GERLACH JOHANN FRIEDRICH, profesor Technische Hochschule Danzig
| Linia 4: | Linia 4: | ||
'''JOHANN FRIEDRICH CHRISTOPH GERLACH''' (29 IV 1856 Sierre (kanton Valais, Szwajcaria) – 30 IX 1938 Wiesbaden (Hesja)), budowniczy, urbanista, profesor [[TECHNISCHE HOCHSCHULE DANZIG | Technische Hochschule (TH) Danzig]] (THD). Najstarszy z trojga dzieci Heinricha (1822–1871), inżyniera górnictwa i geologa, dyrektor kopalni w Valais, oraz Sophie z domu Henke, córka poborcy podatkowego z Bödefeld (obecnie dzielnica Schmallenbergu (Nadrenia Północna–Westfalia)). <br/><br/> | '''JOHANN FRIEDRICH CHRISTOPH GERLACH''' (29 IV 1856 Sierre (kanton Valais, Szwajcaria) – 30 IX 1938 Wiesbaden (Hesja)), budowniczy, urbanista, profesor [[TECHNISCHE HOCHSCHULE DANZIG | Technische Hochschule (TH) Danzig]] (THD). Najstarszy z trojga dzieci Heinricha (1822–1871), inżyniera górnictwa i geologa, dyrektor kopalni w Valais, oraz Sophie z domu Henke, córka poborcy podatkowego z Bödefeld (obecnie dzielnica Schmallenbergu (Nadrenia Północna–Westfalia)). <br/><br/> | ||
Po ukończeniu szkoły podstawowej w Bödefeld i miejskiego liceum Petrinum w Brilon (Nadrenia Północna–Westfalia), w latach 1875–1879 student berlińskiej Akademii Budowlanej. W 1886 otrzymał Nagrodę Schinkla w dziedzinie inżynierii za projekt systemu kanałów i portów (Berliner Nordkanal) w dzielnicy Berlin-Gesundbrunnen. Po zdaniu egzaminu państwowego na architekta rządowego (Regierungsbaumeister; asesor) pracował w państwowej administracji budowlanej w Prusach Wschodnich, w latach 1889–1894 w pruskim Ministerstwie Robót Publicznych w Berlinie, do 1899 jako inspektor ds. budownictwa miejskiego w Kolonii, podczas zasadniczej rozbudowy tego miasta. W 1899 powołany na 12-letnią kadencję miejskiego radcy budowalnego (Stadtbaurat) w Schöneberg (obecnie część Berlina). Pod jego kierownictwem zbudowano Dzielnicę Bawarską (Bayerisches Viertel), park miejski (Rudolph-Wilde-Park) i pierwsze metro. Jednocześnie brał udział w tworzeniu Pruskiego Państwowego Instytutu Hydrologicznego (Preußische Landesanstalt für Gewässerkunde; 1902).<br/><br/> | Po ukończeniu szkoły podstawowej w Bödefeld i miejskiego liceum Petrinum w Brilon (Nadrenia Północna–Westfalia), w latach 1875–1879 student berlińskiej Akademii Budowlanej. W 1886 otrzymał Nagrodę Schinkla w dziedzinie inżynierii za projekt systemu kanałów i portów (Berliner Nordkanal) w dzielnicy Berlin-Gesundbrunnen. Po zdaniu egzaminu państwowego na architekta rządowego (Regierungsbaumeister; asesor) pracował w państwowej administracji budowlanej w Prusach Wschodnich, w latach 1889–1894 w pruskim Ministerstwie Robót Publicznych w Berlinie, do 1899 jako inspektor ds. budownictwa miejskiego w Kolonii, podczas zasadniczej rozbudowy tego miasta. W 1899 powołany na 12-letnią kadencję miejskiego radcy budowalnego (Stadtbaurat) w Schöneberg (obecnie część Berlina). Pod jego kierownictwem zbudowano Dzielnicę Bawarską (Bayerisches Viertel), park miejski (Rudolph-Wilde-Park) i pierwsze metro. Jednocześnie brał udział w tworzeniu Pruskiego Państwowego Instytutu Hydrologicznego (Preußische Landesanstalt für Gewässerkunde; 1902).<br/><br/> | ||
