BIBLIOTEKA RADY MIEJSKIEJ GDAŃSKA
| Linia 6: | Linia 6: | ||
[[File:Ausmo Nicolaus de, Supplementum Summae Pisanellae, XV wiek.JPG|thumb|Nicolaus de Ausmo ''Supplementum Summae Pisanellae'', XV wiek]] | [[File:Ausmo Nicolaus de, Supplementum Summae Pisanellae, XV wiek.JPG|thumb|Nicolaus de Ausmo ''Supplementum Summae Pisanellae'', XV wiek]] | ||
| − | '''BIBLIOTEKA RADY MIEJSKIEJ GDAŃSKA''' (Bibliotheca Senatus Gedanensis). Otwarta w 1596, fundatorem był [[BONIFACIO D’ORIA, bibliofil, fundator Biblioteki Rady Miejskiej | Giovanni Bernardino Bonifacio d’Oria]], który przekazał miastu księgozbiór liczący ponad tysiąc tomów z teologii, astrologii, historii, biblistyki, matematyki, medycyny, patrystyki, prawa, filozofii, literatury greckiej i rzymskiej oraz włoskiego renesansu, dzieła | + | '''BIBLIOTEKA RADY MIEJSKIEJ GDAŃSKA''' (Bibliotheca Senatus Gedanensis). Otwarta w 1596, fundatorem był [[BONIFACIO D’ORIA, bibliofil, fundator Biblioteki Rady Miejskiej | Giovanni Bernardino Bonifacio d’Oria]], który przekazał miastu księgozbiór liczący ponad tysiąc tomów z teologii, astrologii, historii, biblistyki, matematyki, medycyny, patrystyki, prawa, filozofii, literatury greckiej i rzymskiej oraz włoskiego renesansu, dzieła m.in. Platona, Arystotelesa, Cycerona, Horacego, Owidiusza, Seneki, św. Augustyna, św. Ambrożego, Erazma z Rotterdamu.<br/><br/> |
| − | Zbiory umieszczono w dawnym klasztorze [[FRANCISZKANIE | franciszkanów]], dołączając do nich klasztorną bibliotekę. Od 1558 służyły nauczycielom i uczniom funkcjonującego tu gimnazjum ([[GIMNAZJUM AKADEMICKIE | Gimnazjum Akademickie]]). Pieczę nad biblioteką sprawowało [[KOLEGIUM SZKOLNE | Kolegium Szkolne]], szczególne obowiązki spoczywały na jednym z jej członków – protobibliotekarzu, a zadania bibliotekarskie wypełniał z reguły profesor filozofii w gimnazjum. Do zadań protobibliotekarzy należało staranie o wzbogacanie zbiorów, pozyskiwanie ofiarodawców i materiałów bibliotecznych (rękopisów, druków, obrazów, rycin, map, numizmatów, instrumentów astronomicznych i matematycznych, eksponatów przyrodniczych), dbanie o kondycję finansową biblioteki, podejmowanie decyzji o zakupach i profilu zbiorów. Pierwszym protobibliotekarzem był Gabriel Schumann II (1595–1654), ławnik i rajca gdański (zob. [[SCHUMANN GABRIEL, burmistrz Gdańska | Gabriel Schumann III]]). Pierwszym bibliotekarzem był Daniel Asaricus (około 1560–1606), | + | Zbiory umieszczono w dawnym klasztorze [[FRANCISZKANIE | franciszkanów]], dołączając do nich klasztorną bibliotekę. Od 1558 służyły nauczycielom i uczniom funkcjonującego tu gimnazjum ([[GIMNAZJUM AKADEMICKIE | Gimnazjum Akademickie]]). Pieczę nad biblioteką sprawowało [[KOLEGIUM SZKOLNE | Kolegium Szkolne]], szczególne obowiązki spoczywały na jednym z jej członków – protobibliotekarzu, a zadania bibliotekarskie wypełniał z reguły profesor filozofii w gimnazjum. Do zadań protobibliotekarzy należało staranie o wzbogacanie zbiorów, pozyskiwanie ofiarodawców i materiałów bibliotecznych (rękopisów, druków, obrazów, rycin, map, numizmatów, instrumentów astronomicznych i matematycznych, eksponatów przyrodniczych), dbanie o kondycję finansową biblioteki, podejmowanie decyzji o zakupach i profilu zbiorów. Pierwszym protobibliotekarzem był Gabriel Schumann II (1595–1654), ławnik i rajca gdański (zob. [[SCHUMANN GABRIEL, burmistrz Gdańska | Gabriel Schumann III]]). Pierwszym bibliotekarzem był Daniel Asaricus (około 1560–1606), profesor greki i języków orientalnych, który zaprowadził księgę inwentarzową (''Index librorum'') wykorzystywaną niemal do końca XVIII wieku. <br/><br/> |
