CYBULSKI ZBIGNIEW, aktor, patron gdańskiej ulicy

'''ZBIGNIEW CYBULSKI''' (3 XI 1927 Kniaże – 8 I 1967 Wrocław), aktor, reżyser. Studiował w Krakowie, początkowo w Akademii Handlowej, następnie do roku 1953 w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej. Wraz z Lidią Zamkow i grupą aktorów (m.in. [[KOBIELA BOGUMIŁ | Bogumił Kobiela]], Kalina Jędrusik, [[GOLIŃSKI JERZY | Jerzy Goliński]], Leszek Herdegen) przeniósł się do Trójmiasta, z którym związał się do roku 1960. W latach 1960–1962 występował w Warszawie w Teatrze Ateneum. W [[TEATR WYBRZEŻE | Teatrze Wybrzeże]] zagrał 8 ról. Debiutował rolą Ferdynanda (''Intryga i miłość''), następnie grał: mąciwodę i sabotażystę Mechtiego Agę Rustambejlego (''Poszukiwacze''), Herszta Uzupełnienia Anarchistów (''Tragedia optymistyczna''), Zbigniewa (''Mazepa''), Bukowicza (''Grzech''), Józefa (''Ballady i romanse'') i Jana (''Pierwszy dzień wolności''). Najwybitniejszym osiągnięciem była rola narkomana Johnny’ego Pope’a (''Kapelusz pełen deszczu''). W roku 1954 założył w Gdańsku z B. Kobielą teatr studencki [[BIM-BOM | Bim-Bom]]. Nie interesując się polityką, szukał rozwiązań dla zagadek egzystencjalnych. Założył z B. Kobielą Teatr Rozmów, który traktował jak laboratorium i naukę humanizmu. Zrealizowali 10 premier, m.in. ''Przy drzwiach zamkniętych'' Sartre’a, ''Improwizację'' Ionesco. Do Teatru Wybrzeże wrócił za dyrekcji Zygmunta Hübnera, reżyserując z B. Kobielą ''Jonasza i błazna''. Po wyjeździe do Warszawy zagrał 2 role: Jerry’ego (''Dwoje na huśtawce'') i Stevensa (''Requiem dla zakonnicy''). Występował w kabarecie Wagabunda. Zagrał w 37 filmach (w tym 3 zagranicznych); 9 ról w Teatrze TV, m.in. tytułowy Sammy czy Pietuchow (''Pozwólcie mi zmartwychwstać''), oraz w popularnym telewizyjnym Teatrze Kobra: Paul Walby (''Murowane alibi'') i Carliss (''Cała prawda''); 2 role radiowe – Chauvin (''Moderato cantabile'') i Michał (''Wielki człowiek''). Najbardziej cenione role filmowe to Maciek Chełmiński w symbolicznym ''Popiele i diamencie'', debiut filmowy – Kostek (''Pokolenie'') oraz Rysiek (''Miłość dwudziestolatków''), Wiktor Rawicz (''Jak być kochaną''), Kowalski – Malinowski (''Salto''), Maciek (''Szyfry''), z ról komediowych: tytułowy Giuseppe (''Giuseppe w Warszawie''), kostiumowych: Alfons van Wordem (''Rękopis znaleziony w Saragossie''), zagranicznych: rewolucjonista Corala i płk Prado Roth (''La Poupéa''). Ostatnie jego role to Rodecki (''Morderca zostawia ślad'') oraz trener Księżek (''Jowita''). Był idolem młodzieży lat 50. i 60. XX wieku. Ucieleśniał sumienie i uosabiał rozdarcie moralne całej generacji. Popularność zyskał dzięki naturalności, spontaniczności oraz grze pełnej ekspresji. Budowanie postaci opierał na kontrastach stanów emocjonalnych, gestu i mimiki, przy jednoczesnym braku dbałości o wyrazistość wypowiedzi, nonszalancji i niechęci do kostiumu (zwłaszcza historycznego). Wprowadził do polskiego kina nowoczesny typ aktorstwa i aktora nawiązującego własny dialog z publicznością. Zginął tragicznie we Wrocławiu. {{author: HD}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Ludzie]]