FORSTER ALBERT MARIA, gauleiter Gdańska
| Linia 5: | Linia 5: | ||
[[File:Schlezwig-Holstein.jpg|thumb|Holownik „Albert Forster” wprowadzający do gdańskiego portu okręt „Schleswig-Holstein”, 25 sierpnia 1939]] | [[File:Schlezwig-Holstein.jpg|thumb|Holownik „Albert Forster” wprowadzający do gdańskiego portu okręt „Schleswig-Holstein”, 25 sierpnia 1939]] | ||
| − | '''ALBERT MARIA FORSTER''' (26 VII 1902 Fürth, Bawaria – przypuszczalnie 28 II 1952 w więzieniu na Mokotowie, Warszawa), działacz polityczny. Syn kierownika więzienia. W latach 1912–1920 uczeń gimnazjum humanistycznego; naukę przerwał po sześciu klasach. | + | '''ALBERT MARIA FORSTER''' (26 VII 1902 Fürth, Bawaria – przypuszczalnie 28 II 1952 w więzieniu na Mokotowie, Warszawa), działacz polityczny. Syn kierownika więzienia, najmłodszy z sześciorga rodzeństwa. W latach 1912–1920 uczeń gimnazjum humanistycznego; naukę przerwał po sześciu klasach. Pracował |
| − | + | w Bankhaus Brückner w Fürth, 30 VI 1924 został zwolniony za działalność polityczną, w okresie 1924–1928 bezrobotny. Od 7 XI 1923 roku członek NSDAP (Nationalsozialistische Deutsche Arbeiterpartei) i SA, od 12 VI 1926 SS (doszedł stopnia SS-Obergruppenführera, 31 XII 1941), od 14 IX 1930 roku poseł do Reichstagu z terenu Frankonii.<br/><br/> | |
| + | 15 X 1930 mianowany gdańskim gauleiterem (szefem okręgu NSDAP), w Gdańsku od 24 października. Nadał gdańskiemu NSDAP większą dynamikę, przyczynił się w maju 1933 roku do zdobycia przez nią ponad 50% miejsc w [[VOLKSTAG | Volkstagu]]; 1 czerwca założył [[DER DANZIGER VORPOSTEN | „Danziger Vorposten”]]. | ||
| + | 11 VII 1933 powołano go do Pruskiej Rady Państwa (Preußischer Staatsrat) i został członkiem Reichstagu, 14 lipca nadano mu [[HONOROWE OBYWATELSTWO MIASTA | honorowe obywatelstwo miasta]] Gdańska.<br/><br/> | ||
| + | Zwalczał partie opozycyjne, doprowadził do dymisji prezydenta [[RAUSCHNING HERMANN | Hermanna Rauschninga]]. Zwolennik przyłączenia [[WOLNE MIASTO GDAŃSK, 1920–1939 | II Wolnego Miasta Gdańska]] do Niemiec; od 4 VI 1939 honorowy obywatel Sopotu. 23 VIII 1939 Senat Gdańska ogłosił go głową państwa, co stanowiło złamanie gdańskiej konstytucji. 9 IX 1939 w [[DWÓR ARTUSA| Dworze Artusa]] powitał kanclerza [[HITLER ADOLF | Adolfa Hitlera]] w „oswobodzonym” Gdańsku. 26 X 1939, w nowo utworzonej prowincji [[OKRĘG RZESZY GDAŃSK-PRUSY ZACHODNIE | Okręg Rzeszy Gdańsk-Prusy Zachodnie]], został gauleiterem i namiestnikiem Rzeszy. Wobec ludności polskiej, kaszubskiej i żydowskiej, prowadził bezwzględną politykę eksterminacyjną poprzez masowe mordy (lasy piaśnickie), wysiedlenia do Generalnej Guberni i obozów koncentracyjnych ([[OBÓZ STUTTHOF | obóz Stutthof]]) oraz plan masowej germanizacji 700.000 osób pochodzenia polskiego. 19 lub 23 III 1945 – po zdobyciu Prus przez armię radziecką – odwiedził Adolfa Hitlera w bunkrze Kancelarii Rzeszy przekonując o niemożliwości obrony Gdańska przed radzieckim atakiem. Uległ zapewnieniom Adolfa Hitlera, że kanclerz uratuje miasto, powrócił do Gdańska, lecz po kilka dniach z resztką swego sztabu zbiegł na Hel.<br/><br/> | ||
