DZIEŁA ZEWNĘTRZNE

Z Encyklopedia Gdańska
(Różnice między wersjami)
Skocz do: nawigacji, wyszukiwania
Linia 1: Linia 1:
 
{{web}}
 
{{web}}
−
'''DZIEŁA ZEWNĘTRZNE''' (Außenwerke), niegdyś nazwa obszaru na terenie obecnego [[ŚRÓDMIEŚCIE | Śródmieścia]], między zachodnim ciągiem wałów i bastionów [[FORTYFIKACJE | fortyfikacji]] wewnętrznych a wzniesionymi w latach 1665–1668 fortyfikacjami [[BISKUPIA GÓRKA | Biskupiej Górki]] i [[GRODZISKO | Grodziska]]. W skład Dzieł Zewnętrznych wchodziły [[NOWE OGRODY | Nowe Ogrody]], Biskupia Górka, [[ZAROŚLAK | Zaroślak]], [[PIASKOWNIA | Piaskownia]], Grodzisko, część [[MŁODE MIASTO (Jungstadt) | Młodego Miasta]]. {{author: RED}}  [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Przestrzeń miasta]]
+
'''DZIEŁA ZEWNĘTRZNE''' (Außenwerke), niegdyś nazwa obszaru na terenie obecnego [[ŚRÓDMIEŚCIE | Śródmieścia]], między zachodnim ciągiem wałów i bastionów [[FORTYFIKACJE | fortyfikacji]] wewnętrznych a wzniesionymi w latach 1665–1668 fortyfikacjami [[BISKUPIA GÓRKA | Biskupiej Górki]] i [[GRODZISKO | Grodziska]]. W skład Dzieł Zewnętrznych wchodziły [[NOWE OGRODY | Nowe Ogrody]], Biskupia Górka, [[ZAROŚLAK | Zaroślak]], [[PIASKOWNIA | Piaskownia]], Grodzisko, część [[MŁODE MIASTO (Jungstadt) | Młodego Miasta]]. {{author: AJ}}  [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Przestrzeń miasta]]<br><br/>
 +
{| class="tableGda"
 +
|-
 +
|+ Ulice tzw. Dzieł Zewnętrznych
 +
|-
 +
! style="width: 200px" | Ulica
 +
! style="width: 400px" | Nazwy historyczne
 +
! style="width: 400px" | Informacje o nazwie współczesnej
 +
! style="width: 200px" | Uwagi
 +
|-
 +
| rowspan="4" style="vertical-align:top" | 3 Maja
 +
| tyle="vertical-align:top" | 1385 via versus Hagensbergh (Droga ku Gajowej Górce)
 +
| rowspan="4" style="vertical-align:top" | obecna nazwa od 1945, 10 XII 1980 oddano nowo wybudowany odcinek od obecnych Nowych Ogrodów do al. Armii Krajowej, upamiętnia dzień Konstytucji 3 V 1791
 +
| rowspan="4" style="vertical-align:top" |
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | 1468 Hagenbergische Gasse (Gajowogórska) – od [[GRODZISKO | Grodziska]], zwanego wówczas Górką Gajową (Hagensberg)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | 1902–1933 Promenade (Promenada)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | 1933–1945 Horst Hoffman Wall – na pamiątkę członka nazistowskich bojówek SA (1915–1931)
 +
|-
 +
| rowspan="3" style="vertical-align:top" | al. Armii Krajowej <br/> (w granicach Śródmieścia)
 +
| style="vertical-align:top" | 1567 Rosental (Różana Dolina)
 +
| rowspan="3" style="vertical-align:top" | obecna nazwa od 14 VI 1982
 +
| rowspan="3" style="vertical-align:top" |
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | 1695–1945 Schwartze Maehr = Schwarzes Meer ([[CZARNE MORZE | Czarne Morze]])
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | od 1945 Stawki
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Biskupia
 +
| style="vertical-align:top" | 1854–1945 Bischofsberg (Biskupia Górka)
 +
| style="vertical-align:top" | obecna nazwa od 1945
 +
