GENZMER HERTHA, aktorka
m (Blazejsliwinski przeniósł stronę GENZMER HERTHA na GENZMER HERTHA, aktorka) |
|||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
{{web}} | {{web}} | ||
| − | '''HERTHA''' (Herta) '''GENZMER''' (25 X 1896 Halle nad Soławą – 2 II 1971 Wiesbaden), aktorka. Córka tajnego radcy budowlanego Ewalda Genzmera (21 VII 1856 Boggusch, Kreis Marienwerder (obecnie Bogusze, powiat Kwidzyn) – 1 IV 1932 Drezno), od 1904 do 1911 | + | '''HERTHA''' (Herta) '''GENZMER''' (25 X 1896 Halle nad Soławą – 2 II 1971 Wiesbaden), aktorka. Córka tajnego radcy budowlanego Ewalda Genzmera (21 VII 1856 Boggusch, Kreis Marienwerder (obecnie Bogusze, powiat Kwidzyn) – 1 IV 1932 Drezno), od 1904 do 1911 profesora na Wydziale Architektury w [[TECHNISCHE HOCHSCHULE DANZIG | Technische Hochschule Danzig]] (THD), oraz Marie Paxmann (1860–1897). Jako dziecko w latach 1904–1909 mieszkała z ojcem, jego drugą żoną Elisabethą Maquet (1868–1944) i rodzeństwem w Sopocie przy Schloßstraße 4 (ul. Wosia Budzysza), 1909–1911 w Oliwie przy Heimstätte (ul. Zacisze). Starsza siostra Elsa Sylvia (Silvia) Jäger-Genzmer (ur. 1886) uczyła się gry na skrzypcach (zapewne u Hugona Wernickego), brat Walther (22 X 1890 Kolonia – 13 VI 1983 Bad Godesberg) w 1908 ukończył [[GIMNAZJUM MIEJSKIE | Gimnazjum Miejskie]] i studiował na Wydziale Architektury THD oraz uczył się gry na fortepianie i na organach (zapewne u [[FUCHS CARL DORIUS JOHANNES | Carla Fuchsa]]).<br/><br/> |
| − | Zarówno ojciec, jak i rodzeństwo brali czynny udział w życiu muzycznym Gdańska. Między innymi 3 II 1910 | + | Zarówno ojciec, jak i rodzeństwo brali czynny udział w życiu muzycznym Gdańska. Między innymi 3 II 1910 w auli Oberrealschule zu St. Petri und Pauli ([[SZKOŁA ŚW. PIOTRA I PAWŁA | szkoła św. Piotra i Pawła]]) przy Hansaplatz 6 (ul. Wały Piastowskie), na danym przez Carla Fuchsa wieczorze kompozycji Roberta Schumanna, odbywającym się z okazji 100. rocznicy urodzin kompozytora, Ewald Genzmer śpiewał partię basu w cyklu pieśni ''Spanisches Liederspiel'' op. 74 (partię sopranu śpiewała żona dr. Sigismunda Abrahama, partię altu – żona radcy budowlanego Ottomara von Busekista, Maria, partię tenoru [[KOENENKAMP REINHOLD ADOLF OSCAR | Reinhold Koenenkamp]], partię fortepianu wykonał Walther Genzmer), 3 II 1911 w Friedrich-Wilhelm-Schützenhaus ([[OGRÓD STRZELECKI I DOM STRZELECKI IM. FRYDERYKA WILHELMA | Ogród Strzelecki i Dom Strzelecki]]) na dyrygowanym przez [[BINDER FRITZ CARL | Fritza Bindera]] koncercie symfonicznym Elsa Genzmer zagrała pierwszą część ''Koncertu skrzypcowego d-moll'' op. 44 Maxa Brucha oraz dwa utwory na skrzypce i fortepian: ''Albumblatt'' (''Kartka z albumu'') Richarda Wagnera w opracowaniu Josepha Joachima i ''Arię'' z ''Suity'' op. 103a Maxa Regera, partię fortepianu wykonał Walther Genzmer. <br/><br/> |
| − | Gry aktorskiej uczyła się w Dreźnie, gdzie od 1911 | + | Gry aktorskiej uczyła się w Dreźnie, gdzie od 1911 jej ojciec był profesorem w Technische Hochschule. Karierę teatralną rozpoczęła w tamtejszym Albert-Theater, kontynuowała ją we Frankfurcie nad Menem i w Hamburgu, w dzielnicy Altona. W latach 1922–1947 była aktorką w Staatstheater (Teatr Państwowy) w Wiesbaden. Potem występowała wyłącznie gościnnie, między innymi w 1963 w ''Krzesłach'' Eugène’a Ionesco. Dawała wieczory recytatorskie, brała udział w audycjach radiowych i telewizyjnych, podkładała głos w filmach zagranicznych. <br/><br/> |
