PAHL CONSTANTIN, burmistrz Gdańska
| Linia 1: | Linia 1: | ||
{{paper}} | {{paper}} | ||
[[File: Pahl Nicolaus.JPG|thumb|Constantin Pahl, rytował [[STECH ANDREAS, malarz | Andreas Stech]]]] | [[File: Pahl Nicolaus.JPG|thumb|Constantin Pahl, rytował [[STECH ANDREAS, malarz | Andreas Stech]]]] | ||
| − | '''CONSTANTIN PAHL''' ( | + | '''CONSTANTIN PAHL''' (29 X 1632 Gdańsk – 5 IX 1691 Gdańsk), [[BURMISTRZOWIE MIAST GDAŃSKICH | burmistrz]] Gdańska. Był synem burmistrza [[PAHL NICOLAUS, burmistrz Gdańska | Nicolausa Pahla]] i Anny z domu von Thiele. Wraz z bratem Carlem dwukrotnie zapisywani byli do [[GIMNAZJUM AKADEMICKIE | Gimnazjum Akademickiego]]: w kwietniu 1644 i ponownie w styczniu 1651. Studiował na uniwersytetach w Rostoku (1653), Lejdzie (1654) oraz w Strassburgu (1656).<br/><br/> |
20 III 1663 otrzymał kupieckie [[OBYWATELSTWO MIEJSKIE | obywatelstwo Gdańska]] jako tzw. Bürger-Kind (dziecko gdańskich obywateli). W tym samym (1663) roku wszedł w skład [[TRZECI ORDYNEK | Trzeciego Ordynku]] jako reprezentant [[KWARTAŁY | Kwartału Wysokiego]]. Od 1666 był [[ŁAWA MIEJSKA | ławnikiem]], od 1673 [[RADA MIEJSKA | rajcą]], w 1676 [[SĘDZIA | sędzią]]. Od 1687 był burmistrzem. Urząd pierwszego burmistrza pełnił w 1688, drugiego w 1687 i 1691, trzeciego w 1690, czwartego w 1689.<br/><br/> | 20 III 1663 otrzymał kupieckie [[OBYWATELSTWO MIEJSKIE | obywatelstwo Gdańska]] jako tzw. Bürger-Kind (dziecko gdańskich obywateli). W tym samym (1663) roku wszedł w skład [[TRZECI ORDYNEK | Trzeciego Ordynku]] jako reprezentant [[KWARTAŁY | Kwartału Wysokiego]]. Od 1666 był [[ŁAWA MIEJSKA | ławnikiem]], od 1673 [[RADA MIEJSKA | rajcą]], w 1676 [[SĘDZIA | sędzią]]. Od 1687 był burmistrzem. Urząd pierwszego burmistrza pełnił w 1688, drugiego w 1687 i 1691, trzeciego w 1690, czwartego w 1689.<br/><br/> | ||
W 1677 występował jako oficjalny przedstawiciel [[RADA MIEJSKA | Rady Miejskiej]] w sporze między władzami miejskimi a opozycją rzemieślniczą szukającą poparcia u króla polskiego Jana III Sobieskiego. Podczas pobytu króla we wrześniu 1677 w Gdańsku przedstawiciele opozycji postawili mu zarzut, że pełniąc w 1676 funkcję sędziego dopuścił się wielu nadużyć i manipulacji sądowych. Rzemieślnicy zażądali, aby publicznie oczyścił się z zarzutów, a ponadto zaapelowali do władcy, by pozbawił go urzędu. Król sprawą się nie zajął, nie chcąc zapewne, mimo dobrej okazji wykorzystania całej sytuacji na własną korzyść, doprowadzić do nadmiernego zaognienia stosunków z gdańskim patrycjatem. W 1680 został oddelegowany z grona Rady Miejskiej do powołanej spośród przedstawicieli wszystkich ordynków specjalnej komisji, która miała na zlecenie władz miejskich dokonać analizy funkcjonowania dotychczasowej organizacji oczyszczania miasta, a także zaproponować rozwiązania zmierzające w kierunku jej usprawnienia. Efektem działalności deputacji, w której działał dość aktywnie, był współredagowany przezeń raport poświęcony zagadnieniom sanitarnym.<br/><br/> | W 1677 występował jako oficjalny przedstawiciel [[RADA MIEJSKA | Rady Miejskiej]] w sporze między władzami miejskimi a opozycją rzemieślniczą szukającą poparcia u króla polskiego Jana III Sobieskiego. Podczas pobytu króla we wrześniu 1677 w Gdańsku przedstawiciele opozycji postawili mu zarzut, że pełniąc w 1676 funkcję sędziego dopuścił się wielu nadużyć i manipulacji sądowych. Rzemieślnicy zażądali, aby publicznie oczyścił się z zarzutów, a ponadto zaapelowali do władcy, by pozbawił go urzędu. Król sprawą się nie zajął, nie chcąc zapewne, mimo dobrej okazji wykorzystania całej sytuacji na własną korzyść, doprowadzić do nadmiernego zaognienia stosunków z gdańskim patrycjatem. W 1680 został oddelegowany z grona Rady Miejskiej do powołanej spośród przedstawicieli wszystkich ordynków specjalnej komisji, która miała na zlecenie władz miejskich dokonać analizy funkcjonowania dotychczasowej organizacji oczyszczania miasta, a także zaproponować rozwiązania zmierzające w kierunku jej usprawnienia. Efektem działalności deputacji, w której działał dość aktywnie, był współredagowany przezeń raport poświęcony zagadnieniom sanitarnym.<br/><br/> | ||