|
 +
|-
 +
| rowspan="2" style="vertical-align:top" | Doki
 +
| style="vertical-align:top" | 1859 Neuer Weg (Nowa Droga)
 +
| rowspan="2" style="vertical-align:top" | obecna nazwa od 1945
 +
| rowspan="2" style="vertical-align:top" |
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | 1880–1945 Werftgasse (Stoczniowa)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Dyrekcyjna
 +
| style="vertical-align:top" | do 1945 Am Olivaer Tor (Przy Bramie Oliwskie)
 +
| style="vertical-align:top" | obecna nazwa od 1945, od mieszczącej się tu [[DYREKCJA KOLEI | Dyrekcji Kolei]]
 +
| style="vertical-align:top" |
 +
|-
 +
| rowspan="3" style="vertical-align:top" | Gazownicza
 +
| style="vertical-align:top" | do 1945 Jakobswall (Wały św. Jakuba) – od Bastionu św. Jakuba z 1635
 +
| rowspan="3" style="vertical-align:top" |
 +
| rowspan="3" style="vertical-align:top" |
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | w 1945 Wały Piastowskie
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | od 1946 Gazowniana
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Gdyńskich Kosynierów
 +
| style="vertical-align:top" | 1908 Rennerstiftsgasse (Fundacji Rennerów, [[FUNDACJA BARBARY RENNER | Fundacja Barbary Renner]])
 +
| style="vertical-align:top" | obecna nazwa od 1945
 +
|
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Górka
 +
| style="vertical-align:top" | 1854–1945 Kaninchenberg (Królicza Górka)
 +
| style="vertical-align:top" | obecna nazwa od 1945
 +
| style="vertical-align:top" | początkowo zaliczana do [[PIASKOWNIA | Piaskowni]]
 +
|-
 +
| rowspan="4" style="vertical-align:top" | Górna
 +
| style="vertical-align:top" | 1566 Rosental (Różana Dolin)
 +
| rowspan="4" style="vertical-align:top" | obecna nazwa od 1945
 +
| rowspan="4" style="vertical-align:top" |
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | od 1695 Schwartze Maehr = Schwarzes Meer ([[CZARNE MORZE | Czarne Morze]])
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | 1884 Kleine Berggasse (Mała Górska)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | po 1920–1945 Am Berge (Przy Górze)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Gradowa
 +
|
 +
| style="vertical-align:top" | nazwa z końca lat 90. XX wieku, od dawnej nazwy [[GRODZISKO | Grodziska]]
 +
|
 +
|-
 +
| rowspan="2" style="vertical-align:top" | Jana z Kolna
 +
| style="vertical-align:top" | XVII wiek Kuhgasse (Krowia), Hinter dem Pockenhause (Za Szpitalem) albo Hinter dem Lazarett (Za Lazaretem), od [[SZPITAL MIEJSKI (Lazaret przy Bramie Oliwskiej)| Szpitala Miejskiego (Lazaretu przy Bramie Oliwskiej)]]
 +
| rowspan="2" style="vertical-align:top" | nazwa od 1945, upamiętnia mitycznego polskiego żeglarza z XV wieku 
 +
| rowspan="2" style="vertical-align:top" |
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | 1899–1945 Schichaugasse – od [[STOCZNIA SCHICHAUA | Stoczni Schichaua]]
 +
|-
 +
| rowspan="2" style="vertical-align:top" | Stefana Jaracza
 +
| style="vertical-align:top" | 1903 Am Holzraum (Przy Składach Drewna) – od urządzonych tu w 1403 składów drewna [[MŁODE MIASTO (Jungstadt)| Młodego Miasta]]
