KASZËBE, pismo

Wersja z 13:47, 1 paź 2022

„KASZËBE”, wydawany w Gdańsku organ Zarządu Głównego Zrzeszenia Kaszubskiego. Dwutygodnik, ukazywał się regularnie od 15 X 1957 (w lipcu i sierpniu wyszły dwa numery specjalne) do końca grudnia 1961, kiedy decyzją władz wstrzymano jego dalszą edycję. Ukazały się łącznie 103 numery. Nakład pisma oscylował od 3.000 do 5.ooo egzemplarzy, objętość – osiem stron. Siedziba redakcji pisma mieściła się w Domu Prasy przy Targu Drzewnym 3/7 w Gdańsku.

Pismo miało długi cykl wydawniczy i słabą bazę materialną. Kolportowane na terenie całej Polski, ale większość nabywców znajdowało na terenie województwa gdańskiego. Redaktorem naczelnym był Tadeusz Bolduan, a jego najbliższymi współpracownikami: Jan Kiedrowski, Stanisław Pestka, Stanisław Dziadoń i Zdzisław Heith. Pismo informowało o działalności Zrzeszenia Kaszubskiego, miało stałe rubryki: „Antykwariat kaszubski”, „Prasa o Kaszubach” czy „Kaszubski słownik biograficzny”. W 1959 zaczął się ukazywać poświęcony nauce, sztuce i literaturze czterostronicowy dodatek „Pomerania”. W piśmie zamieszczano fragmenty literackiej spuścizny kaszubskiej, swoje utwory, także w języku kaszubskim, publikowali właściwie wszyscy ówcześni pisarze i poeci kaszubscy.

Redakcja, niestroniąca od reportaży, usiłowała wypracować nowoczesny, przystający do rzeczywistości i równocześnie osadzony w tradycji model regionalizmu kaszubskiego. Początkowy okres swobody wypowiedzi został od wiosny 1958 ograniczony i próby dyskusji na łamach pisma na temat regionalizmu i ruchu kaszubskiego były coraz krytyczniej oceniane przez działaczy Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, dopatrujących się tendencji separatystycznych; wielokrotnie interweniowała cenzura. Likwidacja pisma przypadła na okres kryzysu w Zrzeszeniu Kaszubskim; w jego miejsce powstał miesięcznik „Litery”. MA