SZPITAL BOŻEGO CIAŁA
m |
|||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
{{web}} | {{web}} | ||
| − | '''SZPITAL BOŻEGO CIAŁA''' (Heilige-Leichnam-Hospital), powstał przed rokiem 1380 poza murami q Starego Miasta przy Hagenbergische Gasse (obecnie ul. 3 Maja), początkowo jako zakład dla trędowatych podległy Radzie Starego Miasta. Od 1. połowy XV wieku przyjmował przede wszystkim ludzi starych, chorych i samotnych, a co najmniej od 1443 roku – także wkupujących się na dożywocie (prebendariusze), okresowo również chorych zakaźnie (np. w 1601 roku pacjentów przeniesiono do miejskiego lazaretu (q Szpital Miejski ( | + | '''SZPITAL BOŻEGO CIAŁA''' (Heilige-Leichnam-Hospital), powstał przed rokiem 1380 poza murami q Starego Miasta przy Hagenbergische Gasse (obecnie ul. 3 Maja), początkowo jako zakład dla trędowatych podległy Radzie Starego Miasta. Od 1. połowy XV wieku przyjmował przede wszystkim ludzi starych, chorych i samotnych, a co najmniej od 1443 roku – także wkupujących się na dożywocie (prebendariusze), okresowo również chorych zakaźnie (np. w 1601 roku pacjentów przeniesiono do miejskiego lazaretu (q Szpital Miejski (Lazaret przy Bramie Oliwskiej)), w ich miejsce przyjęto chorych na dżumę). Szpitalem kierował zarząd złożony z czterech prowizorów. Pierwotnie budynek szpitalny przylegał bezpośrednio do q kościoła. Bożego Ciała. W 1520 roku, podczas wojny z zakonem krzyżackim, spalony, po odbudowaniu znów spalony w 1577 podczas wojny z królem polskim Stefanem Batorym; odbudowany w latach 1580–1581. W roku 1601 kompleks składał się z kościoła oraz grupy wolno stojących budynków po jego północnej stronie. W latach 1739 i 1786 pobudowano domy szachulcowe. W roku 1599 przebywało w nim 40 pacjentów, w 1681 – 47, 1700 – 66, 1740 – 61, 1760 – 70, 1780 – 62, 1800 – 43. W okresie 1579–1585 poświadczona była obecność lekarza, otrzymującego od fundacji rocznie 60 grzywien wedle dawnego zwyczaju. Na początku XIX wieku, w niewielkim stopniu dotknięty kryzysem finansowym, odzyskał zdolność do nieodpłatnego utrzymywania pacjentów. Niepoddany procesowi medykalizacji, do roku 1945 pełnił funkcję przytułku. W roku 1833 wzniesiono przy Hagenbergische Gasse 12 domków dla szpitala, po jego stronie północnej (z jedenastoma mieszkaniami) i zachodniej (z ośmioma). W roku 1834 rozebrano część zabudowań gospodarczych, w 1842 wzniesiono nowy budynek z czterema mieszkaniami, liczba pacjentów wzrosła do 80. W 2. połowie XIX wieku wznoszono budynki mieszkalne wokół kościoła (1860, 1862, 1865, 1866, 1868, 1872, 1874, 1876, 1887, 1893, 1894, 1896). W latach 1894–1896 wzniesiono na potrzeby zakładu kompleks trzech bloków mieszkalnych o dość wysokim standardzie przy Promenade 21/25 (ul. 3 Maja). Zbudowała je firma q Johanna Heinricha Hermanna Prochnowa. Jeden z bloków wydzierżawiono do roku 1914 władzom kolejowym na siedzibę jej nowo powołanej gdańskiej dyrekcji (zob. q Dyrekcja Kolei). Liczba pacjentów wzrosła w roku 1903 do 211, w 1924 – 300, w 1926 – 400. Pacjenci przyjmowani byli nieodpłatnie i za wkupne, opłata zależała od wieku. Oprócz mieszkania przysługiwała im miesięczna zapomoga (w 1903 – 6 marek). W roku 1945 budynek uległ niewielkim zniszczeniom, a domy mieszkalne zostały zdewastowane, w 1962 niektóre z nich rozebrano w związku z poszerzeniem ul. 3 Maja, a pozostałe wykorzystywano jako domy mieszkalne. {{author: ASZ}}<br /><br /> |
