HACKI JAN FRANCISZEK, jezuita, teolog

'''JAN FRANCISZEK HACKI''' (Hagi; 1637 Chojnice – 1696 Toruń), jezuita, teolog, pisarz polemiczny. Syn mieszczanina z Chojnic Jana Piotra Hacke (zm. 1656) i Barbary, córki gdańskiego malarza q Hermana Hana, młodszy bratq Michała Antoniego Hackiego. Ukończył gimnazjum jezuickie w Chojnicach; od 1653 roku w Towarzystwie Jezusowym, w latach 1655–1658 studiował w Czechach. W 1664 przyjął święcenia kapłańskie, w 1664–1668 profesor syntaksy w q kolegium jezuickim w Starych Szkotach, od 1678 pełnił funkcję kaznodziei niemieckiego, spowiednika, prokuratora spraw spornych. W latach 1682–1683 był superiorem misji na plebani q kościoła NMP (q jezuici). W maju 1679 roku dyskutował publicznie w Gdańsku z czołowym zwolennikiem luteranizmu Idzim Strauchem, w 1680 ogłosił dzieło ''Scrutator Veritatis'', wzywając wszystkie występujące w Gdańsku wyznania protestanckie do dyskusji na temat reguł wiary i autorytetu Pisma Świętego. Sprowokowało to dysputę religijną w Rzeczypospolitej. Wymiana pisemnych polemik trwała do roku 1691, wzięli w niej udział przedstawiciele gdańskich q luteran (m.in. q Samuel Schelwig, Konstantyn Schütz), q kalwinów (Adrian Pauli), a z zagranicy – arian i kwakrów. Ostatecznie każda ze stron pozostała przy swoich poglądach. Dyskusja na teologiczne argumenty wpisała się w gorący okres sporów międzywyznaniowych w Gdańsku (q tumult 1678, sprawa otwarcia q Kaplicy Królewskiej i dopuszczenia do niej zakonu jezuitów). Wobec zaognionej sytuacji Hacki opuścił Gdańsk; brał udział w wyprawie wiedeńskiej Jana III Sobieskiego. Po powrocie, w latach 1686–1692 był rektorem kolegium w Starych Szkotach. Przebywał tam do roku szkolnego 1695/1696, kiedy to przeniesiono go do Torunia. {{author: SK}} [[Category: Encyklopedia]]