WERNSDORFF GOTTLIEB, profesor Gimnazjum Akademickiego
| Linia 4: | Linia 4: | ||
'''GOTTLIEB WERNSDORFF''' (8 VIII 1711 Wittenberga – 22 I 1774 Gdańsk), profesor [[GIMNAZJUM AKADEMICKIE | Gimnazjum Akademickiego]] w Gdańsku. Najstarszy z siedmiu synów historyka, profesora teologii i rektora uniwersytetu w Wittenberdze Gottlieba (25 II 1668 – 1 VII 1729 Wittenberga) i poślubionej 29 VII 1710 Margarethy Katheriny z domu Nitsch (6 XI 1693 – 29 VIII 1764 Wittenberga). <br/><br/> | '''GOTTLIEB WERNSDORFF''' (8 VIII 1711 Wittenberga – 22 I 1774 Gdańsk), profesor [[GIMNAZJUM AKADEMICKIE | Gimnazjum Akademickiego]] w Gdańsku. Najstarszy z siedmiu synów historyka, profesora teologii i rektora uniwersytetu w Wittenberdze Gottlieba (25 II 1668 – 1 VII 1729 Wittenberga) i poślubionej 29 VII 1710 Margarethy Katheriny z domu Nitsch (6 XI 1693 – 29 VIII 1764 Wittenberga). <br/><br/> | ||
| − | W 1733 ukończył gimnazjum w Merseburgu, od 1735 studiował na uniwersytecie w Wittenberdze, w 1738 magister. Na Wydziale Filozoficznym rodzimego uniwersytetu dopuszczony został do prowadzenia zajęć, 13 X 1742 został adiunktem. Za namową profesora teologii w Wittenberdze, Johanna Samuela Weickhmanna, syna pastora gdańskiego [[KOŚCIÓŁ WNIEBOWZIĘCIA NAJŚWIĘTSZEJ MARII PANNY | kościoła Najświętszej Marii Panny]] i seniora gdańskiego [[LUTERANIE | Ministerium Duchownego]] [[WEICKHMANN JOACHIM | Joachima Weickhmanna]], listownie zaproponował swoją kandydaturę na profesora greki i języków orientalnych gdańskiemu Gimnazjum Akademickim i posadę otrzymał. Do Gdańska przybył 24 XII | + | W 1733 ukończył gimnazjum w Merseburgu, od 1735 studiował na uniwersytecie w Wittenberdze, w 1738 magister. Na Wydziale Filozoficznym rodzimego uniwersytetu dopuszczony został do prowadzenia zajęć, 13 X 1742 został adiunktem. Za namową profesora teologii w Wittenberdze, Johanna Samuela Weickhmanna, syna pastora gdańskiego [[KOŚCIÓŁ WNIEBOWZIĘCIA NAJŚWIĘTSZEJ MARII PANNY | kościoła Najświętszej Marii Panny]] i seniora gdańskiego [[LUTERANIE | Ministerium Duchownego]] [[WEICKHMANN JOACHIM | Joachima Weickhmanna]], listownie zaproponował swoją kandydaturę na profesora greki i języków orientalnych gdańskiemu Gimnazjum Akademickim i posadę otrzymał. Do Gdańska przybył 24 XII 1742. Oprócz prowadzonych od stycznia 1743 własnych zajęć, wspomagał też w wykładach z historii kościoła rektora Gimnazjum i pastora [[KOŚCIÓŁ I KLASZTOR FRANCISZKANÓW ŚW. TRÓJCY | kościoła św. Trójcy]] [[VERPOORTENN ALBERT MENON | Alberta Menona Verpoortenna]], z którego córką wkrótce się ożenił. W listopadzie 1748 przejął po [[LENGNICH GOTTFRIED | Gottfriedzie Lengnichu]] stanowisko profesora retoryki i poezji, co uczcił specjalną kantatą [[FREISLICH JOHANN BALTHASAR CHRISTIAN | Johann Balthasar Freislich]]. <br/><br/> |
Specjalizował się w późnoantycznej retoryce greckiej i w bizantynistyce. Uznanie przyniosło mu krytyczne wydanie (Lipsk 1768, Gdańsk 1773) wierszy bizantyjskiego poety Manuela Philesa (zm. 1345). Pośmiertnie (Getynga 1790), staraniem młodszego brata, Johanna Christiana Wernsdorfa (1723–1793), ukazała się także jego edycja 34 mów Himeriosa z Prusias z Bitynii (315–386), nad łacińskim przekładem i komentarzami pracował 15 lat. Zaginęły niedokończone prace, między innymi nad edycją listów Eneasza z Gazy (zm. około 518). Poszukując egzemplarzy interesujących go w badaniach dzieł prowadził szeroką korespondencję z ośrodkami naukowymi i bibliotekami w Niemczech, Italii, Anglii i Hiszpanii. W 1745 został członkiem Królewskiego Towarzystwa Naukowego w Berlinie, w 1755 członkiem Societas Latina w Jenie. <br/><br/> | Specjalizował się w późnoantycznej retoryce greckiej i w bizantynistyce. Uznanie przyniosło mu krytyczne wydanie (Lipsk 1768, Gdańsk 1773) wierszy bizantyjskiego poety Manuela Philesa (zm. 1345). Pośmiertnie (Getynga 1790), staraniem młodszego brata, Johanna Christiana Wernsdorfa (1723–1793), ukazała się także jego edycja 34 mów Himeriosa z Prusias z Bitynii (315–386), nad łacińskim przekładem i komentarzami pracował 15 lat. Zaginęły niedokończone prace, między innymi nad edycją listów Eneasza z Gazy (zm. około 518). Poszukując egzemplarzy interesujących go w badaniach dzieł prowadził szeroką korespondencję z ośrodkami naukowymi i bibliotekami w Niemczech, Italii, Anglii i Hiszpanii. W 1745 został członkiem Królewskiego Towarzystwa Naukowego w Berlinie, w 1755 członkiem Societas Latina w Jenie. <br/><br/> | ||
