SCHMIDT DANIEL, kaznodzieja kościoła Bożego Ciała
| Linia 4: | Linia 4: | ||
'''DANIEL SCHMIDT''' (6 IV 1660 Gdańsk – 24 IV 1699 Gdańsk), kaznodzieja [[KOŚCIÓŁ BOŻEGO CIAŁA (przy ob. ul. 3 Maja) | kościoła Bożego Ciała]]. W październiku 1675 zapisany został do przedostatniej klasy (secundy) gdańskiego [[GIMNAZJUM AKADEMICKIE | Gimnazjum Akademickiego]]. Od 1681 student teologii w Wittenberdze, od 1683 w Jenie, od 1685 w Tybindze (Tübingen) i Bazylei, od 1686 w Kilonii (Kiel). Od 19 VI 1961 jeden z dwóch kaznodziei (obok [[KEMPIN MICHAEL, kaznodzieja i pastor kościołów Bożego Ciała i św. Bartłomieja | Michaela Kempina]]) gdańskiego kościoła Bożego Ciała. Pozostał na tym urzędzie do śmierci. 14 VI 1695 brał udział w konwencie, po którym wraz z Michaelem Kempinem (wówczas diakonem kościoła św. Bartłomieja) i 14 innymi duchownymi protestanckimi (m.in. rektorem Gimnazjum Akademickiego i pastorem kościoła św. Trójcy [[SCHELWIG SAMUEL, rektor Gimnazjum Akademickiego, pastor | Samuelem Schelwigiem]], diakonem św. Trójcy [[GNOSPIUS ANDREAS, pastor kościoła w Wisłoujściu | Andreasem Gnospiusem]] i diakonem kościoła św. Jana [[STRAUSS JOHANN, pastor kościoła św. Jana | Johannem Straussem]]) podpisał deklarację poparcia dla ortodoksyjnego luteranizmu w głośnym sporze ze zwolennikami pietyzmu, w którym mediatorem był ówczesny sekretarz Rady Miejskiej [[FABRICIUS FRIEDRICH, rajca, bibliofil | Friedrich Fabricius]].<br/><br/> | '''DANIEL SCHMIDT''' (6 IV 1660 Gdańsk – 24 IV 1699 Gdańsk), kaznodzieja [[KOŚCIÓŁ BOŻEGO CIAŁA (przy ob. ul. 3 Maja) | kościoła Bożego Ciała]]. W październiku 1675 zapisany został do przedostatniej klasy (secundy) gdańskiego [[GIMNAZJUM AKADEMICKIE | Gimnazjum Akademickiego]]. Od 1681 student teologii w Wittenberdze, od 1683 w Jenie, od 1685 w Tybindze (Tübingen) i Bazylei, od 1686 w Kilonii (Kiel). Od 19 VI 1961 jeden z dwóch kaznodziei (obok [[KEMPIN MICHAEL, kaznodzieja i pastor kościołów Bożego Ciała i św. Bartłomieja | Michaela Kempina]]) gdańskiego kościoła Bożego Ciała. Pozostał na tym urzędzie do śmierci. 14 VI 1695 brał udział w konwencie, po którym wraz z Michaelem Kempinem (wówczas diakonem kościoła św. Bartłomieja) i 14 innymi duchownymi protestanckimi (m.in. rektorem Gimnazjum Akademickiego i pastorem kościoła św. Trójcy [[SCHELWIG SAMUEL, rektor Gimnazjum Akademickiego, pastor | Samuelem Schelwigiem]], diakonem św. Trójcy [[GNOSPIUS ANDREAS, pastor kościoła w Wisłoujściu | Andreasem Gnospiusem]] i diakonem kościoła św. Jana [[STRAUSS JOHANN, pastor kościoła św. Jana | Johannem Straussem]]) podpisał deklarację poparcia dla ortodoksyjnego luteranizmu w głośnym sporze ze zwolennikami pietyzmu, w którym mediatorem był ówczesny sekretarz Rady Miejskiej [[FABRICIUS FRIEDRICH, rajca, bibliofil | Friedrich Fabricius]].<br/><br/> | ||