 +
| rowspan="2" style="vertical-align:top" | obecna nazwa od 19 XII 1953, upamiętnia polskiego aktora (1883–1945)
 +
| rowspan="2" style="vertical-align:top" |
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | od 1945 Drewnica
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Kaznodziejska
 +
| style="vertical-align:top" | 1761–1945 Predigergasse
 +
| style="vertical-align:top" | obecna nazwa od 1945
 +
|
 +
|-
 +
| rowspan="2" style="vertical-align:top" | Kupiecka
 +
| style="vertical-align:top" | po rozebraniu wałów Am Lazarett (Przy Lazarecie), od [[SZPITAL MIEJSKI (Lazaret przy Bramie Oliwskiej) | Szpitala Miejskiego (Lazaretu przy Bramie Oliwskiej)]]
 +
| rowspan="2" style="vertical-align:top" | obecna nazwa od 1945
 +
| rowspan="2" style="vertical-align:top" |
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | 1909–1945 Hansagasse (Hanzeatycka)
 +
|-
 +
| rowspan="3" style="vertical-align:top" | Kurkowa
 +
| style="vertical-align:top" | w XVII wieku Weg nach dem Notzkenberge (Droga na Nockę) – od wzgórza, później bastionu Nocka (nazwa zapewne od nazwiska Notzke)
 +
| rowspan="3" style="vertical-align:top" | obecna nazwa od 1945
 +
| rowspan="3" style="vertical-align:top" |
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | 1822 Hinter der Schießstange (Za Strzelnicą)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | do 1945 Schießstange – od strzelnicy ([[OGRÓD STRZELECKI I DOM STRZELECKI IM. FRIEDRICHA WILHELMA | Ogród Strzelecki i Dom Strzelecki]])
 +
|-
 +
| rowspan="2" style="vertical-align:top" | Kustosza
 +
| style="vertical-align:top" | 1761 Breite Gasse (Szeroka)
 +
| rowspan="2" style="vertical-align:top" | nazwa od 1945
 +
| rowspan="2" style="vertical-align:top" | na [[ZAROŚLAK | Zaroślaku]], w rejonie osiedla Gdańskiej Spółdzielni Mieszkaniowej; <br/> obecnie nie istnieje, skreślona z wykazu nazw ulic Gdańska, zabudowana
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | po 1921–1945 Küstergasse (Kustosza)
 +
|-
 +
| rowspan="3" style="vertical-align:top" | Masońska
 +
| style="vertical-align:top" | 1428 Schinkelgasse (Schinkla)
 +
| rowspan="3" style="vertical-align:top" | nazwa od 1945
 +
| rowspan="3" style="vertical-align:top" | za [[TARG SIENNY | Targiem Siennym]], równoległa do [[KANAŁ RADUNI | Kanału Raduni]] (za Kanałem – od Targu Rakowego do przedłużenia ul. ks. Rogaczewskiego); <br/> obecnie skreślona z wykazu ulic Gdańska
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | około 1656 Stinkgang (Śmierdzący Zaułek)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | 1877 Logengang (Zaułek Lożowy) – od sąsiedniej loży masońskiej
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | [[BŁĘDNIK, właśc. MAŁY BŁĘDNIK | Mały Błędnik]]
 +
| style="vertical-align:top" | Klein Irrgarten – zieleniec
 +
| style="vertical-align:top" | od 26 IV 2001 Skwer Harcerzy Polskich w Wolnym Mieście Gdańsku
 +
|
 +
|-
 +
| rowspan="2" style="vertical-align:top" | Menonitów
 +
| style="vertical-align:top" | 1884 Radaunengasse (Raduńska)
 +
