DOROTA Z MĄTÓW WIELKICH, mistyczka, błogosławiona
| Linia 1: | Linia 1: | ||
{{paper}} | {{paper}} | ||
| − | '''DOROTA Z MĄTÓW''' (Mątowów) '''WIELKICH''' (6 II 1347 Mątowy, Żuławy – 25 VI 1394 Kwidzyn), mistyczka, błogosławiona. Córka osadnika niderl. Wilhelma Schwartzego, w 1364, jako 16-latka, wydana za mąż za płatnerza Alberta z Gd. Pierwsze dziecko urodziła w wieku 19 lat; w czasie epidemii z 1373 i 1382 straciła 8 dzieci; przeżyła jej córka Gertruda (oddana do klasztoru benedyktynek w Chełmnie). Strata dzieci pogłębiła u D. | + | '''DOROTA Z MĄTÓW''' (Mątowów) '''WIELKICH''' (6 II 1347 Mątowy, Żuławy – 25 VI 1394 Kwidzyn), mistyczka, błogosławiona. Córka osadnika niderl. Wilhelma Schwartzego, w 1364, jako 16-latka, wydana za mąż za płatnerza Alberta z Gd. Pierwsze dziecko urodziła w wieku 19 lat; w czasie epidemii z 1373 i 1382 straciła 8 dzieci; przeżyła jej córka Gertruda (oddana do klasztoru benedyktynek w Chełmnie). Strata dzieci pogłębiła u D. przejawianą od dzieciństwa religijność. W 1380 przyjęła ślub czystości, nakłaniając do tego początkowo niechętnego jej zachowaniu męża. Odbyła pielgrzymki pokutne do Akwizgranu (1384), klasztoru brygidek w Einsiedeln (obie z mężem), 1389 do Rzymu (w Gd., w domu przy q kośc. św. Katarzyny, zmarł wówczas jej mąż). Po powrocie (15 III 1390, zamieszkała na q Głównym Mieście) z racji żarliwej religijności, omdleń i ekstaz podejrzewana była o chorobę psychiczną. Bronił jej przed sądem oficjała spowiednik Mikołaj z Pszczółek, po uniewinnieniu kontaktując z teologiem i b. prof. uniw. w Pradze, Janem z Kwidzyna. Przybyła do Kwidzyna 22 V 1391, utrzymywała się z jałmużny. 2 V 1393 dzięki poparciu Jana z Kwidzyna i uzyskaniu zgody bp. pomezańskiego została zamurowana w celi (z małym, zakratowanym oknem wychodzącym na ołtarz) w katedrze kwidzyńskiej. Po śmierci otoczona kultem, a miejsce jej zgonu w katedrze stało się miejscem pielgrzymek. Wielki mistrz Konrad von Jungingen, mimo że D. nawoływała do reformy zak. krzyż. i zapowiadała jego upadek, podjął starania o jej kanonizację, chcąc wykorzystać jej kult na potrzeby Krzyżaków. W 1404 z polecenia papieża Innocentego VII wyznaczono komisję do przesłuchania świadków i spisania cudów; prace przerwano po klęsce zak. krzyż. w 1410 i nie wznowiono mimo starań kolejnych wielkich mistrzów 1486–1521, pol. w 1637 i Kościoła gd. w 1935. Do wysiłków kanonizacyjnych powrócono w 1959; Kongregacja do Spraw Wiary 9 I 1976 oficjalnie zatwierdziła kult D. jako błogosławionej, patronki Polski i Niemiec; uroczystości beatyfikacyjne odbyły się w Gd., Fromborku, Kwidzynie i Malborku. {{author: BŚ}} [[Category: Encyklopedia]] |
Wersja z 01:22, 29 mar 2013
DOROTA Z MĄTÓW (Mątowów) WIELKICH (6 II 1347 Mątowy, Żuławy – 25 VI 1394 Kwidzyn), mistyczka, błogosławiona. Córka osadnika niderl. Wilhelma Schwartzego, w 1364, jako 16-latka, wydana za mąż za płatnerza Alberta z Gd. Pierwsze dziecko urodziła w wieku 19 lat; w czasie epidemii z 1373 i 1382 straciła 8 dzieci; przeżyła jej córka Gertruda (oddana do klasztoru benedyktynek w Chełmnie). Strata dzieci pogłębiła u D. przejawianą od dzieciństwa religijność. W 1380 przyjęła ślub czystości, nakłaniając do tego początkowo niechętnego jej zachowaniu męża. Odbyła pielgrzymki pokutne do Akwizgranu (1384), klasztoru brygidek w Einsiedeln (obie z mężem), 1389 do Rzymu (w Gd., w domu przy q kośc. św. Katarzyny, zmarł wówczas jej mąż). Po powrocie (15 III 1390, zamieszkała na q Głównym Mieście) z racji żarliwej religijności, omdleń i ekstaz podejrzewana była o chorobę psychiczną. Bronił jej przed sądem oficjała spowiednik Mikołaj z Pszczółek, po uniewinnieniu kontaktując z teologiem i b. prof. uniw. w Pradze, Janem z Kwidzyna. Przybyła do Kwidzyna 22 V 1391, utrzymywała się z jałmużny. 2 V 1393 dzięki poparciu Jana z Kwidzyna i uzyskaniu zgody bp. pomezańskiego została zamurowana w celi (z małym, zakratowanym oknem wychodzącym na ołtarz) w katedrze kwidzyńskiej. Po śmierci otoczona kultem, a miejsce jej zgonu w katedrze stało się miejscem pielgrzymek. Wielki mistrz Konrad von Jungingen, mimo że D. nawoływała do reformy zak. krzyż. i zapowiadała jego upadek, podjął starania o jej kanonizację, chcąc wykorzystać jej kult na potrzeby Krzyżaków. W 1404 z polecenia papieża Innocentego VII wyznaczono komisję do przesłuchania świadków i spisania cudów; prace przerwano po klęsce zak. krzyż. w 1410 i nie wznowiono mimo starań kolejnych wielkich mistrzów 1486–1521, pol. w 1637 i Kościoła gd. w 1935. Do wysiłków kanonizacyjnych powrócono w 1959; Kongregacja do Spraw Wiary 9 I 1976 oficjalnie zatwierdziła kult D. jako błogosławionej, patronki Polski i Niemiec; uroczystości beatyfikacyjne odbyły się w Gd., Fromborku, Kwidzynie i Malborku.
