VOLKSTAG
m |
|||
Linia 191: | Linia 191: | ||
|- | |- | ||
| class="authorEgTab" | {{author: MA}} | | class="authorEgTab" | {{author: MA}} | ||
− | |} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Życie miasta]] | + | |} |
+ | {| class="tableGda" | ||
+ | |- | ||
+ | |+ Posłowie do Volkstagu I kadencji (6 XII 1920 – 31 XII 1923) | ||
+ | |- | ||
+ | ! style="width: 250px" | Partia | ||
+ | ! style="width: 80px" | Imię i nazwisko posła | ||
+ | |- | ||
+ | | rowspan="34" style="vertical-align:top" | Deutschnationale Volkspartei (DNVP, Niemiecka Narodowa Partia Ludowa) 34 mandaty | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Paul Albrecht | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Georg Bennecke | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Hermann Böcker | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Adolf Brodowski | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Siegfried Bumke | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Erich Burandt | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Karl Christiani | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Hans Dahsler | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Franz Doerksen | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Johannes Dyck | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Albert Frank | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Alice Freudenthal | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Edwin Grube | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Alfred Haack | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Anni Kalahne ([[KALAHNE ALFRED | Kalahne]]) | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Gustav Karow | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Reinhold Kochanski | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Georg König | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Paul Matschkewitz | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Adalbert Matthaei | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Otto Pertus | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Eduard Philipsen | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Margarete Possart | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Wilhelm Reinhard | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Hermann Schede | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Heinrich Schwegmann | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Richard Senftleben | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Max Sommerfeld | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Hermann Stobbe | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Adolf Treichel | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Gustav Truhn | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Max Witt | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Ernst Ziehm | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Franz Ziehm | ||
+ | |- | ||
+ | | rowspan="21" style="vertical-align:top" | Unabhängige Sozialdemokratische Partei Deutschlands (USPD, Niezależna Socjaldemokratyczna Partia Niemiec) 21 mandatów | ||
+ | | Gustav Andres | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Paul Beyer | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Johannes Czarnecki | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Emma Döll | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Julius Fischer | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Bruno Gebauer | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Karl Hartmann | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Gustav Hohmann | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Felix Kaschubowski | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Hermann Laschewski | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Paul Leschkowski | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Johannes Mau | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Karl Nopper | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Max Plettner | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Wilhelm Rahn | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Arthur Raube | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Ernst Roggenbuck | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Wilhlem Säwe | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Eduard Schmidt | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Hermann Uebersohn | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Siegfried Wehnde | ||
+ | |- | ||
+ | | rowspan="19" style="vertical-align:top" | Sozialdemokratische Partei Deutschlands (SPD, Socjaldemokratyczna Partia Niemiec) 19 mandatów | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Franz Arczynski | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Hans Bing | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Paul Bohn | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Arthur Brill | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | [[GEHL JULIUS | Julius Gehl]] | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Friedrich Grünhagen | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Johann Karschefski | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Paul Klossowski | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Bruno Mehrwald | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Hans Müller | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Friedrich Nagrotzki | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Walter Reek | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Karl Rehberg | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Georg Leu | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Karoline Plagemann | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Friedrich Spill | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Otto Woelk | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Toni Wohlgemuth | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Hans Zint | ||
