OGARNA, ulica

'''OGARNA''' (Hundegasse), ulica na q Głównym Mieście, ob. dł. 540 m. W 1336 zw. platea braseatorum, czyli Browarnicza, od znajdujących się tu q browarów, które ze względów pożarowych (piece do suszenia słodu i podgrzewania brzeczki piwnej) lokalizowano na obrzeżach miasta. W 1416 mieszkało przy niej 73 browarników, najwięcej na Głównym Mieście. Od 1378 zw. również platea canum, czyli Psia (nazw Browarnicza i Psia używano równolegle), od 1415 stale Hundegasse (Psia), 1945 zmieniona na obecną. Ulicę zamyka q Brama Krowia, za nią q Most Krowi, prowadzący na q Spichlerze. Nazwy mostu i bramy związane z funkcjonującą na Spichlerzach od 1331 rzeźnią (Kuttelhof, ob. obszar ul. Chmielnej 39–45). Pod nr. 11 i 12 od ok. 1629 funkcjonowały duży (nr 12: 5 kondygnacji) i mały (nr 11: 4 kondygnacje) dom cechu browarników, od 1771 własność pryw., po 1945 odbudowano mały dom browarników (m.in. od 1825 winiarnia Ayckego, po II w. świat. sklep warzywny, restauracja Wileńska, ob. Kresowa). W 1806 część zach. określana była nieoficjalnie jako Zaggengasse (Szkapia), w nawiązaniu do istniejących w Dworze Miejskim stajni. W 1886–94 (od wylotu ul. Słodowników do ul. Garbary) funkcjonowała jednotorowa linia tramwaju konnego, łączącą Weidengasse (ul. Łąkowa) z Fischmarkt (Targ Rybny), 1896 zelektryfikowana (q tramwaje). W 1870 zlikwidowano na niej q przedproża. Od 1833 w kamienicy pod nr. 10 funkcjonowała q Akademia Handlowa (nast. do 1897 q szkoła realna św. Piotra i Pawła i od 1920 Izba Handlowa, q Korporacja Kupców). W XIX w. obok licznych sklepów różnych branż działały tu q browary, q hotele, q drukarnie. Obecnie zabudowana ponad 120 kamieniczkami, odbudowanymi po zniszczeniach 1945. Od rejonu skrzyżowania z ul. Garbary w 1949 rozpoczęła się odbudowa Głównego Miasta. Przetrwała II w. świat. nienaruszona kamienica nr 27/28, wybudowana (w miejsce dwóch wcześniejszych) 1872 (wg proj. Hermanna Bandta) dla spółki Danziger Bankverein (Gd. Towarzystwa Bankowego), 1877–92 siedziba Marienburg-Mlawkaer Eisenbahngesellschaft (oddziału prus. Kolei Malborsko-Mławskiej, z Gd. do Warszawy), 1894–1930 hotel Germania (q hotele), wydzierżawiony 1903–15 i po zakończeniu i w. świat. do 1921 na siedzibę loży Gedania Loge Nr. 3 der Provinz Westpreußen  (q wolnomularstwo), nast. do 1926 siedziba Warszawskiego Banku Zjednoczonego SA (obsługującego gł. handel zagraniczny), po jego plajcie 1927–37 kawiarnia Cafe Germania, od 1939 własność pryw., po 1945 siedziba banku i RSW Prasa-Książka-Ruch, w latach 70. XX w. ze sklepem muz. na parterze i mieszkaniami na wyższych kondygnacjach, ob. własność miasta, m.in. na parterze siedziba British Council q UG, instytucji powołanej przez rząd Wielkiej Brytanii 1934 dla promocji jęz. ang. i kultury ang., kondygnacje nadal zajmują pryw. mieszkania (budynek 18 VI 1996 wpisany na listę zabytków). Dwie inne z ocalałych w 1945 kamienic zostały w 1957 rozebrane do fundamentów: nr 30 i nr 29 (z pozostawieniem fragmentów fasady i got. zach. ściany). Pod nr. 94 urodził się q Daniel G. Fahrenheit. W 1954 pod nr. 56 oddano do użytku SP nr 37, od 1978 q Pałac Młodzieży, 1990 Gd. Szkołę Podstawową „Lingwista” im. Zjednoczonej Europy. Zob. też q poczta, q Radio Gd. do 1945. {{author: BŚ}} [[Category: Encyklopedia]]