| − | W gdańskim Gimnazjum Akademickim przywrócił zwyczaj wygłaszania mów przez uczniów ostatnich klas. Sam również wygłaszał publiczne, drukowane później łacińskie mowy, między innymi długą i kwiecistą 27 II 1754 z okazji 300-lecia inkorporacji Prus Królewskich do Korony, w której – jak zapewniał – na podstawie najbardziej wiarygodnych dawnych źródeł odmalował tyranię krzyżackich rządów, chwalił szczęśliwe uwolnienie i rozkwit miasta pod opieką królów polskich | + | W gdańskim Gimnazjum Akademickim przywrócił zwyczaj wygłaszania mów przez uczniów ostatnich klas. Sam również wygłaszał publiczne, drukowane później łacińskie mowy, między innymi długą i kwiecistą 27 II 1754 z okazji 300-lecia inkorporacji Prus Królewskich do Korony, w której – jak zapewniał – na podstawie najbardziej wiarygodnych dawnych źródeł odmalował tyranię krzyżackich rządów, chwalił szczęśliwe uwolnienie i rozkwit miasta pod opieką królów polskich. 13 VI 1758 przemawiał z okazji 200-lecia Gimnazjum Akademickiego (nawoływał wówczas między innymi do podniesienia jego poziomu przez wzbogacenie zajęć), w 1760 wygłosił mowę z okazji 100-lecia pokoju oliwskiego, w 1763 z powodu śmierci króla Augusta III. Był szczególnie zaangażowany w przygotowanie obchodów 200-lecia Gimnazjum Akademickiego, należał do grona odpowiadających za przygotowanie obszernego okolicznościowego wydawnictwa (''Acta iubilaei secundi Gymnasii Gedanensis…'', 1758). Był zwolennikiem prowadzenia zajęć w językach nowożytnych, prowadził otwarte dla wszystkich i bezpłatne zimowe wykłady z geografii. <br/><br/> |
| − | 28 VII 1744 w kościele św. Trójcy ożenił się z Gottliebą Elisabethą Johanną z domu Verpoorteen (1717?, 1718? – pochowana 28 XI 1793 Gdańsk). Zawarcie związku uświetnił ślubną kantatą Johann Balthazar | + | 28 VII 1744 w kościele św. Trójcy ożenił się z Gottliebą Elisabethą Johanną z domu Verpoorteen (1717?, 1718? – pochowana 28 XI 1793 Gdańsk). Zawarcie związku uświetnił ślubną kantatą Johann Balthazar Freisslich. Ojciec dwójki dzieci zmarłych po urodzeniu, Gottlieba Menona (1745 – 6 III 1746), Gottlieba (1746 Gdańsk – 11 XI 1802 Wittenberga), absolwenta gdańskiego Gimnazjum Akademickiego, profesora prawa i rektora uniwersytetu w Wittenberdze, [[WERNSDORFF JOHANN WILHELM | Johanna Wilhelma]], późniejszego burmistrza gdańskiego, Christiana Friedricha (26 IV 1751 – 27 I 1795 Gdańsk), który w wieku 13 lat przystąpił do tłumaczenia z języka łacińskiego na niemiecki listów Pliniusza Młodszego, także zapisanego do Gimnazjum Akademickiego (w 1769, od razu zapisany do primy, ostatniej klasy), w latach 1784–1795 pastora kościoła w Cedrach Wielkich na Gdańskich Żuławach, Ernestyny Eleonory (1753 – pochowana 16 XI 1755) oraz żyjących w 1802 Louisy E. Pobowski i Augusty Eleonory Stolterfeld. <br/><br/> |
Pochowany 1 II 1774 w kościele św. Trójcy, zachowała się płyta nagrobna. {{author: BŚ}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Ludzie]] | Pochowany 1 II 1774 w kościele św. Trójcy, zachowała się płyta nagrobna. {{author: BŚ}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Ludzie]] | ||
Wersja z 20:07, 19 lip 2022
GOTTLIEB WERNSDORFF (8 VIII 1711 Wittenberga – 22 I 1774 Gdańsk), profesor Gimnazjum Akademickiego w Gdańsku. Najstarszy z siedmiu synów historyka, profesora teologii i rektora uniwersytetu w Wittenberdze Gottlieba (25 II 1668 – 1 VII 1729 Wittenberga) i poślubionej 29 VII 1710 Margarethy Katheriny z domu Nitsch (6 XI 1693 – 29 VIII 1764 Wittenberga).