+ | |- | ||
+ | | rowspan="17" style="vertical-align:top" | Zentrumspartei (Partia Centrum) 17 mandatów | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Paul Brieskorn | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Otto Dargel | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Karl Fuchs | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Nikolaus Foegen | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Richard Gaikowski | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Bernhard Hoppe | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Friedrich Janzen | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | [[KUROWSKI BRUNO | Bruno Kurowski]] | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | [[LANDMANN MARIE | Marie Landmann]] | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Franz Neubauer | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | [[SAWATZKI ANTON | Anton Sawatzki]] | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Johannes Schulz | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Wilhelm Schümmer | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Hugo Spohn | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Franz Splett | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Simon Stawicki | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Paul Weiß | ||
+ | |- | ||
+ | | rowspan="12" style="vertical-align:top" | Freie Wirtschaftliche Vereinigung (Wolne Stowarzyszenie Gospodarcze) 12 mandatów | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Heinrich Aumund | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Albert Brödersdorff | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Paul Eschert | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Rudolf Hallmann | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Emil Grundmann | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Felix Haselau | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Rudolf Keruth | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Hugo Neumann | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | von Schroeter | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Antonie Stremme | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Liesbeth Wessel | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Fritz Wieler | ||
+ | |- | ||
+ | | rowspan="10" style="vertical-align:top" | Deutschdemokratische Partei Danzigs (Niemiecka Demokratyczna Partia Gdańska) 10 mandatów | ||
+ | | style="vertical-align:top" | August Arndt | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Paul Epp | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Emil Förster | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | [[JEWELOWSKI SALOMON JULIUS | Julius Jewelowski]] | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Ernst Kuhn | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Karl Leiding | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Otto Loening | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Ella Morstein | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | [[NOE LUDWIG | Ludwig Noe]] | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Alfred Schmiljan | ||
+ | |- | ||
+ | | rowspan="7" style="vertical-align:top" | Lista polska 7 mandatów | ||
+ | | style="vertical-align:top" | [[BUDZYŃSKI BRONISŁAW | Bronisław Budzyński]] | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | [[GROBELSKI TEODOR | Teodor Grobelski]] | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | [[JEDWABSKI WOJCIECH ANTONI | Wojciech Jedwabski]] | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | [[KUBACZ FRANCISZEK | Franciszek Kubacz]] | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | [[KUHNERT STANISŁAW | Stanisław Kuhnert]] | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | [[ŁANGOWSKI BONIFACY | Bonifacy Łangowski]] | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | [[PANECKI WŁADYSŁAW | Władysław Panecki]] | ||
+ | |- | ||
+ | | class="authorEgTab" | {{author: do uzupełnienia}} | ||
+ | |} | ||
+ | [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Życie miasta]] |
Wersja z 16:01, 13 gru 2016
VOLKSTAG (Zgromadzenie Ludowe). Parlament II Wolnego Miasta Gdańska (WMG), zakres kompetencji określono w art. 6–24 Konstytucji WMG. Naczelny organ uchwalający ustawy. Z projektem ustaw występowały frakcje lub grupy poselskie liczące co najmniej 7 posłów. 16 V – 6 XII 1920 nosił nazwę Verfassungsausschuß (Zgromadzenie Konstytucyjne), dopiero po utworzeniu II WMG ogłosił się Volkstagiem I kadencji. Wybierany na 4 lata w tzw. wyborach pięcioprzymiotnikowych (powszechne, równe, tajne, bezpośrednie i proporcjonalne). Czynne prawo wyborcze przysługiwało obywatelom od ukończenia 20 lat, bierne od ukończenia 25 lat, posłom przysługiwał immunitet. W latach 1920–1930 zasiadało w nim 120 posłów, następnie 72, z tego reprezentanci polscy: w I kadencji 7, w II kadencji 5, w III kadencji 3, od IV do VI kadencji po 2.
Do V kadencji (1933) cechą Volkstagu było rozdrobnienie partyjne. Największą rolę odgrywały partie Deutschnationale Volkspartei (Niemiecko-Narodowa), SPD, Zentrumspartei (Centrum) i KPD. W V i VI kadencji (od roku 1933) większość należała do NSDAP (38 i 42 mandaty). Liczba posiedzeń była systematycznie zmniejszana: od 307 w I kadencji, do 15 w VI kadencji. Dla szczegółowego zbadania konkretnych wniosków powoływano komisje parlamentarne. Posiedzenie zwoływał z reguły prezydent Volkstagu. Siedzibą był gmach z 1883 roku (wybudowany przez firmę Ende und Böckmann na potrzeby Sejmiku Ziemskiego, od 1939 siedziba prowincji Danzig-Westpreußen) przy Neugarten (Nowe Ogrody) 23–25 (naprzeciw siedziby Senatu II WMG), w 1945 uszkodzony, rozebrany, w jego miejscu obecnie parking policyjny i poszerzony fragment ul. 3 Maja.
