DELEGACJA RZĄDU POLSKIEGO W GDAŃSKU (1919–1920)

'''DELEGACJA RZĄDU POLSKIEGO W GDAŃSKU (1919–1920).''' Powstała jako efekt starań rządu polskiego zmierzających do stworzenia po zakończeniu I wojny światowej na terenie Gdańska własnej ekspozytury o szerokich kompetencjach w dziedzinie gospodarki i polityki, by w chwili podpisania traktatu pokojowego (wersalskiego) bronić w tym regionie polskiej racji stanu. Delegacja powstała prawie równolegle z podległą jej [[GENERALNA DELEGACJA MINISTERSTWA APROWIZACJI W GDAŃSKU (1919–1920) | Generalną Delegacją Ministerstwa Aprowizacji]] (GDMA) i w podobnym składzie. 28 I 1919 roku premier Ignacy Paderewski mianował Delegatem Rządu Polskiego i Generalnym Delegatem Ministerstwa Aprowizacji [[JAŁOWIECKI MIECZYSŁAW | Mieczysława Jałowieckiego]], oprócz niego w skład Delegacji wchodzili: Witold Wańkowicz – zastępca Delegata Rządu Polskiego i Generalny Delegat Ministerstwa Aprowizacji w Gdańsku, [[BOROWSKI MICHAŁ ALEKSANDER | Michał Borowski]] – przedstawiciel do spraw wojskowych i morskich, Jan Raue – pierwszy sekretarz Delegacji, Kazimierz Krzyżanowski – członek Delegacji i kierownik Wydziału Technicznego, Witold Jasiński – drugi sekretarz Delegacji. Delegacja składała się z czterech wydziałów: Transportowo-Administracyjnego (w rzeczywistości była to GDMA), Technicznego, Reemigracyjnego, Rybołówstwa. Do jej zadań należała współpraca z Polonią gdańską. Współpracę tę prowadzono w sposób zakonspirowany, ponieważ członkowie Delegacji stanowili trzon GDMA działającej w ramach Amerykańskiej Misji Żywnościowej, a warunkiem postawionym przez władze USA było nieprowadzenie działalności politycznej. Władze polskie nałożyły na Delegację (oprócz nadzoru nad ekspedycją żywności do kraju, czym zajmowała się GDMA) także obowiązki dyplomatyczno-konsularne, handlowe, reemigracyjne, wojskowe oraz konieczność zakupu nieruchomości. Jednym z priorytetowych zadań było przeciwdziałanie wywożeniu urządzeń portowych z terenu portu gdańskiego, który w przyszłości miał się stać portem polski. Wykorzystywano do tego celu kontakty wśród Polonii gdańskiej, głównie robotników portowych zrzeszonych w [[ZJEDNOCZENIE ZAWODOWE POLSKIE | Zjednoczeniu Zawodowym Polskim]]. Delegacja zbierała materiały o sytuacji w Gdańska, które następnie wykorzystano na konferencji pokojowej w Paryżu. Inwigilowały ją służby wywiadowcze, co sprawiało, iż większość działań Delegacji przybierała charakter konspiracyjny. Przedstawicielstwo polskie było wielokrotnie celem ataków niemieckich, począwszy od antypolskich haseł, a skończywszy na aktach przemocy i okradaniu transportów z pomocą wysyłaną do Polski. Po wejściu w życie traktatu wersalskiego i wydaniu 10 I 1920 roku przez polski rząd instrukcji służbowej przedstawicielstwo polskie w Gdańsku nabrało charakteru oficjalnego. Jedynym pełnomocnym przedstawicielem Polski był Komisarz Generalny Rzeczypospolitej Polskiej (RP), a w myśl wspomnianej instrukcji w skład tej reprezentacji wchodziły także przedstawicielstwa wszystkich ministerstw. W 8 II 1920 roku przybył do Gdańska [[BIESIADECKI MACIEJ | Maciej Biesiadecki]], stając na czele [[KOMISARIAT GENERALNY RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ W II WMG | Komisariatu Generalnego RP]]. Od tego czasu wszystkie instytucje reprezentujące rząd polski podporządkowano Komisariatowi Generalnemu, M. Jałowiecki objął stanowisko zastępcy komisarza i został delegatem Ministerstwa Spraw Zagranicznych. {{author: BG}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Życie miasta]]