GWIAZDOWSKI TADEUSZ, aktor, patron gdańskiej ulicy
m |
|||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
{{paper}} | {{paper}} | ||
[[File:Tadeusz Gwiazdowski w spektaklu W mrokach złotego pałacu, czyli Bazylissa Teofanu w Teatrze Wybrzeże, 1978.JPG|thumb|Tadeusz Gwiazdowski w spektaklu ''W mrokach złotego pałacu, czyli Bazylissa Teofanu'' w Teatrze Wybrzeże, 1978]] | [[File:Tadeusz Gwiazdowski w spektaklu W mrokach złotego pałacu, czyli Bazylissa Teofanu w Teatrze Wybrzeże, 1978.JPG|thumb|Tadeusz Gwiazdowski w spektaklu ''W mrokach złotego pałacu, czyli Bazylissa Teofanu'' w Teatrze Wybrzeże, 1978]] | ||
| − | '''TADEUSZ GWIAZDOWSKI''' (właściwie Antoni Gwiazdowski; 1 IX 1918 Hamborn – 12 XII 1983 Gdynia), aktor. Jako uczeń gimnazjum w sezonie 1936/1937 należał do zespołu aktorskiego Teatru Polskiego w Bydgoszczy (statystował i brał udział w przedstawieniach dla dzieci). Kształcił się w Państwowym Instytucie Sztuki Teatralnej w Warszawie od 1937 roku, studia przerwała II wojna światowa. Podczas okupacji został wywieziony na roboty do Niemiec. W roku 1945 zdał eksternistycznie egzamin aktorski w Warszawie i przyjechał z Heleną Hałacińską do Gdyni. Grał w prowadzonym przez nią Teatrze Miejskim Komedia, także w Teatrze Dramatycznym Marynarki Wojennej Jerzego Merunowicza w Gdyni oraz w Teatrze Aktorów Województwa Gdańskiego Aleksandra Gąssowskiego w Sopocie. Debiutował rolą tytułową w ''Szczęściu Frania'' Włodzimierza Perzyńskiego (7 XII 1945). W sezonie 1948/1949 przeszedł do [[TEATR WYBRZEŻE | Teatru Wybrzeże]], w którym pracował do roku 1983 (także po emeryturze w 1979). Debiutował rolą Nieśmiałowskiego w ''Klubie kawalerów'' Michała Bałuckiego (26 X 1948), zagrał 84 role. Sprawdzał się z w każdym gatunku dramatycznym. Już w latach 50. XX wieku (za dyrekcji [[HÜBNER ZYGMUNT | Zygmunta Hübnera]] i Jerzego Golińskiego) należał do czołówki aktorów teatru. Do wybitnych ról aktora należą: tytułowy, jowialny Puntila (''Pan Puntila i jego sługa Matti'', 1955), Peachum (''Opera za trzy grosze'', 1960), Azdak (''Kaukaskie kredowe koło'', 1963), Scurvy (''Szewcy'', 1957), sędzia Porfiry (''Zbrodnia i kara'', 1958) – wybitna kreacja aktorska, tytułowy Romulus Wielki (1964), Einstein (''Fizycy'', 1963), Anzelmo (''Komu bije dzwon'', 1964) czy Falstaff (''Henryk IV'', 1964, którą to rolę w swoim dorobku artystycznym cenił najbardziej). W latach 70. XX wieku mniej obsadzany, przeszedł na emeryturę. Jubileusz 40-lecia pracy artystycznej obchodził tytułową rolą groteskowego Pana Jowialskiego (1983), bardzo cenioną przez krytykę. Grał w teatrze telewizji (15 ról). Zagrał 41 ról w filmie jako aktor drugiego planu. Zadebiutował rolą Gabrysia w ''Karierze Nikodema Dyzmy'' (1956) u boku Adolfa Dymszy. Grał także sierżanta „Kulę” w ''Kanale'' [[WAJDA ANDRZEJ | Andrzeja Wajdy]]. Brał udział w audycjach | + | '''TADEUSZ GWIAZDOWSKI''' (właściwie Antoni Gwiazdowski; 1 IX 1918 Hamborn – 12 XII 1983 Gdynia), aktor. Jako uczeń gimnazjum w sezonie 1936/1937 należał do zespołu aktorskiego Teatru Polskiego w Bydgoszczy (statystował i brał udział w przedstawieniach dla dzieci). Kształcił się w Państwowym Instytucie Sztuki Teatralnej w Warszawie od 1937 roku, studia przerwała II wojna światowa. Podczas okupacji został wywieziony na roboty do Niemiec. W roku 1945 zdał eksternistycznie egzamin aktorski w Warszawie i przyjechał z Heleną Hałacińską do Gdyni. Grał w prowadzonym przez nią Teatrze Miejskim Komedia, także w Teatrze Dramatycznym Marynarki Wojennej Jerzego Merunowicza w Gdyni oraz w Teatrze Aktorów Województwa Gdańskiego Aleksandra Gąssowskiego w Sopocie. Debiutował rolą tytułową w ''Szczęściu Frania'' Włodzimierza Perzyńskiego (7 XII 1945). W sezonie 1948/1949 przeszedł do [[TEATR WYBRZEŻE | Teatru Wybrzeże]], w którym pracował do roku 1983 (także po emeryturze w 1979). Debiutował rolą Nieśmiałowskiego w ''Klubie kawalerów'' Michała Bałuckiego (26 X 1948), zagrał 84 role. Sprawdzał się z w każdym gatunku dramatycznym. Już w latach 50. XX wieku (za dyrekcji [[HÜBNER ZYGMUNT | Zygmunta Hübnera]] i Jerzego Golińskiego) należał do czołówki aktorów teatru. Do wybitnych ról aktora należą: tytułowy, jowialny Puntila (''Pan Puntila i jego sługa Matti'', 