W 1733 ukończył gimnazjum w Merseburgu, od 1735 studiował na uniwersytecie w Wittenberdze, w 1738 magister. Na Wydziale Filozoficznym rodzimego uniwersytetu dopuszczony został do prowadzenia zajęć, 13 X 1742 został adiunktem. Za namową profesora teologii w Wittenberdze, Johanna Samuela Weickhmanna, syna pastora gdańskiego kościoła Najświętszej Marii Panny i seniora gdańskiego Ministerium Duchownego Joachima Weickhmanna, listownie zaproponował swoją kandydaturę na profesora greki i języków orientalnych gdańskiemu Gimnazjum Akademickim i posadę otrzymał. Do Gdańska przybył 24 XII 1742. Oprócz prowadzonych od stycznia 1743 własnych zajęć, wspomagał też w wykładach z historii kościoła rektora Gimnazjum i pastora kościoła św. Trójcy Alberta Menona Verpoortenna, z którego córką wkrótce się ożenił. W listopadzie 1748 przejął po Gottfriedzie Lengnichu stanowisko profesora retoryki i poezji, co uczcił specjalną kantatą Johann Balthasar Freislich.
Specjalizował się w późnoantycznej retoryce greckiej i w bizantynistyce. Uznanie przyniosło mu krytyczne wydanie (Lipsk 1768, Gdańsk 1773) wierszy bizantyjskiego poety Manuela Philesa (zm. 1345). Pośmiertnie (Getynga 1790), staraniem młodszego brata, Johanna Christiana Wernsdorfa (1723–1793), ukazała się także jego edycja 34 mów Himeriosa z Prusias z Bitynii (315–386), nad łacińskim przekładem i komentarzami pracował 15 lat. Zaginęły niedokończone prace, między innymi nad edycją listów Eneasza z Gazy (zm. około 518). Poszukując egzemplarzy interesujących go w badaniach dzieł prowadził szeroką korespondencję z ośrodkami naukowymi i bibliotekami w Niemczech, Italii, Anglii i Hiszpanii. W 1745 został członkiem Królewskiego Towarzystwa Naukowego w Berlinie, w 1755 członkiem Societas Latina w Jenie.
W gdańskim Gimnazjum Akademickim przywrócił zwyczaj wygłaszania mów przez uczniów ostatnich klas. Sam również wygłaszał publiczne, drukowane później łacińskie mowy, między innymi długą i kwiecistą 27 II 1754 z okazji 300-lecia inkorporacji Prus Królewskich do Korony, w której – jak zapewniał – na podstawie najbardziej wiarygodnych dawnych źródeł odmalował tyranię krzyżackich rządów, chwalił szczęśliwe uwolnienie i rozkwit miasta pod opieką królów polskich. 13 VI 1758 przemawiał z okazji 200-lecia Gimnazjum Akademickiego (nawoływał wówczas między innymi do podniesienia jego poziomu przez wzbogacenie zajęć), w 1760 wygłosił mowę z okazji 100-lecia pokoju oliwskiego, w 1763 z powodu śmierci króla Augusta III. Był szczególnie zaangażowany w przygotowanie obchodów 200-lecia Gimnazjum Akademickiego, należał do grona odpowiadających za przygotowanie obszernego okolicznościowego wydawnictwa (Acta iubilaei secundi Gymnasii Gedanensis…, 1758). Był zwolennikiem prowadzenia zajęć w językach nowożytnych, prowadził otwarte dla wszystkich i bezpłatne zimowe wykłady z geografii.
28 VII 1744 w kościele św. Trójcy ożenił się z Gottliebą Elisabethą Johanną z domu Verpoorteen (1717?, 1718? – pochowana 28 XI 1793 Gdańsk). Zawarcie związku uświetnił ślubną kantatą Johann Balthazar Freisslich. Ojciec dwójki dzieci zmarłych po urodzeniu, Gottlieba Menona (1745 – 6 III 1746), Gottlieba (1746 Gdańsk – 11 XI 1802 Wittenberga), absolwenta gdańskiego Gimnazjum Akademickiego, profesora prawa i rektora uniwersytetu w Wittenberdze, Johanna Wilhelma, późniejszego burmistrza gdańskiego, Christiana Friedricha (26 IV 1751 – 27 I 1795 Gdańsk), który w wieku 13 lat przystąpił do tłumaczenia z języka łacińskiego na niemiecki listów Pliniusza Młodszego, także zapisanego do Gimnazjum Akademickiego (w 1769, od razu zapisany do primy, ostatniej klasy), w latach 1784–1795 pastora kościoła w Cedrach Wielkich na Gdańskich Żuławach, Ernestyny Eleonory (1753 – pochowana 16 XI 1755) oraz żyjących w 1802 Louisy E. Pobowski i Augusty Eleonory Stolterfeld.
Pochowany 1 II 1774 w kościele św. Trójcy, zachowała się płyta nagrobna.
