DOLINA RADOŚCI
| Linia 10: | Linia 10: | ||
'''DOLINA RADOŚCI''' (Freudental), w miejscu połączenia [[POTOK ZAJĄCZKOWSKI | Potoku Zajączkowskiego]] i [[POTOK OLIWSKI | Potoku Oliwskiego]]. Obecnie nazwa rozciągana jest także na [[DOLINA SCHWABEGO | Dolinę Schwabego]] (Schwabental) i [[DOLINA POWAGI | Dolinę Powagi]] (Ernsttal). Wzdłuż Doliny Radości, po południowej stronie Potoku Oliwskiego, przebiega trakt ul. Bytowskiej, po stronie północnej dukt Drogi Młyńskiej (Hammersteig).<br/><br/> | '''DOLINA RADOŚCI''' (Freudental), w miejscu połączenia [[POTOK ZAJĄCZKOWSKI | Potoku Zajączkowskiego]] i [[POTOK OLIWSKI | Potoku Oliwskiego]]. Obecnie nazwa rozciągana jest także na [[DOLINA SCHWABEGO | Dolinę Schwabego]] (Schwabental) i [[DOLINA POWAGI | Dolinę Powagi]] (Ernsttal). Wzdłuż Doliny Radości, po południowej stronie Potoku Oliwskiego, przebiega trakt ul. Bytowskiej, po stronie północnej dukt Drogi Młyńskiej (Hammersteig).<br/><br/> | ||
| − | Od końca XII wieku własność [[CYSTERSI | cystersów]] oliwskich, puszczana w dzierżawę. Co najmniej od końca XVI wieku istniała tu kuźnica (Młyn XVIII; [[MŁYNY NAD POTOKIEM OLIWSKIM I DOPŁYWAMI | młyny nad Potokiem Oliwskim i dopływami]]). W 1609 | + | Od końca XII wieku własność [[CYSTERSI | cystersów]] oliwskich, puszczana w dzierżawę. Co najmniej od końca XVI wieku istniała tu kuźnica (Młyn XVIII; [[MŁYNY NAD POTOKIEM OLIWSKIM I DOPŁYWAMI | młyny nad Potokiem Oliwskim i dopływami]]). W 1609 właścicielem był Johann Wolss, w 1648 gdańszczanin Samuel Häwel (za którego czasów po raz pierwszy wymieniono nazwę Freudental), w 1657 malarz [[BOY ADOLF | Adolf Boy]], następnie Andreas Krüger. W 1687 kolejny właściciel, sekretarz królewski Georg Wachschläger, zbudował młyn zbożowy (Młyn XIX) i młyn do produkcji forniru (Młyn XX). W 1708 posiadłość przejął płk Ernest Wejher, w rękach tej rodziny pozostawała do roku 1761. <br/><br/> |
| − | W 1865 posiadłość przejęło nadleśnictwo oliwskie. W 1873 | + | W 1865 posiadłość przejęło nadleśnictwo oliwskie. W 1873 stawy młyńskie zaadaptowano do hodowli ryb. W 1906 zbudowano istniejącą do dzisiaj willę (ul. Bytowska 5), w której następnie Otto Kamin (właściciel od około roku 1925) otworzył pensjonat Freudental; od 1928 przy pensjonacie funkcjonował zwierzyniec. W 1928 w rejonie Młyna XX utworzono fermę zwierząt futerkowych.<br/><br/> |
| − | Po II wojnie światowej willę oddano na siedzibę Nadleśnictwa Oliwa (w 1977 wcielone do Nadleśnictwa Gdańsk), obecnie mieszkania prywatne. W latach 1945–1953 planowano tu zbudowanie Parku Rozrywki i Miejskiego Ogrodu Zoologicznego. W 1955 | + | Po II wojnie światowej willę oddano na siedzibę Nadleśnictwa Oliwa (w 1977 wcielone do Nadleśnictwa Gdańsk), obecnie mieszkania prywatne. W latach 1945–1953 planowano tu zbudowanie Parku Rozrywki i Miejskiego Ogrodu Zoologicznego. W 1955 w dawnych stawach młyńskich Instytut Rybactwa Śródlądowego w Olsztynie założył betonowe baseny do hodowli narybku; obecnie część z nich po przebudowie jest wykorzystywana do hodowli ryb przez prywatną firmę (Ajtel sp. j.). <br/><br/> |
| − | 10 II 1962 | + | 10 II 1962 Rada Ministrów, przyjmując uchwałę o zagospodarowaniu przestrzennym zespołu portowo-miejskiego Gdańsk-Gdynia, uznała dolinę za tereny krajobrazu chronionego. W sierpniu 1975 władze Gdańska zezwoliły na powstanie wzdłuż ul. Bytowskiej – na obszarze porolniczym i po fermie zwierząt futerkowych – ogródków działkowych (początkowo w liczbie 184).<br/><br/> |
