SIEŃ GDAŃSKA

'''SIEŃ GDAŃSKA''' (Danziger Diele), na parterze kamienicy przy Długim Targu 43, w tzw. Nowym Domu Ławy (1712–93 oraz 1807–14), miejscu obrad gd. Sądu Ławniczego, nast., do końca XIX w., zajmowana przez prus., potem niem. instytucje sądowe: 1794–1807, 1814–79 Königliches Commerzi- und Admiralitäts-Collegium (sąd handlowo-morski, prowadzący także rejestr sądowy firm handl. i przem.; q sądownictwo), 1879–1900 Kammer für Handelschaften (izba handl. sądu miejskiego). Władze Gd., zainspirowane dużym zainteresowaniem wystawą ''Danziger Zimmer'' (Gdański pokój), ukazującą wnętrza dawnego domu patrycjusza gd., a prezentowaną przez q Lesera Giełdzińskiego (z wykorzystaniem jego zbiorów) w maju 1895 w Domu Rzemiosła w Królewcu, oraz jego ofertą z 1897, aby podobną ekspozycję stworzyć w Gd., podjęły decyzję o wyłączeniu kamieniczki Długi Targ 43, będącej własnością gminy miejskiej, z gestii sądu i urządzeniu tam na parterze ekspozycji. L. Giełdziński przekazał na ten cel ok. 200 różnych dzieł rzemiosła artyst. i sztychów ze swoich zbiorów. Rozmieszczone zostały, jak i inne pozyskane przez władze miasta, na parterze i galerii, do której prowadziły drewniane schody. Ściany wyłożono hol. flizami, na ścianie płn. umieszczony barok. kominek. Na nowym jej stropie umieszczono malowidło pochodzące z dawnego domu q Jakoba Kabruna przy ul. Długiej 9, odrestaurowane przez q Augusta Wilhelma Stryowskiego. Całość otrzymała wystrój baroku z XVII w. Uroczystego otwarcia dokonano 16 XI 1901. W 1902 znajdowało się tu 120 eksponatów, w tym: 17 mebli – kredens z witrynami, szafy, stoły; z rzemiosła artyst. 21 wilkomów (puchary cechowe) i 19 godeł gd. cechów; 31 innych przedmiotów, 4 modele statków podwieszone do stropu – 2 statki handl., fregata i karawela. Na ścianach zawieszono mosiężne blakiery oraz 2 drzeworyty oraz 26 miedziorytów i litografii pod szkłem. W następnych latach wystrój był zmieniany i uzupełniany. Po 1933 usunięto z niej wszelkie wzmianki o L. Giełdzińskim. Do 1943 była jedną z ważniejszych miejskich atrakcji, w końcowej fazie II w. świat. zbiory uległy rozproszeniu, ocalały jedynie pojedyncze obiekty z kolekcji. Budynek został zniszczony 1945, odbudowany ok. 1950 i przekazany na siedzibę q Inst. Morskiego, natomiast dawne pomieszczenia S. Gd. od końca lat 50. XX w. były użytkowane jako biura gd. oddział ZPAP. W 1989 cały budynek przekazany został q Muzeum Historii Miasta Gd. i włączony do restaurowanego q Dworu Artusa jako jego zaplecze. Przy odtwarzaniu wyglądu posłużono się wystrojem przeniesionym w XIX w. z gd. domu przy ul. Ławniczej 10 do zamku rodziny Behrendt von Grass w Kłaninie pod Puckiem. Po zamontowaniu w Nowym Domu Ławy klatki schodowej, galerii oraz kasetonowego stropu z obrazem plafonowym, odtworzono ekspozycję mebli oraz dzieł sztuki użytkowej, pocz. na podstawie zbiorów z Kłanina – później muzealnych zakupów. Odrestaurowano zachowany w części z wojennej pożogi kominek, część ścian wyłożono flizami z epoki. Pracę ukończono 1996. Przywrócono też dawną nazwę pomieszczenia Sień Gd. W 2004 zawieszono w niej zakupiony przez MHMG obraz q Andreasa Stecha ''Pokłon Trzech Króli'' z końca XVII w. {{author:MrGl}} {{author:KJ}} [[Category: Encyklopedia]]