SENDEL CHRISTIAN, profesor Gimnazjum Akademickiego
| Linia 4: | Linia 4: | ||
'''CHRISTIAN SENDEL''' (12 XII 1719 Elbląg – 26 V 1789 Gdańsk), lekarz, profesor gdańskiego [[GIMNAZJUM AKADEMICKIE | Gimnazjum Akademickiego]] i dyrektor [[TOWARZYSTWO PRZYRODNICZE | Towarzystwa Przyrodniczego]]. Syn Nathanaela Constantina (1686 – 1757 Elbląg), absolwenta gimnazjum w Elblągu (1691), gdańskiego [[GIMNAZJUM AKADEMICKIE | Gimnazjum Akademickiego]] (1705), studiów w Wittenberdze (1709) i w Halle (1712), doktora medycyny, oraz poślubionej w 1714 Marii Luisy z domu Poselger.<br/><br/> | '''CHRISTIAN SENDEL''' (12 XII 1719 Elbląg – 26 V 1789 Gdańsk), lekarz, profesor gdańskiego [[GIMNAZJUM AKADEMICKIE | Gimnazjum Akademickiego]] i dyrektor [[TOWARZYSTWO PRZYRODNICZE | Towarzystwa Przyrodniczego]]. Syn Nathanaela Constantina (1686 – 1757 Elbląg), absolwenta gimnazjum w Elblągu (1691), gdańskiego [[GIMNAZJUM AKADEMICKIE | Gimnazjum Akademickiego]] (1705), studiów w Wittenberdze (1709) i w Halle (1712), doktora medycyny, oraz poślubionej w 1714 Marii Luisy z domu Poselger.<br/><br/> | ||
Zapisany w 1727 do gimnazjum w Elblągu, w 1737 absolwent gdańskiego Gimnazjum Akademickiego. Studiował medycynę na uniwersytetach w Jenie (1740) i w Erfurcie (1741), gdzie wziął udział w dyspucie doktorskiej ''De Respiratione Diffi cili'' (1743). W latach 1742–1745 lekarz w Elblągu, od 1743 doktor medycyny. W okresie 1745–1789 w Gdańsku profesor fizyki i medycyny w Gimnazjum Akademickim i [[LEKARZ MIEJSKI | lekarz miejski]] (fizyk). Członek Towarzystwa Przyrodniczego i w latach 1758–1759, 1764, 1772 i 1779–1780 jego dyrektor. Prowadził badania w zakresie elektryczności, optyki i obiegu wody w przyrodzie. Autor m.in. ''De pluvia'' (1757), ''Causa efficiens motus astrorum'' (1769), wydawca „Der fromme Naturkundige” („Pobożny przyrodnik”, 1738–1739), pisma o charakterze moralno-przyrodniczym ([[CZASOPISMA MORALNE W XVIII WIEKU | Czasopisma moralne w XVIII wieku]]), redaktor pisma ogłoszeniowego [[DANZIGER ERFAHRUNGEN, pismo ogłoszeniowe | „Danziger Erfahrungen”]]. Był właścicielem kamienicy przy Hundegasse 241 (ul. Ogarna 20) z domem tylnym przy Hintergasse 230 (ul. Za Murami 35). Dysponował posiadłością na [[SIEDLCE | Siedlcach]]. <br/><br/> | Zapisany w 1727 do gimnazjum w Elblągu, w 1737 absolwent gdańskiego Gimnazjum Akademickiego. Studiował medycynę na uniwersytetach w Jenie (1740) i w Erfurcie (1741), gdzie wziął udział w dyspucie doktorskiej ''De Respiratione Diffi cili'' (1743). W latach 1742–1745 lekarz w Elblągu, od 1743 doktor medycyny. W okresie 1745–1789 w Gdańsku profesor fizyki i medycyny w Gimnazjum Akademickim i [[LEKARZ MIEJSKI | lekarz miejski]] (fizyk). Członek Towarzystwa Przyrodniczego i w latach 1758–1759, 1764, 1772 i 1779–1780 jego dyrektor. Prowadził badania w zakresie elektryczności, optyki i obiegu wody w przyrodzie. Autor m.in. ''De pluvia'' (1757), ''Causa efficiens motus astrorum'' (1769), wydawca „Der fromme Naturkundige” („Pobożny przyrodnik”, 1738–1739), pisma o charakterze moralno-przyrodniczym ([[CZASOPISMA MORALNE W XVIII WIEKU | Czasopisma moralne w XVIII wieku]]), redaktor pisma ogłoszeniowego [[DANZIGER ERFAHRUNGEN, pismo ogłoszeniowe | „Danziger Erfahrungen”]]. Był właścicielem kamienicy przy Hundegasse 241 (ul. Ogarna 20) z domem tylnym przy Hintergasse 230 (ul. Za Murami 35). Dysponował posiadłością na [[SIEDLCE | Siedlcach]]. <br/><br/> | ||
