HOFFMANN ALFONS, profesor Politechniki Gdańskiej

[[File:Alfons_Hoffmann_.JPG|thumb|Alfons Hoffmann ]]'''ALFONS HOFFMANN''' (12 XI 1885 Grudziądz – 30 XII 1963 Gdańsk), naukowiec, elektryk. Syn Jana, tłumacza i sekr. sądu powiatowego. W 1905 zdał maturę w Grudziądzu, 1905–11 studiował na Wydz. Budowy Maszyn i Elektrotechniki q THD (praca dyplomowa dotyczyła projektu elektryfikacji Sopotu). W 1906 został dyrygentem chóru Lutnia, potem zakładał ogniska muzyczne na Kaszubach. Z jego inicjatywy 1910 powstał na zjeździe kół w Wejherowie Związek Śpiewaczy Okręgu Kaszubskiego. Po studiach w 1911 rozpoczął pracę w Garbe-Lahmayer, Siemens-Schukert jako projektant w biurach konstrukcyjnych. Wykładał elektrotechnikę, matematykę i fizykę w Polskim Towarzystwie Przemysłowym w Berlinie. Od 1918 w Gd., rozpoczął działalność w q Podkomisariacie Naczelnej Rady Ludowej; czł. tajnej q Organizacji Wojskowej Pomorza, planującej m.in. przyłączenie siłą miasta do Polski (autor m.in. skorowidza nazw pol. miejscowości na Pomorzu). Z upoważnienia rządu pol. czł. komisji ds. ustalania granic między Polską a II WMG. W styczniu 1920 oddelegowany do Torunia, w urzędzie woj. pomor. specjalista ds. elektryfikacji Pomorza, w końcu lutego t.r. został kier. budowy pierwszej pol. elektrowni Gródek n. Czarną Wodą, k. Świecia n. Wisłą (uruchomionej 1923, za co 1925 otrzymał Złoty Krzyż Zasługi), jej długoletni dyr. naczelny. Wybudował pierwszą linię 60 kV Gródek–Toruń, którą później przedłużył do Gdyni. Wspólnie z prof. Karolem Pomianowskim opracowali założenia budowy drugiej elektrowni Żur n. Czarną Wodą (1928). Projekt roboczy wykonano w pracowni projektowej PEK Gródek w Toruniu. Budowa trwała 16 miesięcy, już 1930 w obecności prezydenta Ignacego Mościckiego uruchomiono elektrownię. Zainicjował budowę elektrowni parowej w Gdyni (1935–36). Przedtem połączył się z miejskimi elektrowniami w Toruniu i Grudziądzu, w ten sposób stworzył pierwszy wojew. system elektroenergetyczny w kraju. Powszechnie uznawany za ojca pol. elektroenergetyki okresu międzywojennego. Podjął decyzję o wybudowaniu w Gródku (1932–33) nowoczesnej Fabryki Grzejników Elektrycznych, zatrudniała ona 450 osób. Od 1938 dyr. nacz. Śląskich Zakładów Elektrycznych Ślązel. W czasie II w. świat. poszukiwany przez Gestapo, ukrywał się we Lw. i od 1941 w Warszawie; po powstaniu warszawskim (w którym zginęła jego córka Janina) wywieziony na roboty k. Kłodzka. Od 1945 doradca tech. w Dyrekcji Zjednoczenia Energetycznego w Gd. W 1949–58 (emerytura) pracował w Zakładzie Elektroenergetyki q PG (prowadził wykłady z tematyki grzejnictwa elektrycznego, projektowania sieci elektrycznych i elektrowni wodnych). Od 1953 w Inst. Budownictwa Wodnego PAN w Gd., jako kier. w Biurze Studiów Gospodarki Wodnej, a potem kier. Zakładu Konstrukcji Wodnych i Śródlądowych. Od 1955 czł. Komitetu Gospodarki Wodnej PAN. Od 1957 prof. tytularny. Pochowany na q cment. Srebrzysko. Autor wielu publikacji. W 1972 jego imię otrzymała elektrownia szczytowo-pompowa w Żydowie (w Koszalińskiem). Poświęcone mu pamiątkowe tablice umieszczone są w elektrowni Gródek i Bielkowo, w Bydgoszczy, Tleniu i Grudziądzu (w rodzinnym domu i bazylice św. Mikołaja). W 2004 Zarząd Główny Stowarzyszenia Elektryków Polskich ustanowił medal jego imienia, nadawany osobom zasłużonym w rozwoju krajowej energetyki. {{author:red.}}[[Category: Encyklopedia]]