SZPITAL DIAKONIS EWANGELICKICH

Z Encyklopedia Gdańska
(Różnice między wersjami)
Skocz do: nawigacji, wyszukiwania
Linia 85: Linia 85:
 
| class="authorEgTab" | {{author:MrGl}}
 
| class="authorEgTab" | {{author:MrGl}}
 
|}
 
|}
−
Tabela: Oddział internistyczny <br />
+
{| class="tableGda"
−
Tabela: Oddział chirurgiczny <br />
+
|-
 +
|+ Oddział internistyczny szpitala diakonis ewangelickich
 +
|-
 +
|style="width: 70px" | 1879–1882
 +
| dr Karl Richard Günther (1817–1882)
 +
|-
 +
| 1882–1898
 +
| dr Karl Wilhelm Scheele
 +
|-
 +
| 1899–1929
 +
| dr Gustav Emil Valentini (1862–1929)
 +
|-
 +
| 1930–1945
 +
| prof. dr Paul Schenk (1887–1967)
 +
|-
 +
| class="authorEgTab" | {{author:MrGl}}
 +
|}
 +
{| class="tableGda"
 +
|-
 +
|+ Oddział chirurgiczny szpitala diakonis ewangelickich
 +
|-
 +
| 1879–1882
 +
| dr Georg Wilhelm Baum (1836–1896)
 +
|-
 +
| 1879–1895
 +
| dr Karl Georg Starck (1832–1895)
 +
|-
 +
| 1896–1905
 +
| dr Franz Friedrich Fischer (1860–1909)
 +
|-
 +
| 1906–1925
 +
| dr Johannes Storp (1862–1925)
 +
|-
 +
| 1925–1931
 +
| dr Martin Jastrun (1881–1931)
 +
|-
 +
| 1931–1945
 +
| dr Georg Büttner (1891 – po 1945)
 +
|-
 +
| class="authorEgTab" | {{author:MrGl}}
 +
|}
 
Tabela: Pacjenci w latach 1877–1928; 1929–1935 [[Category: Encyklopedia]]
 
Tabela: Pacjenci w latach 1877–1928; 1929–1935 [[Category: Encyklopedia]]

Wersja z 04:27, 1 lut 2014

SZPITAL DIAKONIS EWANGELICKICH (Diakonissenkrankenhaus, Diakonissen- Mutter- und Krankenhaus). Działał od 10 VII 1857 roku z inicjatywy członków gminy q kościoła Zbawiciela na Zaroślaku, początkowo jako szpital dziecięcy w wynajętym małym parterowym budynku przy Schwarzes Meer 10 (ul. Stawki). Prowadzenie powierzono q diakonisom z Ludwigslust w Meklemburgii. W 1860 roku. przeniesiono do budynku przy Neugarten 23 (ul. Nowe Ogrody), poszerzając zakres świadczeń o leczenie chorób kobiecych. Pierwszych 30 pacjentek przyjęto 13 XI 1860 roku, w 1864 szpital powiększono o dokupiony sąsiedni budynek przy Neugarten 24. Uporządkowano należący do posesji ogród, urządzając miejsce spacerów dla chorych. 12 I 1870 roku wykupiono teren ogrodnictwa Antona Radtkego przy Neugarten 3/5, a 31 VIII 1871 wmurowano tam kamień węgielny pod budynek nowego szpitala, zaprojektowany przez architekta i radcę gdańskiej rejencji Brunona Eberhardta (1826–1905). Koszt zakupu działki oraz budowy nowego gmachu wyniósł 75 tysięcy marek. Fundusze zbierano przez kilka lat w świątyniach protestanckich Gdańska, Pomorza i Prus Wschodnich; na ten cel przeznaczono też pieniądze ze sprzedaży władzom gdańskiej rejencji użytkowanych dotychczas budynków przy Neugarten 23/24, oraz otrzymane od osób prywatnych, gmin ewangelickich i instytucji.

