SZPITAL NAJŚWIĘTSZEJ MARYI PANNY

'''SZPITAL NAJŚWIĘTSZEJ MARYI PANNY''' (St. Marien-Krankenhaus), na q Dolnym Mieście, q boromeuszek. Powstał z inicjatywy działającego od 1848 gd. oddz. ogólnoniemieckiego katolickiego Towarzystwa św. Piusa (q Stanisław Kostka Rosołkiewicz). Zbierano pieniądze w kościołach diecezji chełmińskiej, warmińskiej, gnieźnieńsko-poznańskiej oraz w Niemczech, przyjmowano także ofiary indywidualne; znaczne kwoty wpłacili bp chełmiński oraz mieszkająca z matką w Gd. księżna q Maria von Hohenzollern-Hechingen (1808–1888), a gd. kupiec Johann Gottfried Theodor Kuhn (1800–1860) ofiarował nabyty wcześniej q dwór Uphagenów, mieszczący się na rogu Schleusengasse 9/10 (ul. Śluza, ob. odcinek tej ul. nosi nazwę ul. Kieturakisa), i Weidengasse (ul. Łąkowa). Fundusze na działalność sz. pochodziły z opłat za pobyt pacjentów (po 1883 – z kas chorych, w których niektórzy byli ubezpieczeni), datków wiernych, fundacji i donacji, gł. od osób prywatnych. Dysponowali nimi skarbnik zarządu oraz siostra przełożona gd. domu zakonnego boromeuszek. W 1853 w sz. były 24 łóżka; pracowały 3 siostry i nieodpłatnie – lekarz. W wyjątkowych sytuacjach, doraźnie korzystano z pomocy innych gd. lekarzy. W 1856–57 dobudowano skrzydło do dawnego  q dworu Uphagenów (wzdłuż ob. ul. Kieturakisa: 28 × 12 m). Szpilal dysponował oświetleniem gazowym. Po 1870 kompleks podłączono do miejskiej sieci wodociągowej i kanalizacyjnej. W 1893–94, wykorzystując fundusze zapisane sz. w testamencie księżnej Marii von Hohenzollern-Hechingen, rozbudowano (kosztem 40 tys. marek) kompleks o budynek gospodarczy oraz pomieszczenia oddz. chirurgicznego, gdzie powstała nowa sala operacyjna, osobne sale dla 60 kobiet i mężczyzn i mała salka pooperacyjna dla 2–3 pacjentów (wykonawcą prac była firma budowlana Wilhelma Conradta). W 1898– 1900 wybudowano nowy gmach główny przy ob. ul. Kieturakisa. Wykonawcą była firma J.E. Herzoga. Na parterze znalazły się: oddziały chorych i i II klasy, nowo utworzona pracownia rentgenowska, na i piętrze: sale dla kobiet, 2 izolatki, sala operacyjna z zapleczem, na II piętrze: 3 sale dla chorych III klasy (z 18 łóżkami) i 2 izolatki. Istniejący i ob. budynek poświęcił 3 XII 1900 bp chełmiński Augustyn Rosentretter (1844–1926). W nowych pomieszczeniach zainstalowano oświetlenie elektr. Od ok. 1891 wprowadzono podział chorych na 3 kategorie, co wiązało się ze zróżnicowaniem opłat za dzień pobytu, koszty usług med. i stopień komfortu. Chorym i klasy przysługiwała jednoosobowa separatka., II klasy – pokój trzy-, czteroosobowy, a III klasy – sala wieloosobowa. Podczas i w. świat.w szpitalu wydzielono oddz. dla rannych żołnierzy. Od 21 VIII 1914 do 31 XII 1919 przebywało w nim 4743 żołnierzy. Podobnie było i podczas II w. świat., głównie 1941–45. Po 1945 q szpital przy ul. Łąkowej. {{author: ASZ}}, {{author: MrGl}} <br /><br /> Tabela: Prezesi zarządu, ordynatorzy i pracownicy Szpitala Najświętszej Marii Panny <br /> Tabela: Stan chorych w latach 1853–1935 <br /> Tabela: Pacjenci według wyznania<br /> Tabela:  z Pacjenci według klasy obsługi (od 1890) [[Category: Encyklopedia]]