KOMORA PALOWA
(wstawienie ilustracji (e-mail z 19.09.2019)) |
|||
Linia 2: | Linia 2: | ||
[[File:Anton_Moller_(002).jpg|thumb|Anton Möller, ''Grosz czynszowy'', element wyposażenia Komory Palowej w Ratuszu Głównego Miasta, 1601]] | [[File:Anton_Moller_(002).jpg|thumb|Anton Möller, ''Grosz czynszowy'', element wyposażenia Komory Palowej w Ratuszu Głównego Miasta, 1601]] | ||
− | '''KOMORA PALOWA''' (Pfahlkammer). Jeden z najstarszych urzędów miasta Gdańska, powstał w XIV wieku | + | '''KOMORA PALOWA''' (Pfahlkammer). Jeden z najstarszych urzędów miasta Gdańska, powstał w XIV wieku, działał do 1792; z siedzibą w [[RATUSZ GŁÓWNEGO MIASTA | Ratuszu Głównego Miasta Gdańska]]. Pobierała tzw. opłaty palowe, utożsamiane z opłatami celnymi, od statków wpływających i wypływających z portu gdańskiego oraz od towarów wywożonych i przywożonych drogą wodną, w wysokości zależnej od aktualnej ceny i wartości. Komora Palowa zapobiegała przemytowi nieoclonych towarów, konfiskowała je i sprzedawała na aukcji, dzieląc się zyskami z miastem i królem. Na jej czele stali trzej rokrocznie wybierani rajcowie, zwani panami palowymi (Pfahlherren).<br/><br/> |
+ | Początkowo opłatę palową pobierało miasto. Przywilejem portowym króla polskiego Stefana Batorego z 1585 podwojono ją i dzielono równo między miasto i króla. Dla odbioru należnej królowi części palowego, kontroli rachunkowości Komory Palowej i strzeżenia interesów królewskich, monarcha utrzymywał w Gdańsku komisarza palowego. Rodzaj i wysokość wpływów urząd notował w osobnych księgach, stanowiących podstawę rozliczeń z dworem królewskim i [[KAMLARIA | Kamlarią]]. Niezależnie od [[CŁO PALOWE | cła palowego]], wybrani przez radę członkowie [[TRZECI ORDYNEK | Trzeciego Ordynku]] pobierali pod nadzorem panów palowych [[CULAGA | culagę]]. {{author: JZ}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Życie miasta]] |
Wersja z 14:23, 4 paź 2022
KOMORA PALOWA (Pfahlkammer). Jeden z najstarszych urzędów miasta Gdańska, powstał w XIV wieku, działał do 1792; z siedzibą w ► Ratuszu Głównego Miasta Gdańska. Pobierała tzw. opłaty palowe, utożsamiane z opłatami celnymi, od statków wpływających i wypływających z portu gdańskiego oraz od towarów wywożonych i przywożonych drogą wodną, w wysokości zależnej od aktualnej ceny i wartości. Komora Palowa zapobiegała przemytowi nieoclonych towarów, konfiskowała je i sprzedawała na aukcji, dzieląc się zyskami z miastem i królem. Na jej czele stali trzej rokrocznie wybierani rajcowie, zwani panami palowymi (Pfahlherren).
Początkowo opłatę palową pobierało miasto. Przywilejem portowym króla polskiego Stefana Batorego z 1585 podwojono ją i dzielono równo między miasto i króla. Dla odbioru należnej królowi części palowego, kontroli rachunkowości Komory Palowej i strzeżenia interesów królewskich, monarcha utrzymywał w Gdańsku komisarza palowego. Rodzaj i wysokość wpływów urząd notował w osobnych księgach, stanowiących podstawę rozliczeń z dworem królewskim i ► Kamlarią. Niezależnie od ► cła palowego, wybrani przez radę członkowie ► Trzeciego Ordynku pobierali pod nadzorem panów palowych ► culagę.