| rowspan="2" style="vertical-align:top" | obecna nazwa od 1945
 +
| rowspan="2" style="vertical-align:top" |
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | 1929–1945 An der Mennoniterkirche (Przy Kościele Menonitów) – od kościoła [[MENONICI| menonitów]]
 +
|-
 +
| rowspan="4" style="vertical-align:top" | Na Stoku
 +
| style="vertical-align:top" | 1566 Rosental (Różana Dolin)
 +
| rowspan="4" style="vertical-align:top" | obecna nazwa od 1945
 +
| rowspan="4" style="vertical-align:top" |
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | od 1695 Schwartze Maehr = Schwarzes Meer ([[CZARNE MORZE | Czarne Morze]])
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | 1884 Bischofsberg (Biskupia)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | po 1920–1945 Grenadiergasse (Grenadierów)
 +
|-
 +
| rowspan="5" style="vertical-align:top" | Nowe Ogrody
 +
| style="vertical-align:top" | 1430 Nygarten
 +
| rowspan="5" style="vertical-align:top" | obecna nazwa od 25 IX 1990
 +
| rowspan="5" style="vertical-align:top" |
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | 1455 newe garten
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | do 1945 Neugarten (Nowe Ogrody) – wiodły do [[BRAMA NOWYCH OGRODÓW | Bramy Nowych Ogrodów]] (rejon zbiegu ul. Powstańców Warszawskich, Kartuskiej i Pohulanki)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | w 1945 Nowy Świat
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | od 18 III 1948 gen. Waltera Świerczewskiego, na pamiątkę działacza i oficera komunistycznego, wiceministra obrony narodowej (1897–1947)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Nowomiejska
 +
| style="vertical-align:top" | 1898–1945 Jungstädtische Gasse (Młodomiejska), od [[MŁODE MIASTO (Jungstadt) | Młodego Miasta]]
 +
| style="vertical-align:top" | obecna nazwa od 1945
 +
|
 +
|-
 +
| rowspan="2" style="vertical-align:top" | Podgórna
 +
| style="vertical-align:top" | 1761 Petershagen hinter der Wache (Peterszawa za Odwachem)
 +
| rowspan="2" style="vertical-align:top" | nazwa od 1945
 +
| rowspan="2" style="vertical-align:top" | na [[ZAROŚLAK | Zaroślaku]], w rejonie osiedla Gdańskiej Spółdzielni Mieszkaniowej; <br/> obecnie skreślona z wykazu ulic Gdańska, zabudowana
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | po 1796–1945 Paulsgasse – od nazwiska Paultzen
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | ks. Jerzego Popiełuszki
 +
|
 +
| style="vertical-align:top" | nazwa od 30 IV 2015
 +
| style="vertical-align:top" | w trakcie budowy pod nazwą Nowa Wałowa
 +
|-
 +
| rowspan="2" style="vertical-align:top" | Podstoczna
 +
| style="vertical-align:top" | do 1945 Am Milchpeter (Przy [[MLECZNY PIOTR | Mlecznym Piotrze]])
 +
| rowspan="2" style="vertical-align:top" |
 +
| rowspan="2" style="vertical-align:top" |
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | w 1945 Postoczna
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Poślednia
 +
| style="vertical-align:top" | 1761–1945 Letzte Gasse (Ostatnia)
 +
| style="vertical-align:top" | nazwa od 1945
 +
