SZPITAL ŚW. ŁAZARZA W OLIWIE

'''SZPITAL ŚW. ŁAZARZA W OLIWIE''', na rogu obecnej al. Grunwaldzkiej i ul. Opata Jacka Rybińskiego, w miejscu części obecnej pętli tramwajowej. Pierwszy szpital dla poddanych klasztoru [[CYSTERSI | cystersów]] w [[OLIWA | Oliwie]] zbudowany w średniowieczu. Jego uposażeniem była przekazana przez opatów oliwskich łąka nad Wisłą, oddawana zwyczajowo w dzierżawę gdańskim rzeźnikom. W miejscu pierwszego szpitala (i z wykorzystaniem materiału z rozbiórki) wzniesiono nowy budynek, poświęcony przez opata Aleksandra Kęsowskiego 23 XII 1666 roku. Była to parterowa budowla pokryta wysokim, czterospadowym dachem, mieściła osiem sal (każda z wejściem z korytarza) i na głównej osi – niewielką kaplicę, z której wystroju znane są dwa większe obrazy: św. Trójcy (XVII wiek, na desce) i św. Joachima i Anny (koniec XVII wieku, na płótnie) oraz trzy mniejsze (na płótnie), o charakterze ludowym. Po remoncie w roku 1742, z inicjatywy opata Jacka Rybińskiego, w kaplicy umieszczono drewnianym ołtarzyk z płaskorzeźbą św. Bernarda i pięć drewnianych figur, nad wejściem (od północy) – tabliczkę z datą remontu i obraz św. Łazarza. Od południa znajdował się otoczony barokowym murem ogród. W 1913 roku uznany za obiekt zabytkowy, objęty ochroną konserwatorską. W okresie [[WOLNE MIASTO GDAŃSK, 1920–1939 | II Wolnego Miasta Gdańska]] w kaplicy przechowywano szaty pontyfikalne, mirę i pastorał [[O’ROURKE EDUARD | bp. Eduarda O’Rourke]] w czasie ingresu. W 1945 adaptowany na szpital; przebywający w nim ranni żołnierze niemieccy 25 III 1945 zginęli z rąk żołnierzy Armii Czerwonej. Po roku 1945 pełnił funkcję domu starców; rozebrany w lutym 1963, podczas poszerzania torowiska tramwajowego, mimo sprzeciwu konserwatora zabytków [[MASSALSKI RYSZARD | Ryszarda Massalskiego]], [[STANKIEWICZ JERZY | Jerzego Stankiewicza]] i [[MAMUSZKA FRANCISZEK | Franciszka Mamuszki]]. {{author: BŚ}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Życie miasta]] [[Category: Życie miasta]]