NAWROCKI MIECZYSŁAW, aktor, reżyser, urzędnik
(Utworzył nową stronę „{{web}} Category: Hasła w przygotowaniu”) |
|||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
{{web}} | {{web}} | ||
| + | |||
| + | MIECZYSŁAW NAWROCKI (10 IV 1900 Kniahinin Góra koło Stanisławowa (obecnie Ukraina) – 4 V 1968 Gdańsk), aktor, reżyser, scenograf, urzędnik. Syn pracownika kolei Franciszka i Karoliny z domu Merk.<br/><br/> | ||
| + | Studiował w Instytucie Sztuki w Kijowie oraz na wydziale architektury Uniwersytetu Technicznego w Grazu (Austria; dwuletni kurs rysunku i malarstwa). Od 1919 dekorator w Teatrze im. Aleksandra Fredry w Stanisławowie, gdzie występował także jako aktor charakterystyczny, grając m.in. Gospodarza w ''Weselu'' Stanisława Wyspiańskiego, Księcia Konstantego w ''Nocy listopadowej'' tegoż autora, Wielkiego Księcia w ''Kordianie'' Juliusza Słowackiego czy Twardosza w ''Dożywociu'' Aleksandra Fredry. Ze sceną stanisławowską związany był do wybuchu II wojny światowej, jednocześnie reżyserując w Bydgoszczy (m.in. ''Fircyka w zalotach'' Franciszka Zabłockiego w Teatrze Miejskim, 14 VI 1924) oraz grając w Warszawie (m.in. Akademika w ''Walce'' Stefana Krzywoszewskiego w reżyserii Emila Chaberskiego w Teatrze Narodowym, 9 III 1928; Żołnierza i Marszałka Sejmu w ''Samuelu Zborowskim'' Ferdynanda Goetla w reżyserii Leona Schillera w Teatrze Polskim, 4 IV 1929; Pana Biegunkę w ''Chorym z urojenia'' Molière’a w reżyserii Jerzego Waldena w Teatrze Ateneum, 8 V 1930). Był także współzałożycielem i działaczem Lwowskiego Związku Teatrów i Chórów Ludowych. W czasie II wojny światowej pracował w radzieckim wydziale sztuki w Stanisławowie oraz kontynuował twórczość malarską.<br/><br/> | ||
| + | W Gdańsku w latach 1945–1950 był zastępcą naczelnika Wojewódzkiego Wydziału Kultury. Współorganizował życie kulturalne na Wybrzeżu, pełniąc m.in. funkcję prezesa, następnie aktora i reżysera stowarzyszenia Gdański Zespół Artystyczny. Grał tu m.in. Starostę Gadulskiego w wyreżyserowanym przez siebie spektaklu ''Powrót posła'' Juliana Ursyna Niemcewicz (11 I 1948). Od wiosny do końca sezonu 1946 kierownik administracyjny Teatru Komedia w Gdyni. Organizator i pierwszy kierownik wojewódzkiej delegatury Państwowej Organizacji Imprez Artystycznych „ARTOS”, współorganizator Studia Muzyczno-Dramatycznego przy [[TEATR WYBRZEŻE | Teatrze Wybrzeże]] w Gdańsku i asystent reżysera jego inauguracyjnego przedstawienia, ''Halki'' (24 VIII 1949). Współtwórca szkoły baletowej (w pierwszych latach działalności – również jej wykładowca) oraz organizator i kierownik biura Wojewódzkiej Rady Sztuki i Kultury Artystycznej w Gdańsku.<br/><br/> | ||
| + | Od sezonu 1948/1949 do końca życia aktor Teatru Wybrzeże, w którym zagrał m.in. Wygodnickiego w ''Klubie kawalerów'' Michała Bałuckiego w reżyserii Stefan Orzechowskiego (premiera 26 X 1948), Radosta w ''Cudzoziemszczyźnie'' Aleksandra Fredry w reżyserii [[KARCZEWSKI ZDZISŁAW, aktor, reżyser, dyrektor teatrów |Zdzisława Karczewskiego]] (5 VIII 1953), Eustachego w ''Ptaku'' Jerzego Szaniawskiego w reżyserii [[HÜBNER ZYGMUNT, aktor, reżyser, dyrektor | Zygmunta Hübnera]] (5 VII 1956), Don Pedra w ''Zielonym gilu'' Tirso de Moliny w reżyserii [[MILSKI STANISŁAW, aktor, reżyser | Stanisława Milskiego]] (10 I 1958), Starego Gruszczyńskiego w ''Śnie srebrnym Salomei'' Juliusza Słowackiego w reżyserii [[GOLIŃSKI JERZY, aktor, reżyser, wykładowca | Jerzego Golińskiego]] (17 XI 1962). Ostatnią jego rolą był Wajner w ''Zmierzchu'' Izaaka Babla w reżyserii Piotra Paradowskiego (23 IX 1967).<br/><br/> | ||