| style="vertical-align:top" | na [[ZAROŚLAK | Zaroślaku]], w rejonie osiedla Gdańskiej Spółdzielni Mieszkaniowej; <br/> obecnie nie istnieje, skreślona z wykazu ulic Gdańska, zabudowana
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Robotnicza
 +
| style="vertical-align:top" | 1899 Stftswinkel (Zakątek Fundacyjny), cała okolica, od [[FUNDACJA BARBARY RENNER | Fundacji Barbary Renner]]
 +
| style="vertical-align:top" | obecna nazwa od 1945
 +
|
 +
|-
 +
| rowspan="3" style="vertical-align:top" | ks. Franciszka Rogaczewskiego
 +
| style="vertical-align:top" | 1381 spelunca arenae
 +
| rowspan="3" style="vertical-align:top" | obecna nazwa od 1945, na pamiątkę [[ROGACZEWSKI FRANCISZEK | ks. Franciszka Rogaczewskiego]]
 +
| rowspan="3" style="vertical-align:top" |
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | 1430 santgrove
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | do 1945 Sandgrube ([[PIASKOWNIA | Piaskownia]])
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Salwator
 +
| style="vertical-align:top" | 1884–1945 Salvatorgasse – od sąsiedniego cmentarza Zbawiciela ([[CMENTARZE NA CHEŁMIE | cmentarze na Chełmie]])
 +
| style="vertical-align:top" | nazwa od 1945
 +
|
 +
|-
 +
| rowspan="2" style="vertical-align:top" | Spadzista
 +
| style="vertical-align:top" | 1639 zaliczana do [[ZAROŚLAK | Zaroślaka]]
 +
| rowspan="2" style="vertical-align:top" | obecna nazwa od 1945
 +
| rowspan="2" style="vertical-align:top" | zanikła, przywrócona 10 X 1973 po powstaniu osiedla Gdańskiej Spółdzielni Mieszkaniowej
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | 1761–1945 Reinkegasse (Reinkego)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Stępkarska
 +
| style="vertical-align:top" | do 1945 Kielmeisterweg (Majstrów Stępkarskich)
 +
| style="vertical-align:top" | obecna nazwa od 1945
 +
|
 +
|-
 +
| rowspan="2" style="vertical-align:top" | Strzelecka
 +
| style="vertical-align:top" | około 1656 Stinkgang (Śmierdzący Zaułek)
 +
| rowspan="2" style="vertical-align:top" | obecna nazwa od 1945
 +
| rowspan="2" style="vertical-align:top" |
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | 1873–1945 Schützengang (Zaułek Strzelców) – od strzelnicy ([[OGRÓD STRZELECKI I DOM STRZELECKI IM. FRIEDRICHA WILHELMA | Ogród Strzelecki i Dom Strzelecki]]); o zmianie nazwy poinformował „Danziger Zeitung”, wydanie wieczorne z 12 VII 1873, nr 7998, s. 2
 +
|-
 +
| rowspan="4" style="vertical-align:top" | [[TARG RAKOWY | Targ Rakowy]]
 +
| style="vertical-align:top" | 1716 Sämischplatz (Plac Zamszowy) – od foluszu nad Radunią
 +
| rowspan="4" style="vertical-align:top" | obecna nazwa przywrócona od 25 IX 1990
 +
| rowspan="4" style="vertical-align:top" |
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | 1763–1945 Krebsmarkt (Targ Rakowy)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | od 1945 Bojowców
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | od 16 X 1953 Mieczysława Kalinowskiego, na pamiątkę działacza komunistycznego, oficera, poległego 12 X 1943 w bitwie pod Lenino
 +
|-
 +
| rowspan="4" style="vertical-align:top" | [[TARG SIENNY | Targ Sienny]]