Za jego czasów, w 1696, na ścianie obok wejścia do zakrystii kościoła Bożego Ciała zawieszono obraz [[STECH ANDREAS, malarz | Andreasa Stecha]] przedstawiający Chrystusa ukrzyżowanego na tle panoramy Gdańska, ufundowany przez późniejszego (od 1705) [[ŁAWA MIEJSKA | ławnika]] [[STARE MIASTO | Starego Miasta]] Johanna Rebeschke (12 II 1652 – 17 XII 1707) i jego żonę Adelgundę Connert. Obraz w czasie II wojny światowej ukryty w kościele [[KOŚCIÓŁ WNIEBOWZIĘCIA NAJŚWIĘTSZEJ MARII PANNY | kościele Najświętszej Marii Panny]] (NMP), uległ poważnemu uszkodzeniu, kopia w 2013 została umieszczona w ołtarzu kościoła Bożego Ciała. <br/><br/> | Za jego czasów, w 1696, na ścianie obok wejścia do zakrystii kościoła Bożego Ciała zawieszono obraz [[STECH ANDREAS, malarz | Andreasa Stecha]] przedstawiający Chrystusa ukrzyżowanego na tle panoramy Gdańska, ufundowany przez późniejszego (od 1705) [[ŁAWA MIEJSKA | ławnika]] [[STARE MIASTO | Starego Miasta]] Johanna Rebeschke (12 II 1652 – 17 XII 1707) i jego żonę Adelgundę Connert. Obraz w czasie II wojny światowej ukryty w kościele [[KOŚCIÓŁ WNIEBOWZIĘCIA NAJŚWIĘTSZEJ MARII PANNY | kościele Najświętszej Marii Panny]] (NMP), uległ poważnemu uszkodzeniu, kopia w 2013 została umieszczona w ołtarzu kościoła Bożego Ciała. <br/><br/> | ||
| − | Z drugiego małżeństwa, zawartego 15 III 1693 w kościele NMP z Anną Marią, córką Nicolausa Friese, miał córkę, pochowaną w 1698 w tymże kościele pod płytą nagrobną nr 417. Do 1945 na ścianie zachodniej nawy głównej kościoła | + | Z drugiego małżeństwa, zawartego 15 III 1693 w kościele NMP z Anną Marią, córką Nicolausa Friese, miał córkę, pochowaną w 1698 w tymże kościele pod płytą nagrobną nr 417. W kościele Bożego Ciała istniała poświęcona mu inskrypcja: ''Hier steht Herr Schmidt, in dem der Gottes Geist geleitet, Die Kirche stets mit Freud und Lust gehöret; Der Armen Heil und Trost, der blinden Einfalt Licht; In langer Zeit vergisst die Kirche seiner nicht''. Do 1945 na ścianie zachodniej nawy głównej tegoż kościoła znajdował się jego portret z około 1700, po wojnie przechowywany w Składnicy Konserwatorskiej Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Gdańsku-Oliwie, od 1872 w gdańskim Muzeum Narodowym. {{author: JANSZ}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Ludzie]]<br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/> |
'''Bibliografia''':<br/> | '''Bibliografia''':<br/> | ||
| − | Księga wpisów uczniów Gimnazjum Gdańskiego 1580–1814, wyd. Zbigniew Nowak i Przemysław Szafran, Warszawa–Poznań 1974, s. 230.<br/> | + | ''Księga wpisów uczniów Gimnazjum Gdańskiego 1580–1814'', wyd. Zbigniew Nowak i Przemysław Szafran, Warszawa–Poznań 1974, s. 230.<br/> |
Prätorius Ephraim, ''Dantziger-Lehrer Gedächtniβ …'', Danzig und Leipzig, 1760, s. 20<br/> | Prätorius Ephraim, ''Dantziger-Lehrer Gedächtniβ …'', Danzig und Leipzig, 1760, s. 20<br/> | ||
| − | Rhesa Ludwig, ''Kurzgefaßte Nachrichten von allen seit der Reformation | + | Rhesa Ludwig, ''Kurzgefaßte Nachrichten von allen seit der Reformation an den evangelischen Kirchen in Westpreuszen angestellten Predigern'', Königsberg 1734, s. 70.<br/> |
| + | Reinhold Hugo, ''Danzigs Inschriften'', Daznig 1899, s. 33.<br/> | ||