Tabela: Prezesi zarządu szpitala Bożego Ciała [[Category: Encyklopedia]] | Tabela: Prezesi zarządu szpitala Bożego Ciała [[Category: Encyklopedia]] | ||
Wersja z 13:18, 16 sie 2013
SZPITAL BOŻEGO CIAŁA (Heilige-Leichnam-Hospital), powstał przed rokiem 1380 poza murami q Starego Miasta przy Hagenbergische Gasse (obecnie ul. 3 Maja), początkowo jako zakład dla trędowatych podległy Radzie Starego Miasta. Od 1. połowy XV wieku przyjmował przede wszystkim ludzi starych, chorych i samotnych, a co najmniej od 1443 roku – także wkupujących się na dożywocie (prebendariusze), okresowo również chorych zakaźnie (np. w 1601 roku pacjentów przeniesiono do miejskiego lazaretu (q Szpital Miejski (Lazaret przy Bramie Oliwskiej)), w ich miejsce przyjęto chorych na dżumę). Szpitalem kierował zarząd złożony z czterech prowizorów. Pierwotnie budynek szpitalny przylegał bezpośrednio do q kościoła. Bożego Ciała. W 1520 roku, podczas wojny z zakonem krzyżackim, spalony, po odbudowaniu znów spalony w 1577 podczas wojny z królem polskim Stefanem Batorym; odbudowany w latach 1580–1581. W roku 1601 kompleks składał się z kościoła oraz grupy wolno stojących budynków po jego północnej stronie. W latach 1739 i 1786 pobudowano domy szachulcowe. W roku 1599 przebywało w nim 40 pacjentów, w 1681 – 47, 1700 – 66, 1740 – 61, 1760 – 70, 1780 – 62, 1800 – 43. W okresie 1579–1585 poświadczona była obecność lekarza, otrzymującego od fundacji rocznie 60 grzywien wedle dawnego zwyczaju. Na początku XIX wieku, w niewielkim stopniu dotknięty kryzysem finansowym, odzyskał zdolność do nieodpłatnego utrzymywania pacjentów. Niepoddany procesowi medykalizacji, do roku 1945 pełnił funkcję przytułku. W roku 1833 wzniesiono przy Hagenbergische Gasse 12 domków dla szpitala, po jego stronie północnej (z jedenastoma mieszkaniami) i zachodniej (z ośmioma). W roku 1834 rozebrano część zabudowań gospodarczych, w 1842 wzniesiono nowy budynek z czterema mieszkaniami, liczba pacjentów wzrosła do 80. W 2. połowie XIX wieku wznoszono budynki mieszkalne wokół kościoła (1860, 1862, 1865, 1866, 1868, 1872, 1874, 1876, 1887, 1893, 1894, 1896). W latach 1894–1896 wzniesiono na potrzeby zakładu kompleks trzech bloków mieszkalnych o dość wysokim standardzie przy Promenade 21/25 (ul. 3 Maja). Zbudowała je firma q Johanna Heinricha Hermanna Prochnowa. Jeden z bloków wydzierżawiono do roku 1914 władzom kolejowym na siedzibę jej nowo powołanej gdańskiej dyrekcji (zob. q Dyrekcja Kolei). Liczba pacjentów wzrosła w roku 1903 do 211, w 1924 – 300, w 1926 – 400. Pacjenci przyjmowani byli nieodpłatnie i za wkupne, opłata zależała od wieku. Oprócz mieszkania przysługiwała im miesięczna zapomoga (w 1903 – 6 marek). W roku 1945 budynek uległ niewielkim zniszczeniom, a domy mieszkalne zostały zdewastowane, w 1962 niektóre z nich rozebrano w związku z poszerzeniem ul. 3 Maja, a pozostałe wykorzystywano jako domy mieszkalne.
Tabela: Prezesi zarządu szpitala Bożego Ciała