 +
| style="vertical-align:top" | 1617 Ros Marckt = Rossmarkt (Targ Koński)
 +
| rowspan="4" style="vertical-align:top" | obecna nazwa przywrócona 25 IX 1990
 +
| rowspan="4" style="vertical-align:top" |
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | 1625 Ochsenmarkt (Targ Wołowy)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | 1866–1945 Heumarkt (Targ Sienny)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | od 1945 pl. 1 Maja
 +
|-
 +
| rowspan="2" style="vertical-align:top" | węzeł Carla Groddecka
 +
| rowspan="2" style="vertical-align:top" |
 +
| style="vertical-align:top" | od 26 I 2006 rondo Carla Groddecka
 +
| rowspan="2" style="vertical-align:top" | skrzyżowanie al. Armii Krajowej i ul. 3 Maja
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | obecna nazwa od 30 III 2006, upamiętnia burmistrza [[GRODDECK KARL | Karl von Groddeck]]
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | [[WĘZEŁ DROGOWY IM. UNII EUROPEJSKIEJ | węzeł Unii Europejskiej]]
 +
|
 +
| style="vertical-align:top" | nazwa od 30 IX 2004
 +
| style="vertical-align:top" | skrzyżowanie al. Armii Krajowej, Podwala Przedmiejskiego, Okopowej
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | Zakątna
 +
| style="vertical-align:top" | 1854 Petershagen hinter der Kirche (Peterszawa za Kościołem, [[ZAROŚLAK | Zaroślak]])
 +
| style="vertical-align:top" | nazwa od 1945
 +
| style="vertical-align:top" | na [[ZAROŚLAK | Zaroślaku]], w rejonie osiedla Gdańskiej Spółdzielni Mieszkaniowej; <br/> obecnie ulica bezimienna
 +
|-
 +
| rowspan="3" style="vertical-align:top" |  Zaroślak
 +
| style="vertical-align:top" | około 1400 (ulica i rejon) Petershagen (Piotrowe Zagrody), po polsku Peterszawa
 +
| rowspan="3" style="vertical-align:top" |  obecna nazwa od 1945
 +
| rowspan="3" style="vertical-align:top" | 
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | 1854 Petershagen an der Radaune (Peterszawa nad Radunią)
 +
|-
 +
| style="vertical-align:top" | do 1945 Petershagen
 +
|-
 +
| class="authorEgTab" | {{author: AJ}}
 +
|

Wersja z 12:20, 29 lip 2022

DZIEŁA ZEWNĘTRZNE (Außenwerke), niegdyś nazwa obszaru na terenie obecnego Śródmieścia, między zachodnim ciągiem wałów i bastionów fortyfikacji wewnętrznych a wzniesionymi w latach 1665–1668 fortyfikacjami Biskupiej Górki i Grodziska. W skład Dzieł Zewnętrznych wchodziły Nowe Ogrody, Biskupia Górka, Zaroślak, Piaskownia, Grodzisko, część Młodego Miasta. AJ

Ulice tzw. Dzieł Zewnętrznych
Ulica Nazwy historyczne Informacje o nazwie współczesnej Uwagi
3 Maja 1385 via versus Hagensbergh (Droga ku Gajowej Górce) obecna nazwa od 1945, 10 XII 1980 oddano nowo wybudowany odcinek od obecnych Nowych Ogrodów do al. Armii Krajowej, upamiętnia dzień Konstytucji 3 V 1791
1468 Hagenbergische Gasse (Gajowogórska) – od Grodziska, zwanego wówczas Górką Gajową (Hagensberg)
1902–1933 Promenade (Promenada)
1933–1945 Horst Hoffman Wall – na pamiątkę członka nazistowskich bojówek SA (1915–1931)
al. Armii Krajowej
(w granicach Śródmieścia) 		1567 Rosental (Różana Dolina) obecna nazwa od 14 VI 1982