Weichbrodt Dorothea, ''Patrizier, Bürger, Einwohner der Freien und Hansestadt Danzig in Stamm- und Namentafeln vom 14.-18. Jahrhundert'', Klausdorf/Schwentine 1986-1992, Bd. 2, 267, Bd. 4, 182. | Weichbrodt Dorothea, ''Patrizier, Bürger, Einwohner der Freien und Hansestadt Danzig in Stamm- und Namentafeln vom 14.-18. Jahrhundert'', Klausdorf/Schwentine 1986-1992, Bd. 2, 267, Bd. 4, 182. | ||
Wersja z 20:37, 3 mar 2024
DANIEL SCHMIDT (6 IV 1660 Gdańsk – 24 IV 1699 Gdańsk), kaznodzieja kościoła Bożego Ciała. W październiku 1675 zapisany został do przedostatniej klasy (secundy) gdańskiego Gimnazjum Akademickiego. Od 1681 student teologii w Wittenberdze, od 1683 w Jenie, od 1685 w Tybindze (Tübingen) i Bazylei, od 1686 w Kilonii (Kiel). Od 19 VI 1961 jeden z dwóch kaznodziei (obok Michaela Kempina) gdańskiego kościoła Bożego Ciała. Pozostał na tym urzędzie do śmierci. 14 VI 1695 brał udział w konwencie, po którym wraz z Michaelem Kempinem (wówczas diakonem kościoła św. Bartłomieja) i 14 innymi duchownymi protestanckimi (m.in. rektorem Gimnazjum Akademickiego i pastorem kościoła św. Trójcy Samuelem Schelwigiem, diakonem św. Trójcy Andreasem Gnospiusem i diakonem kościoła św. Jana Johannem Straussem) podpisał deklarację poparcia dla ortodoksyjnego luteranizmu w głośnym sporze ze zwolennikami pietyzmu, w którym mediatorem był ówczesny sekretarz Rady Miejskiej Friedrich Fabricius.
Za jego czasów, w 1696, na ścianie obok wejścia do zakrystii kościoła Bożego Ciała zawieszono obraz Andreasa Stecha przedstawiający Chrystusa ukrzyżowanego na tle panoramy Gdańska, ufundowany przez późniejszego (od 1705) ławnika Starego Miasta Johanna Rebeschke (12 II 1652 – 17 XII 1707) i jego żonę Adelgundę Connert. Obraz w czasie II wojny światowej ukryty w kościele kościele Najświętszej Marii Panny (NMP), uległ poważnemu uszkodzeniu, kopia w 2013 została umieszczona w ołtarzu kościoła Bożego Ciała.
Z drugiego małżeństwa, zawartego 15 III 1693 w kościele NMP z Anną Marią, córką Nicolausa Friese, miał córkę, pochowaną w 1698 w tymże kościele pod płytą nagrobną nr 417. W kościele Bożego Ciała istniała poświęcona mu inskrypcja: Hier steht Herr Schmidt, in dem der Gottes Geist geleitet, Die Kirche stets mit Freud und Lust gehöret; Der Armen Heil und Trost, der blinden Einfalt Licht; In langer Zeit vergisst die Kirche seiner nicht. Do 1945 na ścianie zachodniej nawy głównej tegoż kościoła znajdował się jego portret z około 1700, po wojnie przechowywany w Składnicy Konserwatorskiej Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Gdańsku-Oliwie, od 1872 w gdańskim Muzeum Narodowym.
Bibliografia:
Księga wpisów uczniów Gimnazjum Gdańskiego 1580–1814, wyd. Zbigniew Nowak i Przemysław Szafran, Warszawa–Poznań 1974, s. 230.
Prätorius Ephraim, Dantziger-Lehrer Gedächtniβ …, Danzig und Leipzig, 1760, s. 20
Rhesa Ludwig, Kurzgefaßte Nachrichten von allen seit der Reformation an den evangelischen Kirchen in Westpreuszen angestellten Predigern, Königsberg 1734, s. 70.
Reinhold Hugo, Danzigs Inschriften, Daznig 1899, s. 33.
Weichbrodt Dorothea, Patrizier, Bürger, Einwohner der Freien und Hansestadt Danzig in Stamm- und Namentafeln vom 14.-18. Jahrhundert, Klausdorf/Schwentine 1986-1992, Bd. 2, 267, Bd. 4, 182.