| − | Od 17 V 1746 żonaty był z Euphrosyną (28 VI 1714 – pochowana 4 IX 1797 Gdańsk), córką kupca z Torunia, następnie w Gdańsku, Benjamina Blecha (ur. 1669), wdową po Johannie Davidzie Henrichsdorffie (1687–1739), drugim pastorze [[KOŚCIÓŁ ŚW. BARBARY | kościoła św. Barbary]] (jej bratanek [[BLECH EPHRAIM PHILIPP WILHELM, lekarz | Ephraim Philipp Blech]] również był dyrektorem Towarzystwa Przyrodniczego). Po śmierci męża korzystała z zapomogowej kasy wdowiej Gimnazjum Akademickiego, otrzymując np. w 1794 wypłatę 150 florenów. Ojciec młodo zmarłych synów Nathanaela Constantina (1747–1776), studenta prawa, Christiana Daniela (1749–1773), studenta medycyny w Jenie, Johanna Gottfrieda (1752–1779), ucznia gdańskiego Gimnazjum Akademickiego, oraz córek Florentyny Elisabethy (ur. 1755) i Agathy Sophii Renaty (1757–1845), od 1784 żony Christiana Friedricha Wernsdorffa (syna [[WERNSDORFF GOTTLIEB, profesor Gimnazjum Akademickiego | Gottlieba Wernsdorffa]], brata burmistrza [[WERNSDORFF JOHANN WILHELM, burmistrz Gdańska | Johanna Wilhelma]]).<br/><br/> | + | Od 17 V 1746 żonaty był z Euphrosyną (28 VI 1714 – pochowana 4 IX 1797 Gdańsk), córką kupca z Torunia, następnie w Gdańsku, Benjamina Blecha (ur. 1669), wdową po Johannie Davidzie Henrichsdorffie (1687–1739), drugim pastorze [[KOŚCIÓŁ ŚW. BARBARY | kościoła św. Barbary]] (jej bratanek [[BLECH EPHRAIM PHILIPP WILHELM, lekarz | Ephraim Philipp Blech]] również był dyrektorem Towarzystwa Przyrodniczego). Po śmierci męża korzystała z zapomogowej kasy wdowiej Gimnazjum Akademickiego, otrzymując np. w 1794 wypłatę 150 florenów. Ojciec młodo zmarłych synów Nathanaela Constantina (1747–1776), w latach 1767–1771 studenta prawa w Królewcu, Christiana Daniela (1749–1773), w latach 1769–1773 studenta medycyny w Jenie, podobnie jak starszy brat korzystającego ze stypendium fundacji [[DIESSELDORF JOHANN GOTTFRIED, burmistrz Gdańska | Johanna Gotffrieda Diesseldorfa]], Johanna Gottfrieda (1752–1779), ucznia gdańskiego Gimnazjum Akademickiego, planującego w roku śmierci podjąć studia prawnicze, z także przyznanym stypedndium Diesseldorfa, oraz córek Florentyny Elisabethy (ur. 1755) i Agathy Sophii Renaty (1757–1845), od 1784 żony Christiana Friedricha Wernsdorffa (syna [[WERNSDORFF GOTTLIEB, profesor Gimnazjum Akademickiego | Gottlieba Wernsdorffa]], brata burmistrza [[WERNSDORFF JOHANN WILHELM, burmistrz Gdańska | Johanna Wilhelma]]).<br/><br/> |
Pochowany (z żoną i dziećmi) 4 VI 1789 w [[KOŚCIÓŁ I KLASZTOR FRANCISZKANÓW ŚW. TRÓJCY | kościele św. Trójcy]]. Kamienicę przy Hundegasse (ul. Ogarnej) spadkobiercy około 1800 sprzedali [[MAC LEAN, rodzina | Archibaldowi I Mac Lean]]. {{author: MrGl}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Ludzie]]<br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/> | Pochowany (z żoną i dziećmi) 4 VI 1789 w [[KOŚCIÓŁ I KLASZTOR FRANCISZKANÓW ŚW. TRÓJCY | kościele św. Trójcy]]. Kamienicę przy Hundegasse (ul. Ogarnej) spadkobiercy około 1800 sprzedali [[MAC LEAN, rodzina | Archibaldowi I Mac Lean]]. {{author: MrGl}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Ludzie]]<br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/> | ||
'''Bibliografia''': <br/> | '''Bibliografia''': <br/> | ||
| + | Rühle Siegfried, ''Die Stipendiaten des Diesseldorfichen Stipendiums'', „Danziger Familiengeschichtliche Beiträge“ Bd. 1, Danzig 1929, s. 66. <br/> | ||
Schumann Eduard, ''Geschichte der Naturforschenden Gesellschaft in Danzig 1743–1892'', „Schriften der Naturforschenden Gesellschaft in Danzig”, NF, Bd. 8, Danzig 1893, nr 2, s. 82.<br/> | Schumann Eduard, ''Geschichte der Naturforschenden Gesellschaft in Danzig 1743–1892'', „Schriften der Naturforschenden Gesellschaft in Danzig”, NF, Bd. 8, Danzig 1893, nr 2, s. 82.<br/> | ||
Weichbrodt Dorothea, ''Patrizier, Bürger, Einwohner der Freien und Hansestadt Danzig in Stamm- und Namentafeln vom 14.-18. Jahrhundert'', Klausdorf/Schwentine 1986-1992, Bd. 4, 296. | Weichbrodt Dorothea, ''Patrizier, Bürger, Einwohner der Freien und Hansestadt Danzig in Stamm- und Namentafeln vom 14.-18. Jahrhundert'', Klausdorf/Schwentine 1986-1992, Bd. 4, 296. | ||
Wersja z 16:38, 9 lis 2023
CHRISTIAN SENDEL (12 XII 1719 Elbląg – 26 V 1789 Gdańsk), lekarz, profesor gdańskiego Gimnazjum Akademickiego i dyrektor Towarzystwa Przyrodniczego. Syn Nathanaela Constantina (1686 – 1757 Elbląg), absolwenta gimnazjum w Elblągu (1691), gdańskiego Gimnazjum Akademickiego (1705), studiów w Wittenberdze (1709) i w Halle (1712), doktora medycyny, oraz poślubionej w 1714 Marii Luisy z domu Poselger.