| − | Posiadał bogaty księgozbiór, w chwili jego śmierci liczący przeszło 2780 pozycji. Był właścicielem zakupionej przez ojca w 1626 kamienicy przy Langgasse 18 (ul. Długa). Ożenił się 28 I 1663 z Anne Marie, córką Salomona Giese, rajcy (od 1641). Pochowany w [[KOŚCIÓŁ WNIEBOWZIĘCIA NAJŚWIĘTSZEJ MARII PANNY | kościele Najświętszej Marii Panny]] (NMP), kazanie pogrzebowe wygłosił tamtejszy pastor Conatsantin Schütz, żegnał go żałobnym wierszem m.in. profesor Gimnazjum Akademickiego Christoph Behr (1643–1704). Jego jedyny syn Gottfried, w sierpniu 1680 zapisany do początkującej klasy (piątej) Gimnazjum Akademickiego, zmarł w wieku młodzieńczym, co spowodowało wygaśnięcie rodziny Pahlów w Gdańsku w linii męskiej. {{author: DK}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Ludzie]]<br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/> | + | Posiadał bogaty księgozbiór, w chwili jego śmierci liczący przeszło 2780 pozycji. Był właścicielem zakupionej przez ojca w 1626 kamienicy przy Langgasse 18 (ul. Długa). Ożenił się 28 I 1663 z Anne Marie, córką Salomona Giese, rajcy (od 1641). Pochowany 17 IX 1691 w [[KOŚCIÓŁ WNIEBOWZIĘCIA NAJŚWIĘTSZEJ MARII PANNY | kościele Najświętszej Marii Panny]] (NMP), kazanie pogrzebowe wygłosił tamtejszy pastor Conatsantin Schütz, żegnał go żałobnym wierszem m.in. profesor Gimnazjum Akademickiego Christoph Behr (1643–1704). Jego jedyny syn Gottfried, w sierpniu 1680 zapisany do początkującej klasy (piątej) Gimnazjum Akademickiego, zmarł w wieku młodzieńczym, co spowodowało wygaśnięcie rodziny Pahlów w Gdańsku w linii męskiej. Córka Dorothea była dwukrotnie zamężna, po raz pierwszy wyszła za Damnitza, po raz drugi 2 XI 1710 w [[KOŚCIÓŁ ŚW. ELŻBIETY | kościele św. Elżbiety]] poślubiła Johanna Uhniga. {{author: DK}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Ludzie]]<br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/> |
'''Bibliografia''': <br/> | '''Bibliografia''': <br/> | ||
| − | Księga wpisów uczniów Gimnazjum Gdańskiego 1580–1814, wyd. Zbigniew Nowak i Przemysław Szafran, Warszawa–Poznań 1974, s. 239. <br/> | + | Księga przyjęć do prawa miejskiego w Gdańsku 1536–1814, wyd. Andrzej Groth, Ewa Łączyńska-Bartoszek, Dariusz Kaczor, Gdańsk 2019, t. VI, s. 356.<br/> |
| + | Księga wpisów uczniów Gimnazjum Gdańskiego 1580–1814, wyd. Zbigniew Nowak i Przemysław Szafran, Warszawa–Poznań 1974, s. 145, 168, 239. <br/> | ||
Weichbrodt Dorothea, ''Patrizier, Bürger, Einwohner der Freien und Hansestadt Danzig in Stamm- und Namentafeln vom 14.–18. Jahrhundert'', Klausdorf–Schwentine 1986–1992, Bd. 3, 418. <br/> | Weichbrodt Dorothea, ''Patrizier, Bürger, Einwohner der Freien und Hansestadt Danzig in Stamm- und Namentafeln vom 14.–18. Jahrhundert'', Klausdorf–Schwentine 1986–1992, Bd. 3, 418. <br/> | ||
Zdrenka Joachim, ''Urzędnicy miejscy Gdańska w latach 1342–1792 i 1807–1814'', t. II, Gdańsk 2008, s. 231. | Zdrenka Joachim, ''Urzędnicy miejscy Gdańska w latach 1342–1792 i 1807–1814'', t. II, Gdańsk 2008, s. 231. | ||
Wersja z 20:44, 22 lut 2024
CONSTANTIN PAHL (29 X 1632 Gdańsk – 5 IX 1691 Gdańsk), burmistrz Gdańska. Był synem burmistrza Nicolausa Pahla i Anny z domu von Thiele. Wraz z bratem Carlem dwukrotnie zapisywani byli do Gimnazjum Akademickiego: w kwietniu 1644 i ponownie w styczniu 1651. Studiował na uniwersytetach w Rostoku (1653), Lejdzie (1654) oraz w Strassburgu (1656).
