas kandydat na nauczyciela (''Schulamtskandidat'') o nazwisku Schmadalla (imię nieustalone). Po powrocie do Nowego Portu założył Towarzystwo Śpiewacze (Gesangverein Neufahrwasser), z którym występował jako dyrygent, między innymi 24 XII 1854 w Himmelfahrtskirche na nabożeństwie wieczornym, w 1856 na koncercie, w którego programie była kantata ''Das Lied von der Glocke'' (''Pieśń o dzwonie'') Andreasa Romberga, 14 III 1858 w budynku szkoły na koncercie charytatywnym na rzecz ubogich wdów po nauczycielach, kiedy wykonano jego pieśń chóralną ''Auf dem See'' (''Na jeziorze'') ze słowami Karla Isidora Becka. Pracę z chórem prowadził (jako jedyny chórmistrz w Gdańsku) według nowatorskiej metody (Volksgesang-Erziehungs-System) opracowanej przez Johanna Carla Thomascika (1790–1873), pastora w Schwarzstein koło Rastenburga (Czerniki, powiat kętrzyński). <br/><br/> | ||
| − | Mieszkał przy Bergstraße 102 (ul. Władysława IV). Krótko przed ślubem z nieznaną z imienia i nazwiska kobietą zmarł na tyfus. Został pochowany na cmentarzu ewangelickim w Nowym Porcie. Pośmiertne wspomnienie o nim w „Neue Wogen der Zeit” (zob. [[DANZIGER ALLGEMEINE ZEITUNG | „Danziger Allgemeine Zeitung”]]) zamieścił były dyrektor szkoły w Nowym Porcie [[ERTEL KARL EDUARD | Eduard Ertel]]. {{author: JMM}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Ludzie]] | + | Mieszkał przy Bergstraße 102 (ul. Władysława IV). Krótko przed ślubem z nieznaną z imienia i nazwiska kobietą zmarł na tyfus. Został pochowany na cmentarzu ewangelickim w Nowym Porcie. Pośmiertne wspomnienie o nim w „Neue Wogen der Zeit” (zob. [[DANZIGER ALLGEMEINE ZEITUNG | „Danziger Allgemeine Zeitung”]]) zamieścił były dyrektor szkoły w Nowym Porcie [[ERTEL KARL EDUARD | Karl Eduard Ertel]]. {{author: JMM}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Ludzie]] |
Wersja z 17:45, 22 wrz 2021
ERNST BERGMANN (28 VII 1825 Görlitzhausen koło Arnstadt, Turyngia – 19 X 1858 Gdańsk-Nowy Port), nauczyciel, organista. Syn Heinricha, właściciela młyna. Od około 1840 roku wraz z rodziną mieszkał we wsi w okolicy Świecia. Przez trzy lata uczył się w seminarium nauczycielskim w Malborku, następnie pracował jako nauczyciel w szkole elementarnej w Rheinfeld (Przyjaźń, powiat kartuski) i organista w tamtejszym kościele ewangelickim (od 1945 roku świątynia katolicka). Od 13 XI 1848 był nauczycielem klasy niższej w ewangelickiej szkole elementarnej w Nowym Porcie przy Sasperstraße 49 (ul. Na Zaspę; budynek oddano do użytku 12 X 1848) i nauczycielem w szkółce niedzielnej. Był też organistą i kościelnym w Himmelfahrtskirche ( kościół Niepokalanego Serca Maryi).
Należał do chóru męskiego, z którym wziął udział w dwóch Festiwalach Śpiewaczych (Preußisches Sängerfest): w 1852 roku w Królewcu (połączonymi chórami gdańskimi dyrygował Ludwig Granzin) i w 1855 roku w Elblągu (chórami gdańskimi dyrygował Franz August Brandstäter). W latach 1852–1853 uczył się muzyki w Königliche Institut für Kirchenmusik w Berlinie (Królewski Instytut Muzyki Kościelnej). W Nowym Porcie zastępował go wówczas kandydat na nauczyciela (Schulamtskandidat) o nazwisku Schmadalla (imię nieustalone). Po powrocie do Nowego Portu założył Towarzystwo Śpiewacze (Gesangverein Neufahrwasser), z którym występował jako dyrygent, między innymi 24 XII 1854 w Himmelfahrtskirche na nabożeństwie wieczornym, w 1856 na koncercie, w którego programie była kantata Das Lied von der Glocke (Pieśń o dzwonie) Andreasa Romberga, 14 III 1858 w budynku szkoły na koncercie charytatywnym na rzecz ubogich wdów po nauczycielach, kiedy wykonano jego pieśń chóralną Auf dem See (Na jeziorze) ze słowami Karla Isidora Becka. Pracę z chórem prowadził (jako jedyny chórmistrz w Gdańsku) według nowatorskiej metody (Volksgesang-Erziehungs-System) opracowanej przez Johanna Carla Thomascika (1790–1873), pastora w Schwarzstein koło Rastenburga (Czerniki, powiat kętrzyński).
Mieszkał przy Bergstraße 102 (ul. Władysława IV). Krótko przed ślubem z nieznaną z imienia i nazwiska kobietą zmarł na tyfus. Został pochowany na cmentarzu ewangelickim w Nowym Porcie. Pośmiertne wspomnienie o nim w „Neue Wogen der Zeit” (zob. „Danziger Allgemeine Zeitung”) zamieścił były dyrektor szkoły w Nowym Porcie Karl Eduard Ertel.
