ŻUŁAWSKA HANNA, malarka, pedagog
m (Blazejsliwinski przeniósł stronę ŻUŁAWSKA HANNA na ŻUŁAWSKA HANNA, malarka, pedagog) |
Wersja z 18:13, 20 paź 2022
HANNA (Anna) KLEMENTYNA ŻUŁAWSKA z domu Jasińska (23 XI 1908 (podawała 1909) Warszawa – 26 XII 1988 Warszawa), malarka, pedagog, uprawiała też techniki plastyki architektonicznej oraz ceramikę artystyczną. Córka rzeźbiarza Józefa Jasińskiego i Wandy z domu Punch. W 1928 ukończyła liceum humanistyczne w Warszawie. W latach 1929–1934 studiowała w warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych (ASP) u Tadeusza Pruszkowskiego i Felicjana S. Kowarskiego (uzyskała absolutorium), w czasie pobytu w Paryżu (1935–1938) u Józefa Pankiewicza. 28 VI 1938 w Paryżu wyszła za mąż za Jacka Żuławskiego (małżeństwo było bezdzietne), od jesieni tego roku była w Gdyni nauczycielką rysunku w gimnazjum krawieckim i członkinią gdyńskiego oddziału Związku Zawodowego Polskich Artystów Plastyków.
Okupację spędziła na Saskiej Kępie w Warszawie, w latach 1944–1945 w domu pracy twórczej w Łańcuchowie pod Lublinem, następnie z mężem osiedlili się w Sopocie, wchodząc w skład zespołu założycielskiego uczelni artystycznej w Gdańsku ( Akademia Sztuk Pięknych). Początkowo zatrudniona jako asystent w pracowni rysunku wieczornego, w 1947 uzyskała dyplom ukończenia ASP w Warszawie w specjalności malarstwo. Od 1948 prowadziła pracownię ceramiki, w latach 1964–1971 kierowała Katedrą Ceramiki Artystycznej na Wydziale Rzeźby, od 1971 do 1977 prowadziła pracownię ceramiki artystycznej na Wydziale Malarstwa i Rzeźby. W latach 1964–1966 była dziekanem Wydziału Rzeźby.
W obrazach sztalugowych bliska estetyce koloryzmu, malowała głównie kwiaty i pejzaże, także nadmorskie (W porcie, 1947); w okresie socrealizmu próbowała kompozycji tematycznych (Z walk o przyczółek czerniakowski – śmierć Haliny Hertz, 1951), uczestniczyła w tworzeniu zbiorowego obrazu szkoły sopockiej Manifestacja 1-majowa 1905 roku (1951). Głównie jednak zajmowała się realizacjami w architekturze, wykonała między innymi mozaiki w podcieniach przy pl. Konstytucji oraz kamienic na Rynku Starego Miasta (z Jackiem Żuławskim, nr 2 i 21A) w Warszawie, w Gdańsku kierowała pracami ceramicznymi przy odbudowie ul. Długiej i Długiego Targu (projektowała na przykład dekoracje kamienic przy ul. Długiej 67, 68, 72, 75, 79–83, 85); wykonała też dekoracje w holu dworca Polskich Kolei Państwowych w Gdyni, hali Torwaru w Warszawie, Domu Prasy w Kazimierzu Dolnym, szpitalu w Otwocku.
W 1956 w ramach Zakładów Artystyczno-Naukowych gdańskiej Państwowej Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych powołała grupę ceramików do współpracy z przemysłem (Zakłady Przemysłu Terenowego w Elblągu); nazwa dawnej cegielni w Kadynach, gdzie mieściła się ich pracownia, nabrała charakteru ogólnego, określając cechy ceramiki sopockiej, w tym prac artystki: unikatowość, akcentowanie walorów tworzywa, faktury i koloru, stosowanie form zoo- i antropomorficznych (Żyd, Tors, Turoń, Ptak, Syrenoptak), prace nazwano „kadynami”, artystów z nią związanych „Grupą Kadyny/ Kadyńską”.
Od lat 60. XX wieku tworzyła też obrazy olejne i temperowe, składające się na swoisty cykl wycinków ówczesnej rzeczywistości (Neony, 1965; Przystanek na Kruczej, 1967; Autobus, 1971; Ogonek nocą, Kartki z cyklu Dzień dzisiejszy, około 1985). W latach 1969–1971 wykonała dekoracje malarskie Sali Białej i Sali Zimowej Ratusza Głównego Miasta w Gdańsku.
Została wyróżniona między innymi Złotym Krzyżem Zasługi (1973) i Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1973). Pochowana na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie.