20 III 1663 otrzymał kupieckie obywatelstwo Gdańska jako tzw. Bürger-Kind (dziecko gdańskich obywateli). W tym samym (1663) roku wszedł w skład Trzeciego Ordynku jako reprezentant Kwartału Wysokiego. Od 1666 był ławnikiem, od 1673 rajcą, w 1676 sędzią. Od 1687 był burmistrzem. Urząd pierwszego burmistrza pełnił w 1688, drugiego w 1687 i 1691, trzeciego w 1690, czwartego w 1689.
W 1677 występował jako oficjalny przedstawiciel Rady Miejskiej w sporze między władzami miejskimi a opozycją rzemieślniczą szukającą poparcia u króla polskiego Jana III Sobieskiego. Podczas pobytu króla we wrześniu 1677 w Gdańsku przedstawiciele opozycji postawili mu zarzut, że pełniąc w 1676 funkcję sędziego dopuścił się wielu nadużyć i manipulacji sądowych. Rzemieślnicy zażądali, aby publicznie oczyścił się z zarzutów, a ponadto zaapelowali do władcy, by pozbawił go urzędu. Król sprawą się nie zajął, nie chcąc zapewne, mimo dobrej okazji wykorzystania całej sytuacji na własną korzyść, doprowadzić do nadmiernego zaognienia stosunków z gdańskim patrycjatem. W 1680 został oddelegowany z grona Rady Miejskiej do powołanej spośród przedstawicieli wszystkich ordynków specjalnej komisji, która miała na zlecenie władz miejskich dokonać analizy funkcjonowania dotychczasowej organizacji oczyszczania miasta, a także zaproponować rozwiązania zmierzające w kierunku jej usprawnienia. Efektem działalności deputacji, w której działał dość aktywnie, był współredagowany przezeń raport poświęcony zagadnieniom sanitarnym.
Posiadał bogaty księgozbiór, w chwili jego śmierci liczący przeszło 2780 pozycji. Był właścicielem zakupionej przez ojca w 1626 kamienicy przy Langgasse 18 (ul. Długa). Ożenił się 28 I 1663 z Anne Marie, córką Salomona Giese, rajcy (od 1641). Pochowany 17 IX 1691 w kościele Najświętszej Marii Panny (NMP), kazanie pogrzebowe wygłosił tamtejszy pastor Conatsantin Schütz, żegnał go żałobnym wierszem m.in. profesor Gimnazjum Akademickiego Christoph Behr (1643–1704). Jego jedyny syn Gottfried, w sierpniu 1680 zapisany do początkującej klasy (piątej) Gimnazjum Akademickiego, zmarł w wieku młodzieńczym, co spowodowało wygaśnięcie rodziny Pahlów w Gdańsku w linii męskiej. Córka Dorothea była dwukrotnie zamężna, po raz pierwszy wyszła za Damnitza, po raz drugi 2 XI 1710 w kościele św. Elżbiety poślubiła Johanna Uhniga.
Bibliografia:
Księga przyjęć do prawa miejskiego w Gdańsku 1536–1814, wyd. Andrzej Groth, Ewa Łączyńska-Bartoszek, Dariusz Kaczor, Gdańsk 2019, t. VI, s. 356.
Księga wpisów uczniów Gimnazjum Gdańskiego 1580–1814, wyd. Zbigniew Nowak i Przemysław Szafran, Warszawa–Poznań 1974, s. 145, 168, 239.
Weichbrodt Dorothea, Patrizier, Bürger, Einwohner der Freien und Hansestadt Danzig in Stamm- und Namentafeln vom 14.–18. Jahrhundert, Klausdorf–Schwentine 1986–1992, Bd. 3, 418.
Zdrenka Joachim, Urzędnicy miejscy Gdańska w latach 1342–1792 i 1807–1814, t. II, Gdańsk 2008, s. 231.
