HEVELIANUM, centrum nauki

Wersja z 11:18, 10 sie 2024

Święto 10-lecia Hevelianum na Grodzisku, 2019

HEVELIANUM (do 25 X 2018 Centrum Hewelianum), centrum nauki działające przy Parku Kulturowym Fortyfikacji Miejskich „Twierdza Gdańsk” na terenie Grodziska; jednostka budżetowa Gminy Miasta Gdańska. Fort Grodzisko jest zabytkowym zespołem obiektów militarnych i dzieł fortyfikacyjnych ( fortyfikacje), które stanowią bazę dla Centrum Odkrywania Wiedzy. Pomysł utworzenia w Gdańsku nowoczesnego ośrodka łączącego edukację, rekreację i popularyzację nauk przyrodniczych, narodził się w roku obchodów 1000-lecia miasta (1997). Otwarcie pierwszej multimedialnej wystawy stałej: „Wehikuł Czasu – Człowiek i Pocisk” nastąpiło w lipcu 2008, pod koniec tegoż roku udostępniona została interaktywna wystawa „Energia, Niebo i Słońce” w Kaponierze Południowej. W 2012 instytucja zatrudniała 27 osób, w 2021 ponad 50. Główną atrakcją Centrum są interaktywne i multimedialne wystawy, dzięki którym można poznać historię fortu lub eksperymentować na ponad 65 sposobów w pracowni energii oraz nieba na wystawie „Energia, Niebo i Słońce”. W centrum organizowane są pokazy (science show), tematyczne imprezy popularnonaukowe, zajęcia edukacyjne oraz historyczne wycieczki z przewodnikiem.

Rewitalizację Góry Gradowej rozpoczęto w 1997. W 1999 powstały wstępne założenia Programu Hewelianum – koncepcja utworzenia na tym terenie nowoczesnego centrum nauki w stylu zagranicznych ośrodków (science center). Następnie opracowano „Strategię rozwojową dla Zespołu Grodzisko”. Uzyskanie dofinansowania z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego pozwoliło na rozpoczęcie w 2007 prac budowlanych w ramach inwestycji Centrum Hewelianum. Prace objęły adaptację osiemnaście obiektów o powierzchni 1500 m², rekonstrukcję fragmentów ceglanego muru Carnota i dzieł ziemnych między schronami oraz budowę infrastruktury i zagospodarowanie blisko 8 ha terenu. Po 2008 rewitalizacji poddano Koszary Schronowe, Zespół Baterii Moździerzy, Laboratorium Amunicyjne nr 3 oraz Galerię Strzelecką, główny plac fortu, tzw. majdan. Na przełomie lat 2012–2013 do użytku oddano blisko 2000 m² powierzchni wystawienniczo-edukacyjnych. W odrestaurowanym budynku Wozowni Artyleryjskiej, otwartym dla gości w 2018, działa restauracja i Centrum Konferencyjne. Od 18 XII 2021 nadmorską filią, miejscem edukacji ekologicznej, jest odrestaurowany XIX-wieczny Dom Zdrojowy w Gdańsku- Brzeźnie. W trakcie rewitalizacji i adaptacji na cele wystawiennicze znajduje się dawny zespół szpitala Bożego Ciała. LR