COSACK GEORG FRIEDRICH, pastor
| Linia 4: | Linia 4: | ||
'''GEORG FRIEDRICH COSACK''' (24 I 1707 Gdańsk – 9 IX 1773 Gdańsk), teolog, pastor [[KOŚCIÓŁ ŚW. BARBARY | kościoła św. Barbary]] i | '''GEORG FRIEDRICH COSACK''' (24 I 1707 Gdańsk – 9 IX 1773 Gdańsk), teolog, pastor [[KOŚCIÓŁ ŚW. BARBARY | kościoła św. Barbary]] i | ||
pierwszy pastor [[KOŚCIÓŁ WNIEBOWZIĘCIA NAJŚWIĘTSZEJ MARII PANNY | kościoła Najświętszej Marii Panny]] (NMP). Syn Georga Wilhelma (23 II 1672 – 16 X 1742 Gdańsk), przybyłego z okolic Koszalina do Gdańska około 1700, i Anny z domu Scharffenberg (zm. 1726 Gdańsk). <br/><br/> | pierwszy pastor [[KOŚCIÓŁ WNIEBOWZIĘCIA NAJŚWIĘTSZEJ MARII PANNY | kościoła Najświętszej Marii Panny]] (NMP). Syn Georga Wilhelma (23 II 1672 – 16 X 1742 Gdańsk), przybyłego z okolic Koszalina do Gdańska około 1700, i Anny z domu Scharffenberg (zm. 1726 Gdańsk). <br/><br/> | ||
| − | Od 6 XI 1721 uczeń [[GIMNAZJUM AKADEMICKIE | Gimnazjum Akademickiego]] (zapisany do przedostatniej klasy, secundy). Studiował teologię w Wittenberdze, w 1732 brał udział w dyspucie pod przewodnictwem profesor teologii tamtejszego uniwersytetu (a wcześniej rektora w gdańskim Gimnazjum Akademickim) [[ABICHT JOHANN GEORG, rektor Gimnazjum Akademickiego, pastor | Johanna Georga Abichta]]. Od 1737 pastor w kościele w Tiegenort (Tujsk, pow. Nowy Dwór Gdański). W latach 1743–1744 drugi pastor kościoła św. Barbary w Gdańsku, następnie diakon w [[KOŚCIÓŁ ŚW. KATARZYNY ALEKSANDRYJSKIEJ | kościele św. Katarzyny]], od 1752 drugi | + | Od 6 XI 1721 uczeń [[GIMNAZJUM AKADEMICKIE | Gimnazjum Akademickiego]] (zapisany do przedostatniej klasy, secundy). Studiował teologię w Wittenberdze, w 1732 brał udział w dyspucie pod przewodnictwem profesor teologii tamtejszego uniwersytetu (a wcześniej rektora w gdańskim Gimnazjum Akademickim) [[ABICHT JOHANN GEORG, rektor Gimnazjum Akademickiego, pastor | Johanna Georga Abichta]]. Od 1737 pastor w kościele w Tiegenort (Tujsk, pow. Nowy Dwór Gdański). W latach 1743–1744 drugi pastor kościoła św. Barbary w Gdańsku, następnie diakon w [[KOŚCIÓŁ ŚW. KATARZYNY ALEKSANDRYJSKIEJ | kościele św. Katarzyny]], od 1752 drugi pastor w kościele NMP. Jednocześnie w latach 1744–1761 był katechetą w [[DOM DOBROCZYNNOŚCI | Domu Dobroczynności]]. <br/><br/> |
Już jako uczeń Gimnazjum Akademickiego był współautorem programu jego nauczania na 1728, przygotowanego pod redakcją [[HANOW MICHAEL CHRISTOPH, profesor Gimnazjum Akademickiego | Michaela Christopha Hanowa]] oraz autorem jednej z rozpraw o proroctwach Habakuka w zbiorze wydanym przez [[ABICHT JOHANN GEORG, rektor Gimnazjum Akademickiego, pastor | Johanna Georga Abichta]] (''Annotationes sacrae ad vaticinia Habakuki'', Gedani 1728-1729). W 1732 w Wittenberdze wydał wraz z Abichtem ''Disputatio theologica de Claudio Felice gratia praevenienti perterrito et eidem resistente ad Act. XXIV, v. 24, 25''. Od czasu pobytu w Amsterdamie w 1733, pod wpływem profesora filologii klasycznej Athenaeum Illustre Jacques’a Philippe d’Orville’a (1696–1751), kolekcjoner monet. Brał udział w pracach zespołu kierowanego przez seniora gdańskiego Ministerium Duchownego [[HELLER JONATHAN, pastor kościoła NMP| Jonathana Hellera]] nad przygotowaniem nowego, opublikowanego w 1764, gdańskiego [[KANCJONAŁ | kancjonału]] (''Danziger Gesangbuch … zum allgemeinen Gebrauch der Kirchen und Haus-Andachten … aufs Neue vermehrt…''). Autor mów pogrzebowych, m.in. 27 VIII 1761 pierwszego pastora kościoła NMP, Heinricha Keltza (1689 –1761), czy 27 I 1763 w tymże kościele NMP na pogrzebie burmistrza [[SCHRÖDER CHRISTIAN GABRIEL, burmistrz Gdańska | Christiana Gabriela Schrödera]].