KOZANECKI FLORIAN, nauczyciel w Gimnazjum Polskim

Wersja z 07:51, 13 maj 2022

Florian Kozanecki

FLORIAN KOZANECKI (28 IV 1889 Kosowo, powiat Gniezno – 17 XI 1960 Toruń), nauczyciel w Gimnazjum Polskim w Gdańsku. Pochodził z rodziny chłopskiej, syn Wojciecha i Elżbiety z domu Piaseckiej. W 1909 absolwent gimnazjum klasycznego św. Macieja we Wrocławiu, na tamtejszym uniwersytecie studiował pedagogikę, historię, język francuski i niemiecki, studia kontynuował w Paryżu. Od 1 IV 1914 nauczyciel w Gimnazjum Klasycznym w Gliwicach, podczas I wojny światowej na froncie. W 1918 pracował w gimnazjum w Pleszewie.

Od 1 IV 1919 do 30 VI 1920 pracował w gimnazjum humanistycznym w Bydgoszczy, z którego urlopowany został 1 IX 1926 do podjęcia pracy w gdański Gimnazjum Polskim. Nauczał języka niemieckiego i francuskiego, był opiekunem biblioteki niemieckiej. Autor artykułu w „Straży Gdańskiej” (4 IX 1927) Obywatele polscy a organizacja Gminy Polskiej w Gdańskiej, w którym opowiadał się za współdziałaniem polskich gdańszczan i napływowych Polaków. Od 9 do 18 X 1928 przebywał w Hamburgu na kursie dydaktycznym zorganizowanym przez polskie Ministerstwo Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego. Od 1 I 1931 urlopowany z Gimnazjum Polskiego na stanowisko wizytatora szkół niemieckich w Kuratorium Okręgu Szkolnego w Toruniu, ostatecznie odszedł z pracy w Gdańsku 1 IX 1931.

Od 1 IX 1931 do 31 VIII 1935 był wizytatorem Kuratorium Okręgu Szkolnego w Poznaniu. 1 IX 1935 mianowany dyrektorem Prywatnego Gimnazjum Z Polskim Językiem Nauczania w Bytomiu (wielu uczniów pochodziło z Pomorza), zastąpił nieakceptowanego przez polskich działaczy na Górnym Śląsku Wiktora Nechaya. Objął funkcję 16 I 1936 i sprawował ją do 10 VI 1937. Zrezygnował w wyniku trudności stawianych szkole przez władze niemieckie (między innymi zakaz używania podręczników drukowanych w Polsce, odeszło wówczas 80 uczniów i kilku profesorów, przenosząc się w większości do Gimnazjum Polskiego w Kwidzynie). Od 1 IX 1937 do 31 I 1939 ponownie wizytator i naczelnik jednego z Wydziałów w Kuratorium w Toruniu. Podczas II wojny światowej w Warszawie, zajmował się nauczaniem jawnym (w tym od 1 IX 1941 do wybuchu powstania w 1944 w Liceum Elektrycznym i Metaloznawczym) jak i od 1940 tajnym. Sprawował nadzór nad szkołami ogólnokształcącymi i pedagogicznymi w Tajnym Biurze Ziem Zachodnich, w ramach tajnego Uniwersytetu Ziem Zachodnich był wykładowca języka niemieckiego w Instytucie Morskim. Po powstaniu warszawskim uciekł z transportu do Pruszkowa, ukrywał się w Częstochowie.

Od 19 II 1945 do 31 1949 naczelnik Wydziału Szkolnictwa Zawodowego, a od 1 IX 1949 do 31 VIII 1951 dyrektor Dyrekcji Okręgowego Szkolenia Zawodowego w Toruniu. Od 1946 był członkiem zarządu toruńskiego oddziału Towarzystwa Uniwersytetu Robotniczego (TUR). Od 1 IX 1951 do emerytury 1 VII 1958 dyrektor Liceum Administracyjnego w Toruniu. Na emeryturze pracował w niepełnym wymiarze jako wychowawca w internacie Zasadniczej Szkoły Mechanizacji Rolnictwa w Toruniu.

W latach 1921–1948 członek PPS, od 1948 PZPR. Odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi (dwukrotnie), Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski. BŚ

Bibliografia:
Janik Bernard, Życiorysy pracowników Gimnazjum Polskiego w Gdańsku, w: Gimnazjum Polskie Macierzy Szkolnej w Gdańsku 1922–1939. Księga pamiątkowa, Gdańsk 1976, s. 167-168.
Kozaniecki Florian, w: Toruński Słownik Biograficzny, Toruń 2000.
Lubos Jerzy, Kozanecki Florian, w: Polski Słownik Biograficzny, 14, 1968-1969, s. 602-603.
Lubos Jerzy, Dzieje polskiego gimnazjum w Bytomiu w świetle dokumentów i wspomnień, Katowice 1971.
Sroczyńska-Wyczańska Krystyna, Nauczyciele Gimnazjum, w: Gimnazjum Polskie Macierzy Szkolnej w Gdańsku 1922–1939. Księga pamiątkowa, Gdańsk 1989, s. 309.
Szews Jerzy, Kozanecki Florian, w: Słownik Biograficzny Pomorza Nadwiślańskiego, t. 2, Gdańsk 1994, s. 483-484.