| − | W 1952 | + | W 1952 założyła w Wiesbaden prywatną szkołę aktorską Schauspielschule Genzmer (w 2005 przemianowaną na Wiesbadener Schule für Schauspiel). Uhonorowana wysokimi odznaczeniami, między innymi w 1966 Bundesverdienstkreuz I. Klasse (Krzyż Zasługi Republiki Federalnej Niemiec I klasy). Jedna z ulic w Wiesbaden nosi jej imię – Hertha-Genzmer-Straße. <br/><br/> W 1926 w Wiesbaden poślubiła aktora i reżysera teatralnego [[MOMBER EMIL AUGUST | Emila Augusta Mombera]] i była jego żoną do rozwodu w 1934. {{author: JMM}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Ludzie]] |
Wersja z 18:25, 22 wrz 2022
HERTHA (Herta) GENZMER (25 X 1896 Halle nad Soławą – 2 II 1971 Wiesbaden), aktorka. Córka tajnego radcy budowlanego Ewalda Genzmera (21 VII 1856 Boggusch, Kreis Marienwerder (obecnie Bogusze, powiat Kwidzyn) – 1 IV 1932 Drezno), od 1904 do 1911 profesora na Wydziale Architektury w Technische Hochschule Danzig (THD), oraz Marie Paxmann (1860–1897). Jako dziecko w latach 1904–1909 mieszkała z ojcem, jego drugą żoną Elisabethą Maquet (1868–1944) i rodzeństwem w Sopocie przy Schloßstraße 4 (ul. Wosia Budzysza), 1909–1911 w Oliwie przy Heimstätte (ul. Zacisze). Starsza siostra Elsa Sylvia (Silvia) Jäger-Genzmer (ur. 1886) uczyła się gry na skrzypcach (zapewne u Hugona Wernickego), brat Walther (22 X 1890 Kolonia – 13 VI 1983 Bad Godesberg) w 1908 ukończył Gimnazjum Miejskie i studiował na Wydziale Architektury THD oraz uczył się gry na fortepianie i na organach (zapewne u Carla Fuchsa).
Zarówno ojciec, jak i rodzeństwo brali czynny udział w życiu muzycznym Gdańska. Między innymi 3 II 1910 w auli Oberrealschule zu St. Petri und Pauli ( szkoła św. Piotra i Pawła) przy Hansaplatz 6 (ul. Wały Piastowskie), na danym przez Carla Fuchsa wieczorze kompozycji Roberta Schumanna, odbywającym się z okazji 100. rocznicy urodzin kompozytora, Ewald Genzmer śpiewał partię basu w cyklu pieśni Spanisches Liederspiel op. 74 (partię sopranu śpiewała żona dr. Sigismunda Abrahama, partię altu – żona radcy budowlanego Ottomara von Busekista, Maria, partię tenoru Reinhold Koenenkamp, partię fortepianu wykonał Walther Genzmer), 3 II 1911 w Friedrich-Wilhelm-Schützenhaus ( Ogród Strzelecki i Dom Strzelecki) na dyrygowanym przez Fritza Bindera koncercie symfonicznym Elsa Genzmer zagrała pierwszą część Koncertu skrzypcowego d-moll op. 44 Maxa Brucha oraz dwa utwory na skrzypce i fortepian: Albumblatt (Kartka z albumu) Richarda Wagnera w opracowaniu Josepha Joachima i Arię z Suity op. 103a Maxa Regera, partię fortepianu wykonał Walther Genzmer.
Gry aktorskiej uczyła się w Dreźnie, gdzie od 1911 jej ojciec był profesorem w Technische Hochschule. Karierę teatralną rozpoczęła w tamtejszym Albert-Theater, kontynuowała ją we Frankfurcie nad Menem i w Hamburgu, w dzielnicy Altona. W latach 1922–1947 była aktorką w Staatstheater (Teatr Państwowy) w Wiesbaden. Potem występowała wyłącznie gościnnie, między innymi w 1963 w Krzesłach Eugène’a Ionesco. Dawała wieczory recytatorskie, brała udział w audycjach radiowych i telewizyjnych, podkładała głos w filmach zagranicznych.
W 1952 założyła w Wiesbaden prywatną szkołę aktorską Schauspielschule Genzmer (w 2005 przemianowaną na Wiesbadener Schule für Schauspiel). Uhonorowana wysokimi odznaczeniami, między innymi w 1966 Bundesverdienstkreuz I. Klasse (Krzyż Zasługi Republiki Federalnej Niemiec I klasy). Jedna z ulic w Wiesbaden nosi jej imię – Hertha-Genzmer-Straße.
W 1926 w Wiesbaden poślubiła aktora i reżysera teatralnego Emila Augusta Mombera i była jego żoną do rozwodu w 1934.