| + | Równolegle, do 1959, występował również w przedstawieniach Teatrów Dramatycznych we Wrocławiu, m.in. jako: Józef Priuli w ''Sułkowskim'' Stefana Żeromskiego w reżyserii Jerzego Waldena (25 IX 1948), Robert w ''Henryku IV na łowach'' Wojciecha Bogusławskiego w reżyserii Maryny Broniewskiej (4 IV 1950), Egeusz w ''Śnie nocy letniej'' Szekspira w reżyserii Wilama Horzycy (15 I 1953) czy Daniel w ''Zbójcach'' Fryderyka Schillera w reżyserii Jakuba Rotbauma (28 XI 1959). 6 XI 1959 zdał eksternistyczny egzamin reżyserski. Wystąpił również w trzech przedstawieniach Teatru Telewizji, m.in. w ''Zamachu'' Tadeusza Brezy i Stanisława Dygata w reżyserii [[ŁASTAWIECKI KAZIMIERZ, aktor, reżyser, dyrektor teatru | Kazimierza Łastawieckiego]] (9 VI 1967). Grał role epizodyczne w wielu filmach, jak ''Wolne miasto'' (1958), ''Kamienne niebo'' (1959), ''Krzyżacy'' (1960) czy ''Katastrofa'' (1965).<br/><br/> | ||
| + | 27 III 1965, z okazji 45-lecia działalności artystycznej, w gmachu [[OPERA BAŁTYCKA | Opery Bałtyckiej]] miała miejsce wystawa jego prac „Portrety ludzi teatru”. Odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1967).<br/><br/> | ||
| + | Żonaty z Cecylią Marią z domu Czerwińską (18 II 1900 – 9 X 1973 Gdańsk), ojciec profesor [[ EWA, profesor Uniwersytetu Gdańskiego | Ewy Nawrockiej]]. Pochowany wraz z żoną w Alei Zasłużonych na [[CMENTARZE WE WRZESZCZU. SREBRZYSKO | cmentarzu Srebrzysko]] w Gdańsku. | ||
| + | <br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/> | ||
| + | '''Bibliografia''': <br/> | ||
| + | https://encyklopediateatru.pl/osoby/16701/mieczyslaw-nawrocki#. | ||
| + | |||
[[Category: Hasła w przygotowaniu]] | [[Category: Hasła w przygotowaniu]] | ||
Wersja z 12:35, 2 cze 2024
MIECZYSŁAW NAWROCKI (10 IV 1900 Kniahinin Góra koło Stanisławowa (obecnie Ukraina) – 4 V 1968 Gdańsk), aktor, reżyser, scenograf, urzędnik. Syn pracownika kolei Franciszka i Karoliny z domu Merk.
Studiował w Instytucie Sztuki w Kijowie oraz na wydziale architektury Uniwersytetu Technicznego w Grazu (Austria; dwuletni kurs rysunku i malarstwa). Od 1919 dekorator w Teatrze im. Aleksandra Fredry w Stanisławowie, gdzie występował także jako aktor charakterystyczny, grając m.in. Gospodarza w Weselu Stanisława Wyspiańskiego, Księcia Konstantego w Nocy listopadowej tegoż autora, Wielkiego Księcia w Kordianie Juliusza Słowackiego czy Twardosza w Dożywociu Aleksandra Fredry. Ze sceną stanisławowską związany był do wybuchu II wojny światowej, jednocześnie reżyserując w Bydgoszczy (m.in. Fircyka w zalotach Franciszka Zabłockiego w Teatrze Miejskim, 14 VI 1924) oraz grając w Warszawie (m.in. Akademika w Walce Stefana Krzywoszewskiego w reżyserii Emila Chaberskiego w Teatrze Narodowym, 9 III 1928; Żołnierza i Marszałka Sejmu w Samuelu Zborowskim Ferdynanda Goetla w reżyserii Leona Schillera w Teatrze Polskim, 4 IV 1929; Pana Biegunkę w Chorym z urojenia Molière’a w reżyserii Jerzego Waldena w Teatrze Ateneum, 8 V 1930). Był także współzałożycielem i działaczem Lwowskiego Związku Teatrów i Chórów Ludowych. W czasie II wojny światowej pracował w radzieckim wydziale sztuki w Stanisławowie oraz kontynuował twórczość malarską.