Przewodniczący Zgromadzenia Konstytucyjnego | |
---|---|
14 VI 1920 – 6 XII 1920 | Wilhelm Reinhard |
Prezydenci Volkstagu | |
6 XII 1920 – 27 I 1921 | Wilhelm Reinhard |
28 I 1921 – 30 VIII 1921 | Adalbert Matthaei |
29 IX 1921 – 30 VI 1923 | Adolf Treichel |
30 VI 1923 – 9 I 1924 | Julius Gehl |
10 I 1924 – 1 VI 1926 | Adolf Treichel |
5 V 1926 – 10 I 1928 | Alfred Semrau |
11 I 1928 – 7 XII 1930 | Fritz Spill |
8 XII 1930 – 18 III 1931 | Julius Gehl |
26 III 1931 – 18 I 1933 | Wilhelm von Wnuck |
19 I 1933 – 19 VI 1933 | Franz Potrykus |
20 VI 1933 – 26 VIII 1935 | Wilhelm von Wnuck |
26 VIII 1935 – 1 IX 1939 | Edmund Beyl |
Kadencja* | Dzień wyborów | Czas trwania kadencji | Frekwencja wyborcza | Posłowie polscy |
---|---|---|---|---|
I | wybory do Konstytuanty: 16 V 1920 przekształcenie w Volkstag: 6 XII 1920 |
6 XII 1920 – 17 XI 1923 | 69,50% | Franciszek Kubacz Wojciech Jedwabski Bonifacy Łangowski Władysław Panecki Stanisław Kuhnert Teodor Grobelski Bronisław Budzyński |
II | 18 XI 1923 | 10 I 1924 – 12 X 1927 | 81,50% | Franciszek Kubacz Wojciech Jedwabski Bonifacy Łangowski Władysław Panecki Zygmunt Moczyński |
III | 13 X 1927 | 19 XII 1927 – 15 XI 1930 | 85,10% | Zygmunt Moczyński Antoni Lendzion ks. Leon Miszewski |
IV | 16 XI 1930 | 8 XII 1930 – 27 V 1933 | 89,10% | Antoni Lendzion Erazm Czarnecki |
V | 28 V 1933 | 20 VI 1933 – 6 IV 1935 | 92,10% | Erazm Czarnecki Zygmunt Moczyński |
VI | 7 IV 1935 | 30 IV 1935 – 1 IX 1939** | 99,90% | Antoni Lendzion Bronisław Budzyński |
*Kadencja zaczynała się w dniu pierwszego posiedzenia nowego Volkstagu, kończyła – w dniu poprzedzającym wybory do kolejnego parlamentu WMG. **Likwidacja WMG. , |
Partie | Mandaty w latach | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1920 | 1923 | 1927 | 1930 | |||||
<nobr>Niemiecko-Narodowa</nobr> | 34 | 28,40% | 33 | 27,50% | 25 | 20,80% | 10 | 13,80% |
Socjaldemokracja | 40 | 33,30% | 30 | 25,00% | 42 | 35,00% | 19 | 26,50% |
Centrum | 17 | 14,20% | 15 | 12,50% | 18 | 15,00% | 11 | 15,30% |
Komuniści | 11 | 9,20% | 8 | 6,10% | 7 | 9,70% | ||
Polacy | 7 | 5,70% | 5 | 4,20% | 3 | 2,50% | 2 | 2,80% |
NSDAP | 1 | 0,80% | 12 | 16,60% | ||||
Inni | 22 | 18,40% | 26 | 21,60% | 23 | 19,80% | 11 | 15,30% |
Razem | 120 | 100,00% | 120 | 100,00% | 120 | 100,00% | 72 | 100,00% |
Partia | Imię i nazwisko posła |
---|---|
Deutschnationale Volkspartei (DNVP, Niemiecka Narodowa Partia Ludowa) 34 mandaty | Paul Albrecht |
Georg Bennecke | |
Hermann Böcker | |
Adolf Brodowski | |
Siegfried Bumke | |
Erich Burandt | |
Karl Christiani | |
Hans Dahsler | |
