ZDEB JAN KAROL, komandor podporucznik
| Linia 1: | Linia 1: | ||
{{paper}} | {{paper}} | ||
| − | + | '''JAN KAROL ZDEB''' (22 V 1887 Bielsk, Małopolska – 11 I 1940 Stutthof), kmdr ppor., wykładowca szkół morskich. Po ukończeniu szkoły powszechnej, jako najzdolniejszy uczeń został przyjęty do Szkoły Technicznej Marynarki Wojennej Austro-Węgier w Puli (ob. Chorwacja), zdobywając tam 15 IX 1905 zawód elektrotechnika-mechanika. Od 1905 w służbie zawodowej w MW Austro-Węgier na M. Adriatyckim. Od 1 XII 1917 do 1 XI 1918 był inż. ruchu (szefem tech.) w szefostwie okrętów podwodnych Austro-Węgier. Od 1 XII 1918 oficer zawodowy Polskiej MW, służył na jednostkach flotylli rzecznej w Toruniu, odszedł w stan spoczynku 30 IV 1927 jako kmdr ppor. W październiku t.r. odkomenderowany jako wykładowca do Szkoły Specjalistów Morskich, wykładał też elektrotechnikę w Oficerskiej Szkole Marynarki Wojennej. W związku z otrzymanym 2 III 1927 dyplomem mechanika i klasy, 23 marca t. r. awansowany na stanowisko kier. portu i inspektora tech. Żeglugi Wisła – Bałtyk sp. z o.o. w Tczewie. Od 1 VIII 1928 pracował pocz. jako urzędnik kontraktowy w q Radzie Portu i Dróg Wodnych (RPiDW) w II WMG, nast. inspektor tech. Od rządu II RP otrzymał tajne zlecenie opracowania projektu i wykonania instalacji elektrycznych w Wojskowej Składnicy Tranzytowej na q Westerplatte. 25 VIII 1939 ok. godz. 8.30 aresztowany w czasie pełnienia obowiązków służbowych na polecenie radcy dr. Rudolfa Trögera, szefa gd. Gestapo, i dostarczony do siedziby Prezydium Policji w Gd. Zwolniony po interwencji komisarza generalnego RP (q Komisariat Generalny RP w II WMG), nast. dnia ponownie aresztowany razem z kmdr. q Tadeuszem Ziółkowskim z powodu niewyrażenia zgody na wpuszczenie do portu pancernika q „Schleswig-Holstein”. Podjęte przez komisarza gen. RP w Gd. q Mariana Chodackiego starania wymiany za szpiega niem., zakończyły się niepowodzeniem. Przetrzymywany w gd. więzieniu przy Schießstange (ul. Kurkowa, q Areszt Śledczy), jesienią 1939 pracował w niem. gospodarstwie rolnym na Żuławach, nast. przetrzymywany był w q obozie dla Polaków w Nowym Porcie, od pocz. stycznia 1940 w q obozie Stutthof. Rozstrzelany w grupie 22 działaczy gd. Polonii w lesie obok obozu. Po ekshumacji 1977 prochy wraz z innymi złożono w relikwiarzu pomnika Walki i Męczeństwa na terenie byłego obozu Stutthof. Na Cmentarzu Zasłużonych – Ofiar Hitleryzmu na Zaspie znajduje się jego symboliczny nagrobek. Żonaty był z Carlą z d. Brunner, córką kmdt. Szkoły Morskiej w Poli, wysiedloną przez Niemców 1940 z Gd. {{author: EG}} [[Category: Encyklopedia]] | |
Wersja z 14:06, 5 mar 2013
JAN KAROL ZDEB (22 V 1887 Bielsk, Małopolska – 11 I 1940 Stutthof), kmdr ppor., wykładowca szkół morskich. Po ukończeniu szkoły powszechnej, jako najzdolniejszy uczeń został przyjęty do Szkoły Technicznej Marynarki Wojennej Austro-Węgier w Puli (ob. Chorwacja), zdobywając tam 15 IX 1905 zawód elektrotechnika-mechanika. Od 1905 w służbie zawodowej w MW Austro-Węgier na M. Adriatyckim. Od 1 XII 1917 do 1 XI 1918 był inż. ruchu (szefem tech.) w szefostwie okrętów podwodnych Austro-Węgier. Od 1 XII 1918 oficer zawodowy Polskiej MW, służył na jednostkach flotylli rzecznej w Toruniu, odszedł w stan spoczynku 30 IV 1927 jako kmdr ppor. W październiku t.r. odkomenderowany jako wykładowca do Szkoły Specjalistów Morskich, wykładał też elektrotechnikę w Oficerskiej Szkole Marynarki Wojennej. W związku z otrzymanym 2 III 1927 dyplomem mechanika i klasy, 23 marca t. r. awansowany na stanowisko kier. portu i inspektora tech. Żeglugi Wisła – Bałtyk sp. z o.o. w Tczewie. Od 1 VIII 1928 pracował pocz. jako urzędnik kontraktowy w q Radzie Portu i Dróg Wodnych (RPiDW) w II WMG, nast. inspektor tech. Od rządu II RP otrzymał tajne zlecenie opracowania projektu i wykonania instalacji elektrycznych w Wojskowej Składnicy Tranzytowej na q Westerplatte. 25 VIII 1939 ok. godz. 8.30 aresztowany w czasie pełnienia obowiązków służbowych na polecenie radcy dr. Rudolfa Trögera, szefa gd. Gestapo, i dostarczony do siedziby Prezydium Policji w Gd. Zwolniony po interwencji komisarza generalnego RP (q Komisariat Generalny RP w II WMG), nast. dnia ponownie aresztowany razem z kmdr. q Tadeuszem Ziółkowskim z powodu niewyrażenia zgody na wpuszczenie do portu pancernika q „Schleswig-Holstein”. Podjęte przez komisarza gen. RP w Gd. q Mariana Chodackiego starania wymiany za szpiega niem., zakończyły się niepowodzeniem. Przetrzymywany w gd. więzieniu przy Schießstange (ul. Kurkowa, q Areszt Śledczy), jesienią 1939 pracował w niem. gospodarstwie rolnym na Żuławach, nast. przetrzymywany był w q obozie dla Polaków w Nowym Porcie, od pocz. stycznia 1940 w q obozie Stutthof. Rozstrzelany w grupie 22 działaczy gd. Polonii w lesie obok obozu. Po ekshumacji 1977 prochy wraz z innymi złożono w relikwiarzu pomnika Walki i Męczeństwa na terenie byłego obozu Stutthof. Na Cmentarzu Zasłużonych – Ofiar Hitleryzmu na Zaspie znajduje się jego symboliczny nagrobek. Żonaty był z Carlą z d. Brunner, córką kmdt. Szkoły Morskiej w Poli, wysiedloną przez Niemców 1940 z Gd.