17 III 1875 roku nastąpiło otwarcie i poświęcenie nowego szpitala, który dysponował 100 łóżkami i salą operacyjną; przeznaczony był dla kobiet, dzieci i mężczyzn – pacjentów internistycznych i chirurgicznych. W głównym budynku znajdowały się pomieszczenia dla diakonis, jadalnia, biura, sale: konferencyjna, operacyjna, opatrunkowa i pokój lekarski. Po stronie wschodniej głównego budynku znajdował się trzykondygnacyjny tzw. Klassenkrankenhaus z 20 salami chorych klasy I–III oraz apteka, po stronie zachodniej głównego budynku – laboratorium, pomieszczenia gospodarcze i sala lekcyjna. W podwórzu stał budynek oddziału dziecięcego (parter, jedna sala z 28 łóżkami, dwie izolatki) i kobiecego (piętro, sala z 23 łóżkami). W 1902 roku po zachodniej stronie głównego budynku wybudowano baraki dla chorych, w 1905 – stację pogotowia, w 1911 – nową salę operacyjną, w 1912 rozbudowano część szpitala przeznaczoną dla chorych I i II klasy. W okresie I wojny światowej pacjentami było kilka tysięcy rannych żołnierzy. W roku 1926 rozbudowano część przeznaczoną dla chorych III klasy i stację pogotowia, zbudowano kaplicę. W roku 1930 przystąpiono do nadbudowania piętra nad oddziałem dziecięcym i kobiecym oraz wzniesienia nowej zabudowy według projektu q Adolpha w miejscu rozebranych obiektów na dziedzińcu Bielefeldta. Prace zakończono w listopadzie 1933 roku. Po przebudowie powstał czteropiętrowy gmach z mieszkaniami diakonis na ostatnim piętrze. Podczas II wojny światowej przebywali tu ranni żołnierze. 11 VII 1942 roku, w czasie pierwszego angielskiego nalotu na Gdańsk (q naloty bombowe podczas II wojny światowej), bomba uderzyła w zachodnie skrzydło głównego budynku; zginęło 11 osób, w tym 2 diakonisy, 12–14 VII 1942 zmarło 38 osób rannych podczas nalotu, w tym 5 diakonis i 2 pielęgniarki, kilkanaście dalszych zmarło w następnych dniach.

W 1876 roku chorym posługiwało, poza przełożoną, 16 diakonis, 24 nowicjuszki i 19 sióstr w okresie próbnym; zatrudniano 3 lekarzy. W roku 1900 chorymi opiekowały się 73 diakonisy. Poza opieką stacjonarną diakonisy pracowały w domach obłożnie chorych. Ich służba odznaczała się – jak na ówczesne warunki – dużym profesjonalizmem. Struktura wzorowana była na zgromadzeniu w Kaiserswerth, podobnie jak strój diakonis (duży, czarny kapelusz, biały czepek, błękitna suknia z muślinu w dni robocze, wełniana – w dni świąteczne). W latach 1857–1859 przebywało w szpitalu 62 pacjentów, w roku 1879 – 283, w 1906 – 1633, w 1932 – 2356. Od roku 1901 szpital związany został z q fundacją Augusty Viktorii. Po roku 1945 przemianowany na q Szpital Wojewódzki. ASZ

Prezesi zarządu szpitala diakonis ewangelickich
Rok Nazwisko Zawód, urząd
1857–1877 q Karl Adolph Blech pastor, superintendent
1877–1879 q Bernhard Theodor Haussmann kupiec, armator, radca miejski
1879–1882 Wilhelm Wienskowski-Saltzwedel (1820–1882) prezydent rejencji gdańskiej
1882–1884 Hermann Theodor Brinckmann (1820–1905) kupiec, konsul Holandii w Gdańsku
1884–1887 Konrad Anton Rothe (1837–1905) prezydent rejencji gdańskiej
1887–1892 Grundschöttel prezydent konsystorza ewangelickiego w Królewcu
1892–1902 q Gustav Heinrich Gossler nadprezydent prowincji Prusy Zachodnie
1902–1905 q Clemens Gottlieb Delbrück nadprezydent prowincji Prusy Zachodnie
1905–1919 Ernst Ludwig Jagow (1853–1930) nadprezydent prowincji Prusy Zachodnie
1919–1921 q Wilhelm Reinhard generalny superintendent
1921–1928 q Friedrich Waldemar Sieg kupiec, przedsiębiorca
1928–1931 q Heinrich Friedrich Wilhelm Sahm prawnik, prezydent q Senatu II Wolnego Miasta Gdańska
1931–1937 Wilhelm Riepe emerytowany radca budowlany
1939 Ernst Büttner radca
MrGl
Ordynatorzy szpitala diakonis ewangelickich
1857–1945
1857–1863 dr Eduard Victor Glaser (1823–1903)
1864–1866 q dr Georg Friedrich Heinrich Abegg
1866–1867 dr Carl August Bockelmann (1819–1884)
1867–1879 dr Karl Richard Günther (1817–1882)
MrGl
Oddział internistyczny szpitala diakonis ewangelickich
1879–1882 dr Karl Richard Günther (1817–1882)
1882–1898 dr Karl Wilhelm Scheele
1899–1929 dr Gustav Emil Valentini (1862–1929)
1930–1945 prof. dr Paul Schenk (1887–1967)
MrGl
Oddział chirurgiczny szpitala diakonis ewangelickich
1879–1882 dr Georg Wilhelm Baum (1836–1896)
1879–1895 dr Karl Georg Starck (1832–1895)
1896–1905 dr Franz Friedrich Fischer (1860–1909)
1906–1925 dr Johannes Storp (1862–1925)
1925–1931 dr Martin Jastrun (1881–1931)
1931–1945 dr Georg Büttner (1891 – po 1945)
MrGl

Tabela: Pacjenci w latach 1877–1928; 1929–1935

Źródło „https://gdansk.gedanopedia.pl/index.php?title=SZPITAL_DIAKONIS_EWANGELICKICH&oldid=26245”
⇦ WRÓĆ
Osobiste
Przestrzenie nazw

Warianty
Widok
Działania