ZIENIAWA RYSZARD, judoka, trener

'''RYSZARD ZIENIAWA''' (ur. 1 II 1933 Równe, Wołyń – 15 V 2020), judoka, trener, twórca gdańskiego judo, 7. dan od Światowej Federacji Judo. Studiował w Akademii Wychowania Fizycznego w Warszawie. Od 1945 roku zamieszkały w Sopocie, od 1948 mieszkaniec Gdańska. Uprawiał lekkoatletykę (Spójnia Gdańsk, przełom lat 40. i 50.), narciarstwo biegowe ([[LECHIA | Lechia Gdańsk]], I połowa lat 50.), żeglarstwo (YKP Sopot, 1953–1963), wspinaczkę górską (1954–1994) i rugby w pierwszoligowej Lechii Gdańsk, gdzie grał na pozycji młynarza (1956). W 1954 roku założyciel, zawodnik i trener Zryw TWF Gdańsk (Technikum Wychowania Fizycznego, zob. [[AKADEMIA WYCHOWANIA FIZYCZNEGO I SPORTU IM. JĘDRZEJA ŚNIADECKIEGO | Akademia Wychowania Fizycznego i Sportu]]), z którego następnie wyodrębniły się sekcje judo Spójni Gdańsk i Wybrzeża Gdańsk (od 1 X 1958). W obu, od Spójni poczynając (1956), pełnił podwójną funkcję – zawodnika i trenera. W latach 1958–1991, także jako zawodnik i trener, związany z Wybrzeżem Gdańsk; jedenastokrotny mistrz Polski seniorów w rywalizacji indywidualnej (1957–1962, 1960–1963 w kategorii open, 1964 w wadze średniej), karierę zakończył w 1969 roku. W latach 1959–1964 trener kadry narodowej, funkcję pełnił społecznie. W okresie 1980–1991 ponownie trener kadry narodowej, już jako szkoleniowiec etatowy. W latach 1991–1993 dyrektor Departamentu Kultury Fizycznej i Sportu w Urzędzie Kultury Fizycznej w Warszawie; na początku lat 90. XX wieku z jego inicjatywy przy Szkole im. Jana de la Salle w Gdańsku powstała hala do sztuk walki; kilka lat później założył tu UKS Budokan, w którym szkoli młodzież w judo; współpracuje z Polskim Związkiem Judo jako konsultant kadry narodowej. Jego podopieczni zdobyli łącznie 42 medale igrzysk olimpijskich (IO), mistrzostw świata i Europy, w tym Waldemar Legień złoty medal na IO w Seulu w 1988 roku. Wśród jego wychowanków – medalistów imprez najwyższej rangi – znaleźli się także gdańszczanie: mistrz Europy [[REITER ANTONI FRANCISZEK | Antoni Reiter]], multimedalista (dwa medale olimpijskie, sześć mistrzostw świata i Europy) [[PAWŁOWSKI JANUSZ | Janusz Pawłowski]], Andrzej Sądej, Andrzej Dziemianiuk, Jerzy Kolanowski i Krzysztof Kamiński; na początku ich kariery trenował też późniejszych mistrzów świata – Rafała Kubackiego i Pawła Nastulę, który został również mistrzem olimpijskim. Pod wodzą Zieniawy reprezentacja Polski zajęła drugie miejsce w prestiżowym turnieju Jigoro Kano w Japonii (1986); prowadzeni przez niego zawodnicy Zrywu TWF Gdańsk, Spójni Gdańsk i Wybrzeża Gdańsk zdobyli 171 medali mistrzostw Polski seniorów i juniorów.