Franz Doerksen | |
Johannes Dyck | |
Albert Frank | |
Alice Freudenthal | |
Edwin Grube | |
Alfred Haack | |
Anni Kalahne ( Kalahne) | |
Gustav Karow | |
Reinhold Kochanski | |
Georg König | |
Paul Matschkewitz | |
Adalbert Matthaei | |
Otto Pertus | |
Eduard Philipsen | |
Margarete Possart | |
Wilhelm Reinhard | |
Hermann Schede | |
Heinrich Schwegmann | |
Richard Senftleben | |
Max Sommerfeld | |
Hermann Stobbe | |
Adolf Treichel | |
Gustav Truhn | |
Max Witt | |
Ernst Ziehm | |
Franz Ziehm | |
Unabhängige Sozialdemokratische Partei Deutschlands (USPD, Niezależna Socjaldemokratyczna Partia Niemiec) 21 mandatów | Gustav Andres |
Paul Beyer | |
Johannes Czarnecki | |
Emma Döll | |
Julius Fischer | |
Bruno Gebauer | |
Karl Hartmann | |
Gustav Hohmann | |
Felix Kaschubowski | |
Hermann Laschewski | |
Paul Leschkowski | |
Johannes Mau | |
Karl Nopper | |
Max Plettner | |
Wilhelm Rahn | |
Arthur Raube | |
Ernst Roggenbuck | |
Wilhlem Säwe | |
Eduard Schmidt | |
Hermann Uebersohn | |
Siegfried Wehnde | |
Sozialdemokratische Partei Deutschlands (SPD, Socjaldemokratyczna Partia Niemiec) 19 mandatów | Franz Arczynski |
Hans Bing | |
Paul Bohn | |
Arthur Brill | |
Julius Gehl | |
Friedrich Grünhagen | |
Johann Karschefski | |
Paul Klossowski | |
Bruno Mehrwald | |
Hans Müller | |
Friedrich Nagrotzki | |
Walter Reek | |
Karl Rehberg | |
Georg Leu | |
Karoline Plagemann | |
Friedrich Spill | |
Otto Woelk | |
Toni Wohlgemuth | |
Hans Zint | |
Zentrumspartei (Partia Centrum) 17 mandatów | Paul Brieskorn |
Otto Dargel | |
Karl Fuchs | |
Nikolaus Foegen | |
Richard Gaikowski | |
Bernhard Hoppe | |
Friedrich Janzen | |
Bruno Kurowski | |
Marie Landmann | |
Franz Neubauer | |
Anton Sawatzki | |
Johannes Schulz | |
Wilhelm Schümmer | |
Hugo Spohn | |
Franz Splett | |
Simon Stawicki | |
Paul Weiß | |
Freie Wirtschaftliche Vereinigung (Wolne Stowarzyszenie Gospodarcze) 12 mandatów | Heinrich Aumund |
Albert Brödersdorff | |
Paul Eschert | |
Rudolf Hallmann | |
Emil Grundmann | |
Felix Haselau | |
Rudolf Keruth | |
Hugo Neumann | |
von Schroeter | |
Antonie Stremme | |
Liesbeth Wessel | |
Fritz Wieler | |
Deutschdemokratische Partei Danzigs (Niemiecka Demokratyczna Partia Gdańska) 10 mandatów | August Arndt |
Paul Epp | |
Emil Förster | |
Julius Jewelowski | |
Ernst Kuhn | |
Karl Leiding | |
Otto Loening | |
Ella Morstein | |
Ludwig Noe | |
Alfred Schmiljan | |
Lista polska 7 mandatów | Bronisław Budzyński |
Teodor Grobelski | |
Wojciech Jedwabski | |
Franciszek Kubacz | |
Stanisław Kuhnert | |
Bonifacy Łangowski | |
Władysław Panecki | |