ZAKRĘT PIĘCIU GWIZDKÓW
(uzupełnienie BŚ (e-mail z 22.05.2018)) |
(wstawienie ilustracji (e-mail z 30.10.2018)) |
||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
{{paper}} | {{paper}} | ||
| − | [[File: | + | [[File:Zakręt_Pięciu_Gwizdków.jpg|thumb|Zakręt Pięciu Gwizdków, od 1964 poszerzony i pogłębiony (u góry po prawej półwysep Westerpaltte, dołu twierdza w [[WISŁOUJŚCIE| Wisłoujściu]])]] |
[[File:Srebrne gwizdki żeglarzy morskich, 1500–1550.JPG|thumb|Srebrne gwizdki żeglarzy morskich, 1500–1550]] | [[File:Srebrne gwizdki żeglarzy morskich, 1500–1550.JPG|thumb|Srebrne gwizdki żeglarzy morskich, 1500–1550]] | ||
| − | '''ZAKRĘT PIĘCIU GWIZDKÓW''', miejsce styku dawnego głównego koryta Wisły przy jej ujściu do Zatoki Gdańskiej w rejonie Mewiego Szańca z zachodnią jej odnogą odciętą śluzą w końcu XVIII wieku i przebudowaną po 1820 roku w kanał portowy z kamiennymi nabrzeżami. Długości 600 m, szerokość 60 m, głębokość 11 m, wymaga zmiany kursu statku o 110 stopni, przy utrudnionej widoczności z uwagi na zabudowę nabrzeży. Nazwa nawiązuje do sygnałów dźwiękowych dawanych przez statki, będących ostrzeżeniem dla mijających się jednostek. We wrześniu 1939 roku miejsce, z którego pancernik [[SCHLESWIG-HOLSTEIN | „Schleswig-Holstein”]] prowadził ostrzał polskiej Wojskowej Składnicy Tranzytowej na [[WESTERPLATTE | | + | '''ZAKRĘT PIĘCIU GWIZDKÓW''', miejsce styku dawnego głównego koryta Wisły przy jej ujściu do Zatoki Gdańskiej w rejonie Mewiego Szańca z zachodnią jej odnogą odciętą śluzą w końcu XVIII wieku i przebudowaną po 1820 roku w kanał portowy z kamiennymi nabrzeżami. Długości 600 m, szerokość 60 m, głębokość 11 m, wymaga zmiany kursu statku o 110 stopni, przy utrudnionej widoczności z uwagi na zabudowę nabrzeży. Nazwa nawiązuje do sygnałów dźwiękowych dawanych przez statki, będących ostrzeżeniem dla mijających się jednostek. We wrześniu 1939 roku miejsce, z którego pancernik [[SCHLESWIG-HOLSTEIN | „Schleswig-Holstein”]] prowadził ostrzał polskiej Wojskowej Składnicy Tranzytowej na [[WESTERPLATTE | Westerplatte]]. Na przełomie 1948/1949 na wieży Kapitanatu Portu Gdańsk zainstalowano sygnał ostrzegawczy informujący statki wchodzące do portu o jednostkach płynących zza zakrętu w stronę przeciwną, na samym zakręcie ustawiono światła sygnalizacyjne. Miało to wyeliminować konieczność dawania sygnałów przez same jednostki, pomysł jednak się nie sprawdził. W lutym 1949 podjęto decyzję o ścięciu rogu zakrętu od strony ob. Nabrzeża Pięciu Gwizdków, we wrześniu 1950 nakazano mimo to ponownie statkom informować o swojej obecności 5 krótkimi sygnałami (rozważano też możliwość umieszczenia na brzegu megafonów). Zakręt poszerzony i pogłębiony w latach 1958–1964, wydobyta ziemia posłużyła do wykonania kopca, na którym w 1966 stanął [[POMNIK OBROŃCÓW WESTERPLATTE| pomnik Obrońców Westerplatte]]. Po stronie północno-zachodniej znajduje się Nabrzeże Mew oraz przystań Żeglugi Gdańskiej, po stronie południowo-zachodniej Nabrzeże Pięciu Gwizdków. Utrwalony w powieści Andrzeja Brauna (1923–2008) ''Lewanty'' (1952 i 1954). {{author:BŚ}}[[Category: Encyklopedia]] [[Category: Przestrzeń miasta]] |
Wersja z 12:08, 30 paź 2018
ZAKRĘT PIĘCIU GWIZDKÓW, miejsce styku dawnego głównego koryta Wisły przy jej ujściu do Zatoki Gdańskiej w rejonie Mewiego Szańca z zachodnią jej odnogą odciętą śluzą w końcu XVIII wieku i przebudowaną po 1820 roku w kanał portowy z kamiennymi nabrzeżami. Długości 600 m, szerokość 60 m, głębokość 11 m, wymaga zmiany kursu statku o 110 stopni, przy utrudnionej widoczności z uwagi na zabudowę nabrzeży. Nazwa nawiązuje do sygnałów dźwiękowych dawanych przez statki, będących ostrzeżeniem dla mijających się jednostek. We wrześniu 1939 roku miejsce, z którego pancernik „Schleswig-Holstein” prowadził ostrzał polskiej Wojskowej Składnicy Tranzytowej na Westerplatte. Na przełomie 1948/1949 na wieży Kapitanatu Portu Gdańsk zainstalowano sygnał ostrzegawczy informujący statki wchodzące do portu o jednostkach płynących zza zakrętu w stronę przeciwną, na samym zakręcie ustawiono światła sygnalizacyjne. Miało to wyeliminować konieczność dawania sygnałów przez same jednostki, pomysł jednak się nie sprawdził. W lutym 1949 podjęto decyzję o ścięciu rogu zakrętu od strony ob. Nabrzeża Pięciu Gwizdków, we wrześniu 1950 nakazano mimo to ponownie statkom informować o swojej obecności 5 krótkimi sygnałami (rozważano też możliwość umieszczenia na brzegu megafonów). Zakręt poszerzony i pogłębiony w latach 1958–1964, wydobyta ziemia posłużyła do wykonania kopca, na którym w 1966 stanął pomnik Obrońców Westerplatte. Po stronie północno-zachodniej znajduje się Nabrzeże Mew oraz przystań Żeglugi Gdańskiej, po stronie południowo-zachodniej Nabrzeże Pięciu Gwizdków. Utrwalony w powieści Andrzeja Brauna (1923–2008) Lewanty (1952 i 1954).
