SCHLIEFF VALENTINUS, historyk, bibliograf, rajca

SCHLIEFF VALENTINUS (7 III 1680 Gdańsk – 3 III 1750 Gdańsk), historyk, bibliograf. Syn ławnika (1666) i rajcy gd. (1678) Daniela (20 i 1623 Gd. – 5 i 1711 Gd.). Pierwsze nauki pobierał pryw. u kaznodziei Johannesa Endlera w Koszwałach. 3 IV 1690 rozpoczął naukę w q szkole mariackiej, a po jej ukończeniu od 2 V 1696 uczeń gd. q Gimnazjum Akademickiego. Podczas egzaminu publicznego 12 X 1699 wygłosił przygotowaną na piśmie rozprawę z zakresu prawa, opracowaną pod kierunkiem q Johanna Gottfrieda Diesseldorfa (Examen juridicum Miscellanearum Positionum, praeside Dn. Johanne Gothofredo a Dieseldorff Jur. ac Histor. Prof. […] 1699 D. 12 Oct. public examine submittit). Od czerwca 1770 przebywał w Królewcu. Po powrocie do Gd. już 8 X 1770 wyruszył w kolejną podróż do Poznania. W Poznaniu przez pół roku uczył się jęz. pol. W 1701 studiował w Halle, 1702 w Utrechcie. Od lutego 1703 przebywał we Francji, gdzie pogłębiał znajomość jęz. fr., od kwietnia ponownie w Halle.  W Gd. 1704–11 badał historię Gd., Prus Królewskich i Polski. 16 XI 1711 został powołany przez Radę Miejską na przełożonego q kośc. św. Barbary, 20 XI 1711 został członkiem q Trze- ciego Ordynku, gdzie pełnił funkcję kwatermistrza. W 1713 powołany do Collegium Scholarchale (q Kolegium Szkolne) jako protobibliotekarz (nadzorował q Bibliotekę Rady Miejskiej). 15 III 1725 został ławnikiem, także mianowany ppłk. Od 16 III 1734 rajca, podczas q oblężenia Gd. 1734 przez wojska ros. i saskie powołany na klucznika bram miasta i awansowany na płk. W 1735 otrzymał urząd sędziego. 26 X 1738 doznał ataku apopleksji, po którym pozostała mu wada wymowy. Po powrocie do zdrowia kontynuował działalność. Nie zaniedbywał pracy badawczej. Uzupełniał i poprawiał bibliografię Polski q Samuela Hoppiusa De scriptoribus historiae Polonicae schediasma literarium (Dantzig 1707). Jego uzupełnienia zostały uwzględnione w wydaniu 2., zamieszczonym w i t. dzieła Jana Długosza Historia polonica (1711).  Zgromadził liczącą ok. 9 tys. druków bibl., z czego 1/3 dotyczyła historii Polski, Gd. i Prus Królewskich. Tę część zapisał testamentem Bibliotece Rady Miejskiej. Księgozbiór trafił do bibl. uporządkowany. W jednym oprawionym woluminie (klocku) znajdowały się druki monotematyczne lub o pokrewnej tematyce. Każdy klocek zaopatrzony jest w sporządzony przez niego spis treści. Wartość księgozbioru podwyższają notatki i uzupełnienia na marginesach książek lub na specjalnie wklejonych kartach. Jego uwagi na pierwszym wydaniu bibliografii Hoppiusa zajmują niemal tyle miejsca, co tekst właściwy. Szczególną wartość mają uzupełnienia niedokładnych tytułów i sprostowania, krótkie biogramy autorów dzieł, próby dochodzenia autorstwa dzieł wydanych anonimowo. W rękopisach q BG PAN zachowały się liczne przyczynki, świadczące o jego szerokich zainteresowaniach, w tym Termini et phraseologiae juridicae et forensis, Collectanea de medicis Gedanensibus, Collectaneen zu einer Danziger Gelehrtengeschichte. W styczniu 1748 doznał kolejnego, czwartego ataku apopleksji, który całkowicie go unieruchomił. {{author: MAB}}[[Category: Encyklopedia]]