BLOCK WILHELM van den, rzeźbiarz

[[File:Wilhelm van den Block, epitafium Jana i Doroty Brandesów w kościele NMP.JPG|thumb|Wilhelm van den Block, epitafium Jana i Doroty Brandesów w kościele NMP]]'''WILHELM van den BLOCK''' (przed 1550 Mechelen – po 31 IV 1619 Gdańsk?), kamieniarz i rzeźbiarz. Ojciec q Abrahama i q Isaaka van den Blocków, brat q Egidiusa van den Blocka. Wykształcony przez ojca w Mechelen, następnie w Antwerpii przez Cornelisa Florisa. Pracował w Królewcu co najmniej w latach 1570–1582 na służbie książąt pruskich, 1582–1584 na służbie króla polskiego Stefana Batorego. Od roku 1584 w Gdańsku, za poparciem króla otrzymał tu prawo pobytu i pracy, mimo przepisów wykluczających go z powodu wyznania menonickiego (q menonici). Jego warsztat, z budą kamieniarską, znajdował się do 1599 na terenie starej łaźni w pobliżu Wollwebergasse (ul. Wełniarska), w miejscu zbudowanej następnie q Wielkiej Zbrojowni; w związku z przygotowywaniem terenu pod tę budowę przeniesiony pod q Wieżę Więzienną (po lewej stronie od kierunku na q Stare Miasto, w pobliże warsztatu syna q Abrahama van den Blocka). <br /><br /> Dzieła udokumentowane: w latach 1576, 1578–1582 nagrobek księżnej Elżbiety w katedrze w Królewcu (w 1945 zniszczony), 1582?–1584 nagrobek księcia Siedmiogrodu Krzysztofa Batorego w Alba Iulia (dziś Rumunia, w XVII wieku zniszczony, powstał na zlecenie jego brata, króla Stefana, który w testamencie wyraził życzenie, aby dla niego na Wawelu też powstało podobne dzieło), 1586–1588 kamienne oblicowanie i rzeźba q Bramy Wyżynnej, 1593–1596 nagrobek króla szwedzkiego Jana III Wazy (zlecenie króla polskiego Zygmunta III, jego syna, przechowywany w Gdańsku do roku 1783, zestawiony w przypadkowej formie w katedrze w Uppsali w 1818, przestawiony i przekształcony w latach 1892–1893), w 1595 i 1599 wykonywał prace kamieniarskie na zamówienia q Rady Miejskiej Gdańska, w okresie 1597–1598 wykonywał prace rzeźbiarskie w twierdzy q Wisłoujście, około roku 1600 rysunkowy projekt korony królewskiej (obecnie w Berlinie, Staatliche Museen – Preußischer Kulturbesitz, Kupferstichkabinett), w 1605 projekt ołtarza dla kolegiaty w Zamościu, po 1615 – przed 1619 nagrobek rodziny Bielke w katedrze w Linköping w Szwecji. <br /><br /> Dzieła przypisywane: w latach 1569–1570 współpraca w warsztacie Cornelisa Florisa przy nagrobku księcia pruskiego Abrechta I i ustawianie go w katedrze w Królewcu (w 1945 zniszczony), w roku 1586 epitafium gdańskiej rodziny Brandesów w q kościele Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny (NMP), w 1587 epitafium Valentina Bodeckera w kościele św. Mikołaja w Elblągu, w 1591 epitafium rodziny Strobandów w kościele NMP w Toruniu, w 1591 nagrobek Marcina Berzewiczy’ego w kościele w Lisnowie koło Grudziądza (w 1939 zniszczony), w 1598 nagrobek Batorych w kościele Franciszkanów w Barczewie, około roku 1600 portal kamienicy przy ul. Łaziennej 16 w Toruniu, około roku 1600 nagrobek Kosów w kościele q cystersów w Oliwie, po 1604 nagrobek abp. gnieźnieńskiego Jana Tarnowskiego w kolegiacie w Łowiczu, w latach 1618–1623 nagrobek Stanisława Radziwiłła w kościele bernardynów w Wilnie. Najbardziej znaczący rzeźbiarz w Gdańsku i w Polsce przełomu XVI i XVII wieku. {{author: JP}} [[Category: Encyklopedia]]