<br/><br/> | Już jako uczeń Gimnazjum Akademickiego był współautorem programu jego nauczania na 1728, przygotowanego pod redakcją [[HANOW MICHAEL CHRISTOPH, profesor Gimnazjum Akademickiego | Michaela Christopha Hanowa]] oraz autorem jednej z rozpraw o proroctwach Habakuka w zbiorze wydanym przez [[ABICHT JOHANN GEORG, rektor Gimnazjum Akademickiego, pastor | Johanna Georga Abichta]] (''Annotationes sacrae ad vaticinia Habakuki'', Gedani 1728-1729). W 1732 w Wittenberdze wydał wraz z Abichtem ''Disputatio theologica de Claudio Felice gratia praevenienti perterrito et eidem resistente ad Act. XXIV, v. 24, 25''. Od czasu pobytu w Amsterdamie w 1733, pod wpływem profesora filologii klasycznej Athenaeum Illustre Jacques’a Philippe d’Orville’a (1696–1751), kolekcjoner monet. Brał udział w pracach zespołu kierowanego przez seniora gdańskiego Ministerium Duchownego [[HELLER JONATHAN, pastor kościoła NMP| Jonathana Hellera]] nad przygotowaniem nowego, opublikowanego w 1764, gdańskiego [[KANCJONAŁ | kancjonału]] (''Danziger Gesangbuch … zum allgemeinen Gebrauch der Kirchen und Haus-Andachten … aufs Neue vermehrt…''). Autor mów pogrzebowych, m.in. 27 VIII 1761 pierwszego pastora kościoła NMP, Heinricha Keltza (1689 –1761), czy 27 I 1763 w tymże kościele NMP na pogrzebie burmistrza [[SCHRÖDER CHRISTIAN GABRIEL, burmistrz Gdańska | Christiana Gabriela Schrödera]].<br/><br/> | ||
Od 4 IX 1738 żonaty był z Barbarą Schaft (2 V 1717 – pochowana 29 VIII 1754 Gdańsk, w kościele NMP), od 4 XII 1755 z poślubioną w kościele NMP Perpetuą Eleonorą Falck (1719 – pochowana 12 III 1778 Gdańsk). Ojciec 1/ pedagoga [[COSACK KARL BENEDICT, profesor Gimnazjum Akademickiego | Karla Benedicta Cosacka]], 2/ Johanna Georga, od 2 X 1777 posiadającego [[OBYWATELSTWO MIEJSKIE | obywatelstwo Gdańska]], 3/ Beniamina Friedricha (1748 – 28 IV 1819), od 15 II 1781 posiadającego obywatelstwo Gdańska, żonatego z Henriettą Konstancią (chrzest 7 X 1762), córką Heinricha Jacoba de la Motte, oraz 4/ Johanny Concordii (ur. 23 XII 1759), żony pastora [[BRÄMER CARL GABRIEL, pastor kościoła św. Katarzyny | Carla Gabriela Brämera]]. <br/><br/> | Od 4 IX 1738 żonaty był z Barbarą Schaft (2 V 1717 – pochowana 29 VIII 1754 Gdańsk, w kościele NMP), od 4 XII 1755 z poślubioną w kościele NMP Perpetuą Eleonorą Falck (1719 – pochowana 12 III 1778 Gdańsk). Ojciec 1/ pedagoga [[COSACK KARL BENEDICT, profesor Gimnazjum Akademickiego | Karla Benedicta Cosacka]], 2/ Johanna Georga, od 2 X 1777 posiadającego [[OBYWATELSTWO MIEJSKIE | obywatelstwo Gdańska]], 3/ Beniamina Friedricha (1748 – 28 IV 1819), od 15 II 1781 posiadającego obywatelstwo Gdańska, żonatego z Henriettą Konstancią (chrzest 7 X 1762), córką Heinricha Jacoba de la Motte, oraz 4/ Johanny Concordii (ur. 23 XII 1759), żony pastora [[BRÄMER CARL GABRIEL, pastor kościoła św. Katarzyny | Carla Gabriela Brämera]]. <br/><br/> | ||
Wersja z 12:19, 25 paź 2024
GEORG FRIEDRICH COSACK (24 I 1707 Gdańsk – 9 IX 1773 Gdańsk), teolog, pastor kościoła św. Barbary i
pierwszy pastor kościoła Najświętszej Marii Panny (NMP). Syn Georga Wilhelma (23 II 1672 – 16 X 1742 Gdańsk), przybyłego z okolic Koszalina do Gdańska około 1700, i Anny z domu Scharffenberg (zm. 1726 Gdańsk).