1955), Peachum (''Opera za trzy grosze'', 1960), Azdak (''Kaukaskie kredowe koło'', 1963), Scurvy (''Szewcy'', 1957), sędzia Porfiry (''Zbrodnia i kara'', 1958) – wybitna kreacja aktorska, tytułowy Romulus Wielki (1964), Einstein (''Fizycy'', 1963), Anzelmo (''Komu bije dzwon'', 1964) czy Falstaff (''Henryk IV'', 1964, którą to rolę w swoim dorobku artystycznym cenił najbardziej). W latach 70. XX wieku mniej obsadzany, przeszedł na emeryturę. Jubileusz 40-lecia pracy artystycznej obchodził tytułową rolą groteskowego Pana Jowialskiego (1983), bardzo cenioną przez krytykę. Grał w teatrze telewizji (15 ról). Zagrał 41 ról w filmie jako aktor drugiego planu. Zadebiutował rolą Gabrysia w ''Karierze Nikodema Dyzmy'' (1956) u boku Adolfa Dymszy. Grał także sierżanta „Kulę” w ''Kanale'' [[WAJDA ANDRZEJ | Andrzeja Wajdy]]. Brał udział w audycjach [[RADIO GDAŃSK | Polskiego Radia]] w Gdańsku. Za dokonania artystyczne otrzymał nagrody na Festiwalach Teatrów Polski Północnej w Toruniu (m.in. za rolę Kitta w ''Zabawa jak nigdy'', 1960; Azdaka w ''Kaukaskie koło kredowe'', 1963; Falstaffa w ''Henryku IV'', Anzelma w ''Komu bije dzwon'', 1964; Primusa i Jowisza w ''Świat zawikłany'', 1971). Otrzymał Order Stańczyka (1968), Odznaczenie Honorowe za zasługi dla Gdańska i odznaczenia państwowe, m.in. Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1964) i Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1976). Patron jednej z ulic w Gdańsku. {{author:HD}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Ludzie]] |
Wersja z 12:39, 19 paź 2015
TADEUSZ GWIAZDOWSKI (właściwie Antoni Gwiazdowski; 1 IX 1918 Hamborn – 12 XII 1983 Gdynia), aktor. Jako uczeń gimnazjum w sezonie 1936/1937 należał do zespołu aktorskiego Teatru Polskiego w Bydgoszczy (statystował i brał udział w przedstawieniach dla dzieci). Kształcił się w Państwowym Instytucie Sztuki Teatralnej w Warszawie od 1937 roku, studia przerwała II wojna światowa. Podczas okupacji został wywieziony na roboty do Niemiec. W roku 1945 zdał eksternistycznie egzamin aktorski w Warszawie i przyjechał z Heleną Hałacińską do Gdyni. Grał w prowadzonym przez nią Teatrze Miejskim Komedia, także w Teatrze Dramatycznym Marynarki Wojennej Jerzego Merunowicza w Gdyni oraz w Teatrze Aktorów Województwa Gdańskiego Aleksandra Gąssowskiego w Sopocie. Debiutował rolą tytułową w Szczęściu Frania Włodzimierza Perzyńskiego (7 XII 1945). W sezonie 1948/1949 przeszedł do Teatru Wybrzeże, w którym pracował do roku 1983 (także po emeryturze w 1979). Debiutował rolą Nieśmiałowskiego w Klubie kawalerów Michała Bałuckiego (26 X 1948), zagrał 84 role. Sprawdzał się z w każdym gatunku dramatycznym. Już w latach 50. XX wieku (za dyrekcji Zygmunta Hübnera i Jerzego Golińskiego) należał do czołówki aktorów teatru. Do wybitnych ról aktora należą: tytułowy, jowialny Puntila (Pan Puntila i jego sługa Matti, 1955), Peachum (Opera za trzy grosze, 1960), Azdak (Kaukaskie kredowe koło, 1963), Scurvy (Szewcy, 1957), sędzia Porfiry (Zbrodnia i kara, 1958) – wybitna kreacja aktorska, tytułowy Romulus Wielki (1964), Einstein (Fizycy, 1963), Anzelmo (Komu bije dzwon, 1964) czy Falstaff (Henryk IV, 1964, którą to rolę w swoim dorobku artystycznym cenił najbardziej). W latach 70. XX wieku mniej obsadzany, przeszedł na emeryturę. Jubileusz 40-lecia pracy artystycznej obchodził tytułową rolą groteskowego Pana Jowialskiego (1983), bardzo cenioną przez krytykę. Grał w teatrze telewizji (15 ról). Zagrał 41 ról w filmie jako aktor drugiego planu. Zadebiutował rolą Gabrysia w Karierze Nikodema Dyzmy (1956) u boku Adolfa Dymszy. Grał także sierżanta „Kulę” w Kanale Andrzeja Wajdy. Brał udział w audycjach Polskiego Radia w Gdańsku. Za dokonania artystyczne otrzymał nagrody na Festiwalach Teatrów Polski Północnej w Toruniu (m.in. za rolę Kitta w Zabawa jak nigdy, 1960; Azdaka w Kaukaskie koło kredowe, 1963; Falstaffa w Henryku IV, Anzelma w Komu bije dzwon, 1964; Primusa i Jowisza w Świat zawikłany, 1971). Otrzymał Order Stańczyka (1968), Odznaczenie Honorowe za zasługi dla Gdańska i odznaczenia państwowe, m.in. Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1964) i Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1976). Patron jednej z ulic w Gdańsku.