| + | 4 V 1945 roku opuścił Hel (na kutrze „Zoppot”), kierując się do Grömnitz nad Zatoką Lubecką. 27 V 1945 został zatrzymany przez Brytyjczyków w Hamburgu, internowany najpierw w obozie jenieckim Fallingbostel (niedaleko obozu koncentracyjnego Bergen-Belsen), następnie w Neuengamme, 12 VIII 1946 został wydany władzom polskim. 25 VIII 1946 wydano nakaz uwięzienia go za „masowe morderstwo” i osadzono najpierw w Warszawie, a 14 VIII 1946 przekazano do [[ARESZT ŚLEDCZY W GDAŃSKU| więzienia]] w Gdańsku. Po publicznym procesie w Gdańsku ([[OPERA BAŁTYCKA | Państwowa Opera Bałtycka. Budynek]]), trwającym od 5 do 29 IV 1948 roku, Najwyższy Trybunał Narodowy skazał go za zbrodnie ludobójstwa i przestępstwa wojenne na [[KARA ŚMIERCI W GDAŃSKU 1945–1987 | karę śmierci]] przez powieszenie. Procesowi towarzyszyły między innymi manifestacje i zebrania ludności Gdańska (na przykład 21 III 1948 w [[AKADEMIA MEDYCZNA W GDAŃSKU | Akademii Lekarskiej]]). 28 II 1952 przewieziono go z Gdańska do Warszawy i tego samego dnia stracono. Motywy odwlekania egzekucji nie zostały jednoznacznie wyjaśnione, wiadomo jedynie, że prosił o ułaskawienie Prezydenta RP oraz czołowe osobistości Europy Zachodniej. <br/><br/> | ||
| + | Od 9 V 1934 był żonaty z Gertrudą z domu Deetz, ślub miał miejsce w Kancelarii Rzeszy, świadkami byli Adolf Hitler i Rudolf Hess. O egzekucji męża, o którym nie miała wieści od 1949, powiadomiono ją dopiero w roku 1954. {{author: MA}} {{author: JANSZ}} <br/><br/> | ||
Jego imię („Albert Forster”) nosił zbudowany w 1937 roku w [[STOCZNIA KRÓLEWSKA | Danziger Werft]] holownik eksploatowany przez firmę Weichsel-Danziger Dampfschiffahrt und Seebad AG, 23 VI 1947 przejęty w Grangemouth (Anglia) przez Polską Misję Morską. Od lipca 1947 jako „Herkules” pozostawał w służbie Wydziału Ratowniczo-Holowniczego Gdynia-Ameryka Linie Żeglugowe, następnie w Żegludze Polskiej, od 1951 w Polskim Ratownictwie Okrętowym. Wycofany ze służby w 1958 roku. {{author: RED}} <br/><br/> | Jego imię („Albert Forster”) nosił zbudowany w 1937 roku w [[STOCZNIA KRÓLEWSKA | Danziger Werft]] holownik eksploatowany przez firmę Weichsel-Danziger Dampfschiffahrt und Seebad AG, 23 VI 1947 przejęty w Grangemouth (Anglia) przez Polską Misję Morską. Od lipca 1947 jako „Herkules” pozostawał w służbie Wydziału Ratowniczo-Holowniczego Gdynia-Ameryka Linie Żeglugowe, następnie w Żegludze Polskiej, od 1951 w Polskim Ratownictwie Okrętowym. Wycofany ze służby w 1958 roku. {{author: RED}} <br/><br/> | ||
Zob. też [[FORSTERÓWKA | Forsterówka]]. [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Ludzie]] | Zob. też [[FORSTERÓWKA | Forsterówka]]. [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Ludzie]] | ||
Wersja z 13:30, 19 paź 2019
ALBERT MARIA FORSTER (26 VII 1902 Fürth, Bawaria – przypuszczalnie 28 II 1952 w więzieniu na Mokotowie, Warszawa), działacz polityczny. Syn kierownika więzienia, najmłodszy z sześciorga rodzeństwa. W latach 1912–1920 uczeń gimnazjum humanistycznego; naukę przerwał po sześciu klasach. Pracował
w Bankhaus Brückner w Fürth, 30 VI 1924 został zwolniony za działalność polityczną, w okresie 1924–1928 bezrobotny. Od 7 XI 1923 roku członek NSDAP (Nationalsozialistische Deutsche Arbeiterpartei) i SA, od 12 VI 1926 SS (doszedł stopnia SS-Obergruppenführera, 31 XII 1941), od 14 IX 1930 roku poseł do Reichstagu z terenu Frankonii.