Od 6 XI 1721 uczeń Gimnazjum Akademickiego (zapisany do przedostatniej klasy, secundy). Studiował teologię w Wittenberdze, w 1732 brał udział w dyspucie pod przewodnictwem profesor teologii tamtejszego uniwersytetu (a wcześniej rektora w gdańskim Gimnazjum Akademickim) Johanna Georga Abichta. Od 1737 pastor w kościele w Tiegenort (Tujsk, pow. Nowy Dwór Gdański). W latach 1743–1744 drugi pastor kościoła św. Barbary w Gdańsku, następnie diakon w kościele św. Katarzyny, od 1752 drugi pastor w kościele NMP. Jednocześnie w latach 1744–1761 był katechetą w Domu Dobroczynności.
Już jako uczeń Gimnazjum Akademickiego był współautorem programu jego nauczania na 1728, przygotowanego pod redakcją Michaela Christopha Hanowa oraz autorem jednej z rozpraw o proroctwach Habakuka w zbiorze wydanym przez Johanna Georga Abichta (Annotationes sacrae ad vaticinia Habakuki, Gedani 1728-1729). W 1732 w Wittenberdze wydał wraz z Abichtem Disputatio theologica de Claudio Felice gratia praevenienti perterrito et eidem resistente ad Act. XXIV, v. 24, 25. Od czasu pobytu w Amsterdamie w 1733, pod wpływem profesora filologii klasycznej Athenaeum Illustre Jacques’a Philippe d’Orville’a (1696–1751), kolekcjoner monet. Brał udział w pracach zespołu kierowanego przez seniora gdańskiego Ministerium Duchownego Jonathana Hellera nad przygotowaniem nowego, opublikowanego w 1764, gdańskiego kancjonału (Danziger Gesangbuch … zum allgemeinen Gebrauch der Kirchen und Haus-Andachten … aufs Neue vermehrt…). Autor mów pogrzebowych, m.in. 27 VIII 1761 pierwszego pastora kościoła NMP, Heinricha Keltza (1689 –1761), czy 27 I 1763 w tymże kościele NMP na pogrzebie burmistrza Christiana Gabriela Schrödera.
Od 4 IX 1738 żonaty był z Barbarą Schaft (2 V 1717 – pochowana 29 VIII 1754 Gdańsk, w kościele NMP), od 4 XII 1755 z poślubioną w kościele NMP Perpetuą Eleonorą Falck (1719 – pochowana 12 III 1778 Gdańsk). Ojciec 1/ pedagoga Karla Benedicta Cosacka, 2/ Johanna Georga, od 2 X 1777 posiadającego obywatelstwo Gdańska, 3/ Beniamina Friedricha (1748 – 28 IV 1819), od 15 II 1781 posiadającego obywatelstwo Gdańska, żonatego z Henriettą Konstancią (chrzest 7 X 1762), córką Heinricha Jacoba de la Motte, oraz 4/ Johanny Concordii (ur. 23 XII 1759), żony pastora Carla Gabriela Brämera.
Pochowany 26 IX 1773 w kościele NMP.
Bibliografia:
Księga przyjęć do prawa miejskiego w Gdańsku 1536–1814, wyd. Andrzej Groth, Ewa Łączyńska-Bartoszek, Dariusz Kaczor, Gdańsk 2019, t. VIII, s. 237.
Księga wpisów uczniów Gimnazjum Gdańskiego 1580–1814, wyd. Zbigniew Nowak i Przemysław Szafran, Warszawa–Poznań 1974, s. 303.
Rhesa Ludwig, Kurzgefaßte Nachrichten von allen seit der Reformation an den evangelischen Kirchen in Westpreuszen angestellten Predigern, Königsberg 1834, s. 75.
Weichbrodt Dorothea, Patrizier, Bürger, Einwohner der Freien und Hansestadt Danzig in Stamm- und Namentafeln vom 14.–18. Jahrhundert, Klausdorf–Schwentine 1986–1992, Bd. 1, 117.