| − | W Gdańsku w latach 1911–1927 profesor zwyczajny urbanistyki na TH (jego następcą był [[HOEPFNER KARL, profesor Technische Hochschule Danzig, senator| Karl Hoepfner]]). W latach 1913–1918 członek Deutsche Zentrumspartei (Niemieckiej Partii Centrum) w swoim rodzinnym okręgu wyborczym Meschede-Olpe, deputowany pruskiego Landtagu i członek Komisji Prawa Mieszkaniowego. Przewodniczący berlińskiego oddziału Sauerländischer Gebirgsverein (SGV, Stowarzyszenie Górskie Sauerlandu).<br/><br/> | + | W Gdańsku w latach 1911–1927 profesor zwyczajny urbanistyki na TH (jego następcą był [[HOEPFNER KARL, profesor Technische Hochschule Danzig, senator| Karl Hoepfner]]). Po przyjeździe zamieszkał w Sopocie przy Schäferstrasse 33 (ul. Wybickiego), od 1913 w Oliwie przy przy Kaisersteg 36 (ul. Piastowska). W latach 1913–1918 członek Deutsche Zentrumspartei (Niemieckiej Partii Centrum) w swoim rodzinnym okręgu wyborczym Meschede-Olpe, deputowany pruskiego Landtagu i członek Komisji Prawa Mieszkaniowego. Przewodniczący berlińskiego oddziału Sauerländischer Gebirgsverein (SGV, Stowarzyszenie Górskie Sauerlandu).<br/><br/> |
Uhonorowany tytułem starszego obywatela (Stadtältester) Berlina (1924). Doktor honoris causa TH w Dreźnie (1921). Komtur Zakonu św. Jerzego, Wielki Oficer Zakonu Rycerskiego Świętego Grobu w Jerozolimie, członek Akademii Papieskiej w Rzymie. Jego imieniem nazwano most w Berlinie-Schönebergu (Friedrich–Gerlach–Brücke) i ulicę w Koblencji. {{author:JANSZ}} | Uhonorowany tytułem starszego obywatela (Stadtältester) Berlina (1924). Doktor honoris causa TH w Dreźnie (1921). Komtur Zakonu św. Jerzego, Wielki Oficer Zakonu Rycerskiego Świętego Grobu w Jerozolimie, członek Akademii Papieskiej w Rzymie. Jego imieniem nazwano most w Berlinie-Schönebergu (Friedrich–Gerlach–Brücke) i ulicę w Koblencji. {{author:JANSZ}} | ||
Wersja z 18:04, 17 gru 2023
JOHANN FRIEDRICH CHRISTOPH GERLACH (29 IV 1856 Sierre (kanton Valais, Szwajcaria) – 30 IX 1938 Wiesbaden (Hesja)), budowniczy, urbanista, profesor Technische Hochschule (TH) Danzig (THD). Najstarszy z trojga dzieci Heinricha (1822–1871), inżyniera górnictwa i geologa, dyrektor kopalni w Valais, oraz Sophie z domu Henke, córka poborcy podatkowego z Bödefeld (obecnie dzielnica Schmallenbergu (Nadrenia Północna–Westfalia)).
Po ukończeniu szkoły podstawowej w Bödefeld i miejskiego liceum Petrinum w Brilon (Nadrenia Północna–Westfalia), w latach 1875–1879 student berlińskiej Akademii Budowlanej. W 1886 otrzymał Nagrodę Schinkla w dziedzinie inżynierii za projekt systemu kanałów i portów (Berliner Nordkanal) w dzielnicy Berlin-Gesundbrunnen. Po zdaniu egzaminu państwowego na architekta rządowego (Regierungsbaumeister; asesor) pracował w państwowej administracji budowlanej w Prusach Wschodnich, w latach 1889–1894 w pruskim Ministerstwie Robót Publicznych w Berlinie, do 1899 jako inspektor ds. budownictwa miejskiego w Kolonii, podczas zasadniczej rozbudowy tego miasta. W 1899 powołany na 12-letnią kadencję miejskiego radcy budowalnego (Stadtbaurat) w Schöneberg (obecnie część Berlina). Pod jego kierownictwem zbudowano Dzielnicę Bawarską (Bayerisches Viertel), park miejski (Rudolph-Wilde-Park) i pierwsze metro. Jednocześnie brał udział w tworzeniu Pruskiego Państwowego Instytutu Hydrologicznego (Preußische Landesanstalt für Gewässerkunde; 1902).
W Gdańsku w latach 1911–1927 profesor zwyczajny urbanistyki na TH (jego następcą był Karl Hoepfner). Po przyjeździe zamieszkał w Sopocie przy Schäferstrasse 33 (ul. Wybickiego), od 1913 w Oliwie przy przy Kaisersteg 36 (ul. Piastowska). W latach 1913–1918 członek Deutsche Zentrumspartei (Niemieckiej Partii Centrum) w swoim rodzinnym okręgu wyborczym Meschede-Olpe, deputowany pruskiego Landtagu i członek Komisji Prawa Mieszkaniowego. Przewodniczący berlińskiego oddziału Sauerländischer Gebirgsverein (SGV, Stowarzyszenie Górskie Sauerlandu).
Uhonorowany tytułem starszego obywatela (Stadtältester) Berlina (1924). Doktor honoris causa TH w Dreźnie (1921). Komtur Zakonu św. Jerzego, Wielki Oficer Zakonu Rycerskiego Świętego Grobu w Jerozolimie, członek Akademii Papieskiej w Rzymie. Jego imieniem nazwano most w Berlinie-Schönebergu (Friedrich–Gerlach–Brücke) i ulicę w Koblencji.