Zapisany w 1727 do gimnazjum w Elblągu, w 1737 absolwent gdańskiego Gimnazjum Akademickiego. Studiował medycynę na uniwersytetach w Jenie (1740) i w Erfurcie (1741), gdzie wziął udział w dyspucie doktorskiej De Respiratione Diffi cili (1743). W latach 1742–1745 lekarz w Elblągu, od 1743 doktor medycyny. W okresie 1745–1789 w Gdańsku profesor fizyki i medycyny w Gimnazjum Akademickim i lekarz miejski (fizyk). Członek Towarzystwa Przyrodniczego i w latach 1758–1759, 1764, 1772 i 1779–1780 jego dyrektor. Prowadził badania w zakresie elektryczności, optyki i obiegu wody w przyrodzie. Autor m.in. De pluvia (1757), Causa efficiens motus astrorum (1769), wydawca „Der fromme Naturkundige” („Pobożny przyrodnik”, 1738–1739), pisma o charakterze moralno-przyrodniczym ( Czasopisma moralne w XVIII wieku), redaktor pisma ogłoszeniowego „Danziger Erfahrungen”. Był właścicielem kamienicy przy Hundegasse 241 (ul. Ogarna 20) z domem tylnym przy Hintergasse 230 (ul. Za Murami 35). Dysponował posiadłością na Siedlcach.
Od 17 V 1746 żonaty był z Euphrosyną (28 VI 1714 – pochowana 4 IX 1797 Gdańsk), córką kupca z Torunia, następnie w Gdańsku, Benjamina Blecha (ur. 1669), wdową po Johannie Davidzie Henrichsdorffie (1687–1739), drugim pastorze kościoła św. Barbary (jej bratanek Ephraim Philipp Blech również był dyrektorem Towarzystwa Przyrodniczego). Po śmierci męża korzystała z zapomogowej kasy wdowiej Gimnazjum Akademickiego, otrzymując np. w 1794 wypłatę 150 florenów. Ojciec młodo zmarłych synów Nathanaela Constantina (1747–1776), w latach 1767–1771 studenta prawa w Królewcu, Christiana Daniela (1749–1773), w latach 1769–1773 studenta medycyny w Jenie, podobnie jak starszy brat korzystającego ze stypendium fundacji Johanna Gotffrieda Diesseldorfa, Johanna Gottfrieda (1752–1779), ucznia gdańskiego Gimnazjum Akademickiego, planującego w roku śmierci podjąć studia prawnicze, z także przyznanym stypedndium Diesseldorfa, oraz córek Florentyny Elisabethy (ur. 1755) i Agathy Sophii Renaty (1757–1845), od 1784 żony Christiana Friedricha Wernsdorffa (syna Gottlieba Wernsdorffa, brata burmistrza Johanna Wilhelma).
Pochowany (z żoną i dziećmi) 4 VI 1789 w kościele św. Trójcy. Kamienicę przy Hundegasse (ul. Ogarnej) spadkobiercy około 1800 sprzedali Archibaldowi I Mac Lean.
Bibliografia:
Rühle Siegfried, Die Stipendiaten des Diesseldorfichen Stipendiums, „Danziger Familiengeschichtliche Beiträge“ Bd. 1, Danzig 1929, s. 66.
Schumann Eduard, Geschichte der Naturforschenden Gesellschaft in Danzig 1743–1892, „Schriften der Naturforschenden Gesellschaft in Danzig”, NF, Bd. 8, Danzig 1893, nr 2, s. 82.
Weichbrodt Dorothea, Patrizier, Bürger, Einwohner der Freien und Hansestadt Danzig in Stamm- und Namentafeln vom 14.-18. Jahrhundert, Klausdorf/Schwentine 1986-1992, Bd. 4, 296.
