PANNA WODNA, statek

Wersja z 10:45, 30 cze 2019

Panna Wodna

„PANNA WODNA”, trałowiec, następnie najsłynniejszy gdański statek wycieczkowy po II wojnie światowej. Budowany w stoczni Paula Lindenaua w Kłajpedzie (Memel) jako trałowiec typu M 1940 dla niemieckiej Kriegsmarine. Wymiary kadłuba: 59, 52 x 8,54 x 2,77 m; pojemność BRT 515,9, NRT 269,56; 2 maszyny parowe tłokowe o mocy 1600 KM; 18 węzłów; uzbrojenie: 1 działo kaliber 105 mm, 1 działko przeciwlotnicze kaliber 37 mm, 7 działek przeciwlotniczych kaliber 20 mm; załoga 68 ludzi. Kadłub ewakuowany w październiku 1944 roku do Gdyni, niewykończony, zatopiony w marcu 1945. Wydobyty w maju 1947 staraniem Żeglugi Gdańskiej przez Stocznię nr 1 ( stocznie po 1945. Zjednoczenie Stoczni Polskich), tam wyremontowany i przebudowany w latach 1947–1948 na statek pasażerski (przebudowa wszystkich wnętrz, budowa salonu pasażerskiego na dziobie i rufie, przebudowa pomieszczeń dla załogi). Wobec niemożności uruchomienia silnika, zakupiono maszyny okrętowe w Anglii. Prace zakończono w ramach podjętego przez załogę stoczni czynu 1-majowego. 17 IX 1948 Ministerstwo Żeglugi przypisało własność statku Państwowemu Przedsiębiorstwu Żeglugi Przybrzeżnej (wówczas Gryf) w Szczecinie, zobowiązując je do pokrycia dotychczasowych kosztów Żegludze Gdańskiej. Po odwołaniu jednostka pozostała w służbie Żeglugi Gdańskiej jako jej statek flagowy (nazwę Panna Wodna nosił okręt floty polskiej w bitwie pod Oliwą, przed rokiem 1939 pełnomorski jacht polskiego Akademickiego Związku Morskiego; żeglarstwo). Wymiary: 57,5 × 8,45 × 2,6 m, pojemność brutto 515 RT (netto 270 RT), 1600 KM, 12 węzłów (choć zwyczajowo nie osiągała więcej jak 9 węzłów), załoga 29 osób. Dwupokładowy, na 500 pasażerów w rejsach krótkich, 235 w rejsach przybrzeżnych na Morzu Bałtyckim i 77 w rejsach międzynarodowych.W lutym 1948 specjalna ekipa nurków przygotowała dla statku miejsce postojowe na Motławie. Początkowo planowany był do obsługi ruchu na linii Polska-Szwecja. Próby morskie jednostka odbyła 22 czerwca, wciągnięcie bandery nastąpiło 27 VI 1949, w obecności m.in. wojewody gdańskiego Stanisława Zrałka, pierwszym kapitanem był Stefana de Walden. W dniu wciągnięcia bandery odbyła pierwszy rejs na trasie Gdańsk-Sopot-Gdynia-Gdańsk (pasażerami byli wybrani przodownicy pracy trójmiejskich zakładów). W pierwszym miesiącu pływania miała aż 5 awarii, m.in. 3 VII 1949, podczas obijania od nabrzeża w Gdyni, otarła się o jacht „Generał Zaruski” (utracił on maszt i kotwicę), komisja stwierdziła wady konstrukcyjne statku, zalecając wycofanie jednostki z ruchu do czasu ich usunięcia. Rozpoczęła służbę głównie od jednogodzinnych rejsów po Zatoce Gdańskiej w godzinach 9.00-16.00 i od 22.00 do 24.00 na tzw. „morskich wieczorkach tanecznych” (z dwiema orkiestrami na pokładzie). W pierwszym miesiącu pływania miała aż 5 awarii, m.in. 3 VII 1949, podczas obijania od nabrzeża w Gdyni, otarła się o jacht „Generał Zaruski” (utracił on maszt i kotwicę), komisja stwierdziła wady konstrukcyjne statku, zalecając wycofanie jednostki z ruchu do czasu ich usunięcia i przeznaczenia do rejsów po Zatoce Gdańskiej (na trasie Gdańsk–Sopot–Gdynia, także Gdańsk–Sopot–Gdynia–Hel, Gdańsk–Sopot–Hel) i tygodniowych rejsów wzdłuż polskiego Wybrzeża. Ze względu na wadę opalanych węglem kotłów wyróżniał się dużym dymieniem. W październiku 1965 roku wycofany z eksploatacji, cumował na Motławie. Przedsiębiorstwo Robót Czerpalnych i Podwodnych chciało w 1966 nabyć statek i uczynić z niego pływający hotel robotniczy dla pracujących na Zalewie Wiślanym. W 1967 przekazany Lidze Obrony Kraju, był do 1978 siedzibą Klubu Płetwonurków „Neptun” Ligi Obrony Kraju. W kwietniu 1969 przeholowana na Nową Motławę przy ul. Szafarnia. W roku 1980 złomowany w Stoczni Radunia. BŚ