W Gdańsku w latach 1945–1950 był zastępcą naczelnika Wojewódzkiego Wydziału Kultury. Współorganizował życie kulturalne na Wybrzeżu, pełniąc m.in. funkcję prezesa, następnie aktora i reżysera stowarzyszenia Gdański Zespół Artystyczny. Grał tu m.in. Starostę Gadulskiego w wyreżyserowanym przez siebie spektaklu Powrót posła Juliana Ursyna Niemcewicz (11 I 1948). Od wiosny do końca sezonu 1946 kierownik administracyjny Teatru Komedia w Gdyni. Organizator i pierwszy kierownik wojewódzkiej delegatury Państwowej Organizacji Imprez Artystycznych „ARTOS”, współorganizator Studia Muzyczno-Dramatycznego przy Teatrze Wybrzeże w Gdańsku i asystent reżysera jego inauguracyjnego przedstawienia, Halki (24 VIII 1949). Współtwórca szkoły baletowej (w pierwszych latach działalności – również jej wykładowca) oraz organizator i kierownik biura Wojewódzkiej Rady Sztuki i Kultury Artystycznej w Gdańsku.
Od sezonu 1948/1949 do końca życia aktor Teatru Wybrzeże, w którym zagrał m.in. Wygodnickiego w Klubie kawalerów Michała Bałuckiego w reżyserii Stefan Orzechowskiego (premiera 26 X 1948), Radosta w Cudzoziemszczyźnie Aleksandra Fredry w reżyserii Zdzisława Karczewskiego (5 VIII 1953), Eustachego w Ptaku Jerzego Szaniawskiego w reżyserii Zygmunta Hübnera (5 VII 1956), Don Pedra w Zielonym gilu Tirso de Moliny w reżyserii Stanisława Milskiego (10 I 1958), Starego Gruszczyńskiego w Śnie srebrnym Salomei Juliusza Słowackiego w reżyserii Jerzego Golińskiego (17 XI 1962). Ostatnią jego rolą był Wajner w Zmierzchu Izaaka Babla w reżyserii Piotra Paradowskiego (23 IX 1967).
Równolegle, do 1959, występował również w przedstawieniach Teatrów Dramatycznych we Wrocławiu, m.in. jako: Józef Priuli w Sułkowskim Stefana Żeromskiego w reżyserii Jerzego Waldena (25 IX 1948), Robert w Henryku IV na łowach Wojciecha Bogusławskiego w reżyserii Maryny Broniewskiej (4 IV 1950), Egeusz w Śnie nocy letniej Szekspira w reżyserii Wilama Horzycy (15 I 1953) czy Daniel w Zbójcach Fryderyka Schillera w reżyserii Jakuba Rotbauma (28 XI 1959). 6 XI 1959 zdał eksternistyczny egzamin reżyserski. Wystąpił również w trzech przedstawieniach Teatru Telewizji, m.in. w Zamachu Tadeusza Brezy i Stanisława Dygata w reżyserii Kazimierza Łastawieckiego (9 VI 1967). Grał role epizodyczne w wielu filmach, jak Wolne miasto (1958), Kamienne niebo (1959), Krzyżacy (1960) czy Katastrofa (1965).
27 III 1965, z okazji 45-lecia działalności artystycznej, w gmachu Opery Bałtyckiej miała miejsce wystawa jego prac „Portrety ludzi teatru”. Odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1967).
Żonaty z Cecylią Marią z domu Czerwińską (18 II 1900 – 9 X 1973 Gdańsk), ojciec profesor Ewy Nawrockiej. Pochowany wraz z żoną w Alei Zasłużonych na cmentarzu Srebrzysko w Gdańsku.
Bibliografia:
https://encyklopediateatru.pl/osoby/16701/mieczyslaw-nawrocki#.