| − | Po północnej stronie doliny, na zboczu Wzgórza Ela (Ellahöhe), w 1923 | + | Po północnej stronie doliny, na zboczu Wzgórza Ela (Ellahöhe), w 1923 Freiwilligen Arbeitsdienst (Ochotnicza Służba Pracy) wybudowała [[SKOCZNIA NARCIARSKA W DOLINIE RADOŚCI | skocznię narciarską]] (obecnie w ruinie). Po przeciwnej stronie Doliny Radości, podczas zalesiania południowego zbocza, między drzewami iglastymi zasadzono brzozy układające się w nazwisko leśnika Danza i datę 1896. Napis widoczny był przez kilkadziesiąt lat, a wzniesienie nazwano Danzhöhe (Wzgórze Danza). W Dolinie Potoku Zajączkowskiego wydzielono podmokły fragment dna doliny o nazwie Łąka w Dolinie Radości, gdzie projektowany jest rezerwat przyrody. W pobliżu znajdują się głazy narzutowe uznane za pomniki przyrody. Najbardziej znany jest Diabelski Kamień na zboczu Czarciego Wzgórza, na północ od Drogi Węglowej (Kohlenweg). W Dolinie Radości i Dolinie Potoku Zajączkowskiego znajdują się głębinowe ujęcia wody pitnej. {{author: AK}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Środowisko i przyroda]] |
Wersja z 13:20, 10 wrz 2022
koniec XIX wieku
około 1900
DOLINA RADOŚCI (Freudental), w miejscu połączenia Potoku Zajączkowskiego i Potoku Oliwskiego. Obecnie nazwa rozciągana jest także na Dolinę Schwabego (Schwabental) i Dolinę Powagi (Ernsttal). Wzdłuż Doliny Radości, po południowej stronie Potoku Oliwskiego, przebiega trakt ul. Bytowskiej, po stronie północnej dukt Drogi Młyńskiej (Hammersteig).
Od końca XII wieku własność cystersów oliwskich, puszczana w dzierżawę. Co najmniej od końca XVI wieku istniała tu kuźnica (Młyn XVIII; młyny nad Potokiem Oliwskim i dopływami). W 1609 właścicielem był Johann Wolss, w 1648 gdańszczanin Samuel Häwel (za którego czasów po raz pierwszy wymieniono nazwę Freudental), w 1657 malarz Adolf Boy, następnie Andreas Krüger. W 1687 kolejny właściciel, sekretarz królewski Georg Wachschläger, zbudował młyn zbożowy (Młyn XIX) i młyn do produkcji forniru (Młyn XX). W 1708 posiadłość przejął płk Ernest Wejher, w rękach tej rodziny pozostawała do roku 1761.
W 1865 posiadłość przejęło nadleśnictwo oliwskie. W 1873 stawy młyńskie zaadaptowano do hodowli ryb. W 1906 zbudowano istniejącą do dzisiaj willę (ul. Bytowska 5), w której następnie Otto Kamin (właściciel od około roku 1925) otworzył pensjonat Freudental; od 1928 przy pensjonacie funkcjonował zwierzyniec. W 1928 w rejonie Młyna XX utworzono fermę zwierząt futerkowych.
Po II wojnie światowej willę oddano na siedzibę Nadleśnictwa Oliwa (w 1977 wcielone do Nadleśnictwa Gdańsk), obecnie mieszkania prywatne. W latach 1945–1953 planowano tu zbudowanie Parku Rozrywki i Miejskiego Ogrodu Zoologicznego. W 1955 w dawnych stawach młyńskich Instytut Rybactwa Śródlądowego w Olsztynie założył betonowe baseny do hodowli narybku; obecnie część z nich po przebudowie jest wykorzystywana do hodowli ryb przez prywatną firmę (Ajtel sp. j.).
10 II 1962 Rada Ministrów, przyjmując uchwałę o zagospodarowaniu przestrzennym zespołu portowo-miejskiego Gdańsk-Gdynia, uznała dolinę za tereny krajobrazu chronionego. W sierpniu 1975 władze Gdańska zezwoliły na powstanie wzdłuż ul. Bytowskiej – na obszarze porolniczym i po fermie zwierząt futerkowych – ogródków działkowych (początkowo w liczbie 184).
Po północnej stronie doliny, na zboczu Wzgórza Ela (Ellahöhe), w 1923 Freiwilligen Arbeitsdienst (Ochotnicza Służba Pracy) wybudowała skocznię narciarską (obecnie w ruinie). Po przeciwnej stronie Doliny Radości, podczas zalesiania południowego zbocza, między drzewami iglastymi zasadzono brzozy układające się w nazwisko leśnika Danza i datę 1896. Napis widoczny był przez kilkadziesiąt lat, a wzniesienie nazwano Danzhöhe (Wzgórze Danza). W Dolinie Potoku Zajączkowskiego wydzielono podmokły fragment dna doliny o nazwie Łąka w Dolinie Radości, gdzie projektowany jest rezerwat przyrody. W pobliżu znajdują się głazy narzutowe uznane za pomniki przyrody. Najbardziej znany jest Diabelski Kamień na zboczu Czarciego Wzgórza, na północ od Drogi Węglowej (Kohlenweg). W Dolinie Radości i Dolinie Potoku Zajączkowskiego znajdują się głębinowe ujęcia wody pitnej.