1695–1945 Schwartze Maehr = Schwarzes Meer ( Czarne Morze)
od 1945 Stawki
Biskupia 1854–1945 Bischofsberg (Biskupia Górka) obecna nazwa od 1945
Doki 1859 Neuer Weg (Nowa Droga) obecna nazwa od 1945
1880–1945 Werftgasse (Stoczniowa)
Dyrekcyjna do 1945 Am Olivaer Tor (Przy Bramie Oliwskie) obecna nazwa od 1945, od mieszczącej się tu Dyrekcji Kolei
Gazownicza do 1945 Jakobswall (Wały św. Jakuba) – od Bastionu św. Jakuba z 1635
w 1945 Wały Piastowskie
od 1946 Gazowniana
Gdyńskich Kosynierów 1908 Rennerstiftsgasse (Fundacji Rennerów, Fundacja Barbary Renner) obecna nazwa od 1945
Górka 1854–1945 Kaninchenberg (Królicza Górka) obecna nazwa od 1945 początkowo zaliczana do Piaskowni
Górna 1566 Rosental (Różana Dolin) obecna nazwa od 1945
od 1695 Schwartze Maehr = Schwarzes Meer ( Czarne Morze)
1884 Kleine Berggasse (Mała Górska)
po 1920–1945 Am Berge (Przy Górze)
Gradowa nazwa z końca lat 90. XX wieku, od dawnej nazwy Grodziska
Jana z Kolna XVII wiek Kuhgasse (Krowia), Hinter dem Pockenhause (Za Szpitalem) albo Hinter dem Lazarett (Za Lazaretem), od Szpitala Miejskiego (Lazaretu przy Bramie Oliwskiej) nazwa od 1945, upamiętnia mitycznego polskiego żeglarza z XV wieku
1899–1945 Schichaugasse – od Stoczni Schichaua
Stefana Jaracza 1903 Am Holzraum (Przy Składach Drewna) – od urządzonych tu w 1403 składów drewna Młodego Miasta obecna nazwa od 19 XII 1953, upamiętnia polskiego aktora (1883–1945)
od 1945 Drewnica
Kaznodziejska 1761–1945 Predigergasse obecna nazwa od 1945
Kupiecka po rozebraniu wałów Am Lazarett (Przy Lazarecie), od Szpitala Miejskiego (Lazaretu przy Bramie Oliwskiej) obecna nazwa od 1945
1909–1945 Hansagasse (Hanzeatycka)
Kurkowa w XVII wieku Weg nach dem Notzkenberge (Droga na Nockę) – od wzgórza, później bastionu Nocka (nazwa zapewne od nazwiska Notzke) obecna nazwa od 1945
1822 Hinter der Schießstange (Za Strzelnicą)
do 1945 Schießstange – od strzelnicy ( Ogród Strzelecki i Dom Strzelecki)
Kustosza 1761 Breite Gasse (Szeroka) nazwa od 1945 na Zaroślaku, w rejonie osiedla Gdańskiej Spółdzielni Mieszkaniowej;
obecnie nie istnieje, skreślona z wykazu nazw ulic Gdańska, zabudowana
po 1921–1945 Küstergasse (Kustosza)
Masońska 1428 Schinkelgasse (Schinkla) nazwa od 1945 za Targiem Siennym, równoległa do Kanału Raduni (za Kanałem – od Targu Rakowego do przedłużenia ul. ks. Rogaczewskiego);
obecnie skreślona z wykazu ulic Gdańska
około 1656 Stinkgang (Śmierdzący Zaułek)
1877 Logengang (Zaułek Lożowy) – od sąsiedniej loży masońskiej
Mały Błędnik Klein Irrgarten – zieleniec od 26 IV 2001 Skwer Harcerzy Polskich w Wolnym Mieście Gdańsku
Menonitów 1884 Radaunengasse (Raduńska) obecna nazwa od 1945
1929–1945 An der Mennoniterkirche (Przy Kościele Menonitów) – od kościoła menonitów
Na Stoku 1566 Rosental (Różana Dolin) obecna nazwa od 1945
od 1695 Schwartze Maehr = Schwarzes Meer ( Czarne Morze)
1884 Bischofsberg (Biskupia)
po 1920–1945 Grenadiergasse (Grenadierów)
Nowe Ogrody 1430 Nygarten obecna nazwa od 25 IX 1990
1455 newe garten
do 1945 Neugarten (Nowe Ogrody) – wiodły do Bramy Nowych Ogrodów (rejon zbiegu ul. Powstańców Warszawskich, Kartuskiej i Pohulanki)
