DOM DOBROCZYNNOŚCI
Z Encyklopedia Gdańska
(Różnice między wersjami)
Linia 3: | Linia 3: | ||
{| class="tableGda" | {| class="tableGda" | ||
|- | |- | ||
− | |+ Prezesi zarządu Domu Dziecka i Sierot | + | |+ Prezesi zarządu Domu Dziecka i Sierot na Osieku |
|- | |- | ||
! Notowany w roku | ! Notowany w roku |
Wersja z 12:40, 27 sty 2014
DOM DOBROCZYNNOŚCI / SIEROCINIEC (Spendhaus), Dom Dobroczynności i Sierot (Spend- und Waisenhaus), otwarty 7 XII 1699 roku na q Osieku, przy Am Spendhaus (ul. Sieroca), według projektu q Barthela Ranischa, powołany przez q Urząd Dobroczynności. Przeznaczony dla ubogich, zapewniał im utrzymanie i wychowywał przez pracę; jednocześnie wykorzystywany jako sierociniec. Po wydzieleniu w roku 1788 q Instytutu Ubogich opiekował się wyłącznie ubogimi nieletnimi. Zatrudniał nauczyciela (nauka czytania, pisania, rachowania, katechizmu) i kobiety uczące dziewczęta prząść, szyć i dziergać. Pełnoletni wychowankowie pozostawali pod jego kuratelą; starano się zapewnić im pracę w rzemiośle (chłopcy) i na służbie w domach mieszczan (dziewczęta). Z nauk korzystały też ubogie dziewczęta (około 40) mieszkające poza zakładem (tzw. Graue Mädchen). W roku 1752 objęty przywilejem króla polskiego Augusta II (przysługującym przedtem tylko q Domowi Dziecka), który zrównywał dzieci z nieprawego łoża z dziećmi poczętymi legalnie (w 1765 przywilej zatwierdzony przez króla polskiego Stanisława Augusta Poniatowskiego). W roku 1703 przebywało w nim 135 pensjonariuszy (w tym 90 dzieci), w 1742 – 307 (254 dzieci), 1771 – 502 (417 dzieci), 1788 – 455 (426 dzieci). Udzielał wsparcia finansowego ubogim spoza zakładu (w 1733 – 3092, 1745 – 4369, 1768 – 5238). Główny budynek istnieje i obecnie; początkowo miał na parterze: przedsionek, izby jałmużniczą, kobiet, chorych, dziewcząt, na piętrze: izbę prowizora, jadalnię oraz szkołę, a na poddaszu pomieszczenia gospodarcze i mieszkanie zarządcy. W 1702 roku na piętrze znajdowała się kaplica, w 1753 rozbudowana: rozebrano podłogę między piętrem a parterem. Budynek wielokrotnie przebudowywano; w sąsiedztwie wzniesiono w XVIII i XIX wieku inne zabudowania (m.in. w 1707 roku szkołę). 17 XI 1906 przeniesiony do Wrzeszcza, na Drewkeweg 1 (ul. Sosnowa), róg Steffensweg (ul. Stefana Batorego). Do 1945 roku przebywało w nim 70–80 dzieci obojga płci w wieku 6–14 lat.Notowany w roku | Zawód | Imię, nazwisko, daty życia |
---|---|---|
1839 | kupiec | q Carl Ferdinand Pannenberg (1795–1863) |
1869, 1892, 1897 | kupiec | q Otto Robert Petschow (1822–1898) |
1874, 1884 | kupiec | George Ludwig Mix (1816–1903; q Ernst Ch. Mix) |
1908, 1914 | kupiec | Johann Heinrich Brandt (1847–1915; q Johann H. Brandt) |
1921 | armator | q Friedrich Waldemar Sieg (1858–1939) |
1928, 1935 | kupiec | Johann August Richard Ernst (1856–1936) |
Prezesi zarządu Domu Dobroczynności i Sierot na Osieku | ||
1839 | kupiec | Gustav Friedrich q Focking (1798–1862) |
1869, 1874, 1884, 1892, 1897 | kupiec | Johann Georg Gustav Lickfett (1817–1898) |
Prezesi zarządu Domu Dobroczynności i Sierot przy Steffensweg 26 (ul. Batorego) | ||
1908 | rentier | Johann Julius Carl Holtz |
1914, 1918 | lekarz | Heinrich Liévin (1850–1923) |
1921, 1928 | kupiec | Johann Ludwig Thomsen (1857–1931) |
1935, 1939 | kupiec | Edwin Grube (1866–1941) |