15 X 1930 mianowany gdańskim gauleiterem (szefem okręgu NSDAP), w Gdańsku od 24 października. Nadał gdańskiemu NSDAP większą dynamikę, przyczynił się w maju 1933 roku do zdobycia przez nią ponad 50% miejsc w Volkstagu; 1 czerwca założył „Danziger Vorposten”.
11 VII 1933 powołano go do Pruskiej Rady Państwa (Preußischer Staatsrat) i został członkiem Reichstagu, 14 lipca nadano mu honorowe obywatelstwo miasta Gdańska.
Zwalczał partie opozycyjne, doprowadził do dymisji prezydenta Hermanna Rauschninga. Zwolennik przyłączenia II Wolnego Miasta Gdańska do Niemiec; od 4 VI 1939 honorowy obywatel Sopotu. 23 VIII 1939 Senat Gdańska ogłosił go głową państwa, co stanowiło złamanie gdańskiej konstytucji. 9 IX 1939 w Dworze Artusa powitał kanclerza Adolfa Hitlera w „oswobodzonym” Gdańsku. 26 X 1939, w nowo utworzonej prowincji Okręg Rzeszy Gdańsk-Prusy Zachodnie, został gauleiterem i namiestnikiem Rzeszy. Wobec ludności polskiej, kaszubskiej i żydowskiej, prowadził bezwzględną politykę eksterminacyjną poprzez masowe mordy (lasy piaśnickie), wysiedlenia do Generalnej Guberni i obozów koncentracyjnych ( obóz Stutthof) oraz plan masowej germanizacji 700.000 osób pochodzenia polskiego. 19 lub 23 III 1945 – po zdobyciu Prus przez armię radziecką – odwiedził Adolfa Hitlera w bunkrze Kancelarii Rzeszy przekonując o niemożliwości obrony Gdańska przed radzieckim atakiem. Uległ zapewnieniom Adolfa Hitlera, że kanclerz uratuje miasto, powrócił do Gdańska, lecz po kilka dniach z resztką swego sztabu zbiegł na Hel.
4 V 1945 roku opuścił Hel (na kutrze „Zoppot”), kierując się do Grömnitz nad Zatoką Lubecką. 27 V 1945 został zatrzymany przez Brytyjczyków w Hamburgu, internowany najpierw w obozie jenieckim Fallingbostel (niedaleko obozu koncentracyjnego Bergen-Belsen), następnie w Neuengamme, 12 VIII 1946 został wydany władzom polskim. 25 VIII 1946 wydano nakaz uwięzienia go za „masowe morderstwo” i osadzono najpierw w Warszawie, a 14 VIII 1946 przekazano do więzienia w Gdańsku. Po publicznym procesie w Gdańsku ( Państwowa Opera Bałtycka. Budynek), trwającym od 5 do 29 IV 1948 roku, Najwyższy Trybunał Narodowy skazał go za zbrodnie ludobójstwa i przestępstwa wojenne na karę śmierci przez powieszenie. Procesowi towarzyszyły między innymi manifestacje i zebrania ludności Gdańska (na przykład 21 III 1948 w Akademii Lekarskiej). 28 II 1952 przewieziono go z Gdańska do Warszawy i tego samego dnia stracono. Motywy odwlekania egzekucji nie zostały jednoznacznie wyjaśnione, wiadomo jedynie, że prosił o ułaskawienie Prezydenta RP oraz czołowe osobistości Europy Zachodniej.
Od 9 V 1934 był żonaty z Gertrudą z domu Deetz, ślub miał miejsce w Kancelarii Rzeszy, świadkami byli Adolf Hitler i Rudolf Hess. O egzekucji męża, o którym nie miała wieści od 1949, powiadomiono ją dopiero w roku 1954.
Jego imię („Albert Forster”) nosił zbudowany w 1937 roku w Danziger Werft holownik eksploatowany przez firmę Weichsel-Danziger Dampfschiffahrt und Seebad AG, 23 VI 1947 przejęty w Grangemouth (Anglia) przez Polską Misję Morską. Od lipca 1947 jako „Herkules” pozostawał w służbie Wydziału Ratowniczo-Holowniczego Gdynia-Ameryka Linie Żeglugowe, następnie w Żegludze Polskiej, od 1951 w Polskim Ratownictwie Okrętowym. Wycofany ze służby w 1958 roku.
Zob. też Forsterówka.
