ZGROMADZENIE KONSTYTUCYJNE II WOLNEGO MIASTA GDAŃSKA
(nowe_hasło_08.2017) |
(dodanie logotypów) |
||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
{{web}} | {{web}} | ||
| + | [[File:GDANKSK LOGOTYP.jpg|thumb|'''Hasło powstało dzięki Miastu Gdańsk''']] <br/> | ||
| + | [[File:GAIT LOGOTYP.jpg|thumb|'''Partner redakcji''']] | ||
| + | |||
'''ZGROMADZENIE KONSTYTUCYJNE''' (Konstytuanta) [[WOLNE MIASTO GDAŃSK, 1920–1939| '''II WOLNEGO MIASTA GDAŃSKA''']] (II WMG), powołane decyzją mocarstw sprzymierzonych w kwietniu 1920 roku. Jego głównym zadaniem było opracowanie konstytucji II WMG oraz projektów umów, które – zgodnie z postanowieniami art. 104 traktatu wersalskiego z 1919 roku – planowano zawrzeć między Polską a II WMG. Zgromadzenie miało liczyć 120 członków wybranych w równych, tajnych i bezpośrednich wyborach, a także wyłonić spośród nich swoje władze. Do głosowania uprawnione były wszystkie osoby – zarówno kobiety (co stanowiło novum), jak i mężczyźni, którzy do 10 I 1920 roku ukończyli 20 lat – będące obywatelami państwa niemieckiego oraz mieszkające na terenie II WMG. Bez prawa głosu pozostali ci mieszkańcy, którzy posiadali inne obywatelstwo, a więc przede wszystkim Polacy. <br/><br/> | '''ZGROMADZENIE KONSTYTUCYJNE''' (Konstytuanta) [[WOLNE MIASTO GDAŃSK, 1920–1939| '''II WOLNEGO MIASTA GDAŃSKA''']] (II WMG), powołane decyzją mocarstw sprzymierzonych w kwietniu 1920 roku. Jego głównym zadaniem było opracowanie konstytucji II WMG oraz projektów umów, które – zgodnie z postanowieniami art. 104 traktatu wersalskiego z 1919 roku – planowano zawrzeć między Polską a II WMG. Zgromadzenie miało liczyć 120 członków wybranych w równych, tajnych i bezpośrednich wyborach, a także wyłonić spośród nich swoje władze. Do głosowania uprawnione były wszystkie osoby – zarówno kobiety (co stanowiło novum), jak i mężczyźni, którzy do 10 I 1920 roku ukończyli 20 lat – będące obywatelami państwa niemieckiego oraz mieszkające na terenie II WMG. Bez prawa głosu pozostali ci mieszkańcy, którzy posiadali inne obywatelstwo, a więc przede wszystkim Polacy. <br/><br/> | ||
Wersja z 07:55, 30 sie 2017
ZGROMADZENIE KONSTYTUCYJNE (Konstytuanta) II WOLNEGO MIASTA GDAŃSKA (II WMG), powołane decyzją mocarstw sprzymierzonych w kwietniu 1920 roku. Jego głównym zadaniem było opracowanie konstytucji II WMG oraz projektów umów, które – zgodnie z postanowieniami art. 104 traktatu wersalskiego z 1919 roku – planowano zawrzeć między Polską a II WMG. Zgromadzenie miało liczyć 120 członków wybranych w równych, tajnych i bezpośrednich wyborach, a także wyłonić spośród nich swoje władze. Do głosowania uprawnione były wszystkie osoby – zarówno kobiety (co stanowiło novum), jak i mężczyźni, którzy do 10 I 1920 roku ukończyli 20 lat – będące obywatelami państwa niemieckiego oraz mieszkające na terenie II WMG. Bez prawa głosu pozostali ci mieszkańcy, którzy posiadali inne obywatelstwo, a więc przede wszystkim Polacy.
Wybory zostały zarządzone przez pełnomocnika mocarstw, wysokiego komisarza Ligi Narodów (LN) w Gdańsku Reginalda Towera, na niedzielę 16 V 1920 roku. Swoich kandydatów rekomendowały partie polityczne i koalicje wyborcze działające na terenie II WMG. W sprawnie przeprowadzonych wyborach udział wzięły 153 234 osoby, na listy polskie głosowało 6% wyborców (9321 osób). Inauguracyjne posiedzenie odbyło się 14 VI 1920 w sali dawnego Landtagu (pruskiego parlamentu) przy Neugarten 17 (ul. Nowe Ogrody). Przewodniczącym został pastor q Wilhelm Reinhald z Deutschnationale Volkspartei (DNVP, Niemiecka Narodowa Partia Ludowa), wybrano też prezydium oraz komisje, w tym siedemnastoosobową komisję konstytucyjną. Po 18 posiedzeniach przygotowała ona projekt nowej konstytucji, który został uchwalony przez Zgromadzenie 11 VIII 1920 roku. Za głosowało 68 posłów, przeciw – 44 (w tym socjaliści i posłowie polscy). Przed ogłoszeniem tekst miał być jeszcze zatwierdzony przez Radę LN. Konstytucję opublikowano w monitorze II WMG („Staatsanzeiger für Freie Stadt Danzig”) 9 XII 1920 roku, następnie znowelizowano ją zgodnie z uwagami i zaleceniami Rady LN. 15 XI 1920 proklamowano utworzenie II WMG, a 6 grudnia Zgromadzenie Konstytucyjne przekształciło się w pierwszy parlament II WMG q Volkstag.
Tabela: Członkowie Zgromadzenia Konstytucyjnego II Wolnego Miasta Gdańska (skład według stanu na 16 V 1920 roku)
