PAWLAK JADWIGA, profesor Akademii Medycznej w Gdańsku

Wersja z 08:04, 13 sie 2021

JADWIGA PAWLAK (21 IX 1921 Zgierz – 16 IV 2005 Gdańsk), lekarz stomatolog ze specjalizacją II stopnia ze stomatologii zachowawczej (1974), I stopnia ze stomatologii dziecięcej (1974) i I stopnia z paradontologii (1978), dydaktyk. Córka Kazimierza Miecznikowskiego, majstra i kierownika farbiarskiego oraz Idy z domu Zonenberg, gospodyni domowej. Siostra Wandy, Aliny i Stanisławy. Do 1933 uczęszczała do sześcioklasowej szkoły ćwiczeń w Zgierzu. Naukę kontynuowała w gimnazjum, a później w liceum o profilu matematyczno-fizycznym w rodzinnej miejscowości. W latach 1940–1943 pracowała w magazynie niemieckiej hurtowni tekstylnej Starke und Fischer w Łodzi, na stanowisku fakturzystki i pomocy fizycznej. Następnie podjęła pracę sprzątaczki w miejskim sklepie spożywczym w Zgierzu.

Po ślubie, wraz z mężem Janem Pawlakiem, który był księgowym, zamieszkała w Koszalinie. W 1946 przenieśli się do Gdańska. Dwa lata później rozpoczęła studia na Wydziale Stomatologicznym Akademii Medycznej w Gdańsku. W 1952 ukończyła je i otrzymała dyplom lekarza stomatologa. W tym samym roku rozpoczęła pracę w Specjalistycznej Przychodni Stomatologicznej nr 1 w Gdańsku, gdzie pracowała do 1992.

We wrześniu 1953 otrzymała stanowisko młodszego asystenta w Zakładzie Stomatologii Zachowawczej Akademii Medycznej w Gdańsku. W 1958 zorganizowała na tej uczelni pierwszą zwierzętarnię w Polsce, w której przeprowadzano badania naukowe nad rozwojem chorób jamy ustnej do 1980. W 1966 awansowała na stanowisko starszego asystenta. W tym samym roku, na podstawie pracy doktorskiej noszącej tytuł Współzależność między niektórymi składnikami pożywienia a stanem uzębienia u dzieci i zwierząt doświadczalnych, której promotorką była Ksenia Lutomska, uzyskała stopień doktora nauk medycznych. W latach 1966–1970 zatrudniona w Akademii Medycznej w Gdańsku na stanowisku adiunkta. W 1970 została kierownikiem Zakładu Stomatologii Zachowawczej Akademii Medycznej w Gdańsku, a trzy lata później kierownikiem Zakładu Stomatologii Dziecięcej. Następnie w latach 1975–1978 była zastępcą dyrektora Instytutu Stomatologii Akademii Medycznej w Gdańsku. W 1975 awansowała na stanowisko starszego wykładowcy w Akademii Medycznej w Gdańsku. W tym samym roku odbyła staż stomatologiczny w Lipsku i na podstawie rozprawy habilitacyjnej noszącej tytuł Próba oceny szkodliwości dwuchlorodwufenylotrójchloroetanu dla błony śluzowej jamy ustnej oraz przyzębia uzyskała stopień doktora habilitowanego. W 1976 awansowała na stanowisko docenta Akademii Medycznej w Gdańsku. W latach 1978–1981 była kierownikiem Oddziału Stomatologicznego Akademii Medycznej w Gdańsku. W 1982 otrzymała tytuł profesora nadzwyczajnego, a w 1983 została profesorem zwyczajnym i specjalistą do spraw stomatologii województwa słupskiego – stanowisko to piastowała do 1990 roku.

Badała wpływ fluoru i diety na rozwój narządu zębowego, przyzębia i kości długich szczura. W latach 1962–1965 prowadziła badania naukowe na chomikach złocistych, a w latach 1972–1974 – na szczurach. W latach 1974–1988 była redaktorem „Gdańskiego Biuletynu Stomatologicznego” i „Gdańskiej Stomatologii”. Od 1977 organizowała liczne szkolenia podyplomowe dla lekarzy stomatologów w Centrum Medycznym Kształcenia Podyplomowego w Warszawie.

Była autorem i współautorem ponad 80 prac naukowych. Absorbowała ją tematyka epidemiologii chorób jamy ustnej, stomatologii przemysłowej, profilaktyki i leczenia próchnicy zębów, chorób przyzębia i błony śluzowej jamy ustnej. Interesowała się też wpływem środowiska na rozwój chorób jamy ustnej. Do ważniejszych publikacji można zaliczyć: Ocena wpływu fluoru zawartego w wodzie do picia na przyzębie w oparciu o własne badania kliniczne dzieci i doświadczenia na zwierzętach (Gdańsk 1980), Aktualne zadania opieki stomatologicznej nad dziećmi uczęszczającymi do zbiorczych szkół gminnych województwa gdańskiego („Problemy Higieny” 1984), Ocena stawów skroniowo-żuchwowych u pracowników Portu Gdańskiego narażonych zawodowo na działanie szkodliwych pyłów przemysłowych („Gdańska Stomatologia” 1989). Była promotorem dwóch prac doktorskich i opiekunem jednej rozprawy habilitacyjnej. Ponadto zrecenzowała pięć prac doktorskich, jedną rozprawę habilitacyjną i jeden wniosek profesorski. Brała udział w licznych zjazdach i konferencjach naukowych, między innymi w Gӧrlitz, Gurnrode, Gera, Cottbus, Neubrandenburgu, Usedom, Rostocku, Schwerin, Binz, Bautzen, Berlinie, Bukareszcie i Budapeszcie. Była członkiem: Polskiego Towarzystwa Stomatologicznego (od 1953), Międzynarodowego Towarzystwa Stomatologii Dziecięcej (od 1981) oraz Polskiej Sekcji Akademii Pierre Faucharda (od 1981).

Otrzymała liczne nagrody, między innymi: Złoty Krzyż Zasługi (1974), Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1974), Medal 30-lecia Akademii Medycznej w Gdańsku (1975), Złotą Honorową Odznakę Polskiego Towarzystwa Stomatologicznego (1975), Medal Komisji Edukacji Narodowej (1978), Nagrodę im. prof. Antoniego Cieszyńskiego (1984), Medal Pamiątkowy 40-lecia Polski Ludowej (1985), Medal 40-lecia Akademii Medycznej w Gdańsku (1985), odznakę honorową „Za wzorową pracę w służbie zdrowia”, odznakę honorową „Za zasługi dla województwa słupskiego (1986), Medal Zasłużonemu Akademii Medycznej w Gdańsku (1987). W 1975 została Honorowym Członkiem Polskiego Towarzystwa Stomatologicznego.

We IX 1992 przeszła na emeryturę. Miała dwóch synów: Michała, który został lekarzem, i Marka, lekarza stomatologa. Pochowana została 20 IV 2005 na gdańskim cmentarzu Srebrzysko. SeKo PP