LATOSZEWSKI ZYGMUNT, dyrygent, pedagog, muzykolog

[[File:Zygmunt_Latoszewski.JPG|thumb|Zygmunt Latoszewski]]'''ZYGMUNT LATOSZEWSKI''' (26 IV 1902 Poznań – 18 I 1995 Warszawa), dyrygent, pedagog, muzykolog. Syn Wincentego, śpiewaka chóralnego. W latach 1919–1926 studiował w Konserwatorium Muzycznym w Poznaniu u Zdzisława Jahnkego (klasa skrzypiec), Feliksa Nowowiejskiego (teoria muzyki), Jerzego Bojanowskiego (dyrygentura); równolegle (od 1921) na uniwersytecie w Poznaniu historię sztuki, filozofię i muzykologię. W 1929 roku debiutował jako dyrygent z zespołem Filharmonii Poznańskiej, otrzymał stanowisko dyrygenta Opery Poznańskiej. W okresie 1929–1933 prowadził klasę orkiestrową i chóralną oraz teorię w Państwowym Konserwatorium Muzycznym w Poznaniu. Od roku 1932 doktor, w 1931–1933 kierownik artystyczny orkiestry symfonicznej w Poznaniu. W latach 1934–1936 dyrygował chórami Harfa, Arion, Hasło i innymi, z którymi koncertował m.in. w Szwajcarii, Francji, Niemczech, Belgii. W 1933–1939 dyrektor i dyrygent Teatru Wielkiego w Poznaniu. Podczas II wojny światowej w Warszawie. W 1945 roku dyrektor Filharmonii Krakowskiej, w 1946–1948 dyrektor artystyczny Teatru Wielkiego w Poznaniu, równolegle w PWSM prowadził zajęcia z dyrygentury i klasy operowe. W 1948–1949 pierwszy dyrygent Filharmonii Stołecznej w Warszawie. W Gdańsku w latach 1949–1952 dyrektor Filharmonii Bałtyckiej. Współtworzył Studio Operowe, zaczątek Państwowej Opery Bałtyckiej. W marcu 1950 dyrygował zespołem podczas premierowego spektaklu ''Eugeniusz Oniegin'' Piotra Czajkowskiego. Na koncertach symfonicznych propagował twórczość polskich kompozytorów, m.in. Tadeusza Bairda, Grażyny Bacewicz, Andrzeja Panufnika, Michała Świerzyńskiego, wprowadzał współczesne dzieła twórców francuskich. W okresie 1952–1954 współpracował z filharmonią i operą warszawską. W Gdańsku w 1954–1961 dyrektor artystyczny Państwowej Opery i Filharmonii Bałtyckiej. Z jego inicjatywy powstał Chór Filharmoniczny (1957), którego prowadzenie powierzył Leonowi Starskiemu, co pozwoliło na wykonywanie dzieł wokalno-instrumentalnych. W repertuarze koncertów symfonicznych uwzględniał dzieła kompozytorów polskich, w tym związanych z Gdańskiem (''I Symfonia Kaszubska'' i ''II Symfonia'' Henryka Hubertusa Jabłońskiego, ''Kantata gdańska'' q Kazimierza Wiłkomirskiego, ''Koncert fortepianowy'' i ''Kantata gdyńska'' Władysława Walentynowicza). Główną uwagę poświęcał operze, stąd liczne premiery, m.in. ''Faust'' Charles’a Gounoda (1956), ''Halka'' Stanisława Moniuszki (w 1956 nowa inscenizacja), ''Krakatuk'' Tadeusza Szeligowskiego (1956), ''Rycerskość wieśniacza'' Pietra Mascaniego (1957), ''Pajace'' Rugierra Leoncavalla (1958), ''Peter Grimes'' Beniamina Brittena (polska premiera w 1958), ''Bal maskowy'' Giuseppe Verdiego (1959), ''Don Juan'' Wolfganga Amadeusza Mozarta (1959), ''Tosca'' Giacoma Pucciniego (1960), ''Aida'' G. Verdiego (1960). Wydarzeniem artystycznym były prezentacje dzieł współczesnych twórców, zarówno oper, jak i baletów, głównie przez niego dyrygowanych, które plasowały gdańską placówkę w czołówce krajowej. W Gdańsku współpracowali z nim tacy dyrygenci jak Zbigniew Bruna, Zdzisław Bytnar, Jerzy M. Michalak oraz gościnnie Henryk Czyż, Stanisław Skrowaczewski, Bohdan Wodiczko, Kazimierz Wiłkomirski. W latach 1961–1972 kierownik artystyczny opery (od 1967 Teatr Wielki) w Łodzi, także pracownik tamtejszej PWSM (klasa operowa), od 1964 profesor. Od 1972 roku na emeryturze; dalej czynny zawodowo, związany z operami warszawską i łódzką oraz warszawską PWSM. 13 III 1993 pożegnał się ze sceną, dyrygując ''Madame Butterfly'' G. Pucciniego w Teatrze Wielkim w Warszawie. {{author: WAW}} [[Category: Encyklopedia]]