w 1945 Nowy Świat
od 18 III 1948 gen. Waltera Świerczewskiego, na pamiątkę działacza i oficera komunistycznego, wiceministra obrony narodowej (1897–1947)
Nowomiejska 1898–1945 Jungstädtische Gasse (Młodomiejska), od Młodego Miasta obecna nazwa od 1945
Podgórna 1761 Petershagen hinter der Wache (Peterszawa za Odwachem) nazwa od 1945 na Zaroślaku, w rejonie osiedla Gdańskiej Spółdzielni Mieszkaniowej;
obecnie skreślona z wykazu ulic Gdańska, zabudowana
po 1796–1945 Paulsgasse – od nazwiska Paultzen
ks. Jerzego Popiełuszki nazwa od 30 IV 2015 w trakcie budowy pod nazwą Nowa Wałowa
Podstoczna do 1945 Am Milchpeter (Przy Mlecznym Piotrze)
w 1945 Postoczna
Poślednia 1761–1945 Letzte Gasse (Ostatnia) nazwa od 1945 na Zaroślaku, w rejonie osiedla Gdańskiej Spółdzielni Mieszkaniowej;
obecnie nie istnieje, skreślona z wykazu ulic Gdańska, zabudowana
Robotnicza 1899 Stftswinkel (Zakątek Fundacyjny), cała okolica, od Fundacji Barbary Renner obecna nazwa od 1945
ks. Franciszka Rogaczewskiego 1381 spelunca arenae obecna nazwa od 1945, na pamiątkę ks. Franciszka Rogaczewskiego
1430 santgrove
do 1945 Sandgrube ( Piaskownia)
Salwator 1884–1945 Salvatorgasse – od sąsiedniego cmentarza Zbawiciela ( cmentarze na Chełmie) nazwa od 1945
Spadzista 1639 zaliczana do Zaroślaka obecna nazwa od 1945 zanikła, przywrócona 10 X 1973 po powstaniu osiedla Gdańskiej Spółdzielni Mieszkaniowej
1761–1945 Reinkegasse (Reinkego)
Stępkarska do 1945 Kielmeisterweg (Majstrów Stępkarskich) obecna nazwa od 1945
Strzelecka około 1656 Stinkgang (Śmierdzący Zaułek) obecna nazwa od 1945
1873–1945 Schützengang (Zaułek Strzelców) – od strzelnicy ( Ogród Strzelecki i Dom Strzelecki); o zmianie nazwy poinformował „Danziger Zeitung”, wydanie wieczorne z 12 VII 1873, nr 7998, s. 2
Targ Rakowy 1716 Sämischplatz (Plac Zamszowy) – od foluszu nad Radunią obecna nazwa przywrócona od 25 IX 1990
1763–1945 Krebsmarkt (Targ Rakowy)
od 1945 Bojowców
od 16 X 1953 Mieczysława Kalinowskiego, na pamiątkę działacza komunistycznego, oficera, poległego 12 X 1943 w bitwie pod Lenino
Targ Sienny 1617 Ros Marckt = Rossmarkt (Targ Koński) obecna nazwa przywrócona 25 IX 1990
1625 Ochsenmarkt (Targ Wołowy)
1866–1945 Heumarkt (Targ Sienny)
od 1945 pl. 1 Maja
węzeł Carla Groddecka od 26 I 2006 rondo Carla Groddecka skrzyżowanie al. Armii Krajowej i ul. 3 Maja
obecna nazwa od 30 III 2006, upamiętnia burmistrza Karl von Groddeck
węzeł Unii Europejskiej nazwa od 30 IX 2004 skrzyżowanie al. Armii Krajowej, Podwala Przedmiejskiego, Okopowej
Zakątna 1854 Petershagen hinter der Kirche (Peterszawa za Kościołem, Zaroślak) nazwa od 1945 na Zaroślaku, w rejonie osiedla Gdańskiej Spółdzielni Mieszkaniowej;
obecnie ulica bezimienna
Zaroślak około 1400 (ulica i rejon) Petershagen (Piotrowe Zagrody), po polsku Peterszawa obecna nazwa od 1945
1854 Petershagen an der Radaune (Peterszawa nad Radunią)
do 1945 Petershagen
AJ
Źródło „https://gdansk.gedanopedia.pl/index.php?title=DZIE%C5%81A_ZEWN%C4%98TRZNE&oldid=92740”
⇦ WRÓĆ
Osobiste
Przestrzenie nazw

Warianty
Widok
Działania