Z 1686 pochodzi pierwszy opublikowany drukiem regulamin ''Leges Bibliothecae Senatus Gedanensis''. Od 1597 biblioteka dysponowała własnym ekslibrisem, w XVII wieku otrzymała kolejne dwa, wszystkie wykonane techniką miedziorytniczą; jej zasoby w XVII i XVIII wieku powiększano dzięki legatom i darom oraz zakupom księgozbiorów po zmarłych patrycjuszach, profesorach i duchownych. Wśród ofiarodawców byli między innymi [[KECKERMANN BARTHOLOMÄUS, profesor Gimnazjum Akademickiego | Bartholomäus Keckermann]], [[SEGER GEORG, profesor Gimnazjum Akademickiego | Georg Seger]], [[EICHSTÄDT LORENZ, profesor Gimnazjum Akademickiego | Lorenz Eichstädt]], [[TITIUS JOHANN PETER, profesor Gimnazjum Akademickiego | Johann Peter Titius]], [[LENGNICH GOTTFRIED, prawnik, historyk, patron gdańskiej ulicy | Gottfried Lengnich]], [[SCHLIEFF VALENTINUS, historyk, bibliograf, rajca | Valentinus Schlieff]], [[HANOW MICHAEL CHRISTOPH, profesor Gimnazjum Akademickiego | Michael Christoph Hanow]].<br/><br/> | Z 1686 pochodzi pierwszy opublikowany drukiem regulamin ''Leges Bibliothecae Senatus Gedanensis''. Od 1597 biblioteka dysponowała własnym ekslibrisem, w XVII wieku otrzymała kolejne dwa, wszystkie wykonane techniką miedziorytniczą; jej zasoby w XVII i XVIII wieku powiększano dzięki legatom i darom oraz zakupom księgozbiorów po zmarłych patrycjuszach, profesorach i duchownych. Wśród ofiarodawców byli między innymi [[KECKERMANN BARTHOLOMÄUS, profesor Gimnazjum Akademickiego | Bartholomäus Keckermann]], [[SEGER GEORG, profesor Gimnazjum Akademickiego | Georg Seger]], [[EICHSTÄDT LORENZ, profesor Gimnazjum Akademickiego | Lorenz Eichstädt]], [[TITIUS JOHANN PETER, profesor Gimnazjum Akademickiego | Johann Peter Titius]], [[LENGNICH GOTTFRIED, prawnik, historyk, patron gdańskiej ulicy | Gottfried Lengnich]], [[SCHLIEFF VALENTINUS, historyk, bibliograf, rajca | Valentinus Schlieff]], [[HANOW MICHAEL CHRISTOPH, profesor Gimnazjum Akademickiego | Michael Christoph Hanow]].<br/><br/> | ||
| − | Do zbiorów trafiały nie tylko druki (których liczba w XVIII wieku wzrosła do 26 | + | Do zbiorów trafiały nie tylko druki (których liczba w XVIII wieku wzrosła do 26 000 tomów), lecz także obrazy, portrety gdańskich osobistości, globusy, mapy, numizmaty, instrumenty astronomiczne, rzeźby w kamieniu i drewnie. Gromadzeniu towarzyszyło katalogowanie zbiorów. Protobibliotekarz [[ENGELCKE ADRIAN, rajca | Adrian Engelcke]] opracował ceniony katalog działowy ''Catalogus universalis Bibliothecae Senatus Gedanensis in suas classes distributus'', Michael Christoph Hanow, prof. gimnazjum i bibliotekarz, przygotował katalog alfabetyczny (nieukończony) ''Catalogus alphabeticus universalis Bibliothecae Senatus Gedanensis''. Wraz z likwidacją w 1817 Gimnazjum Akademickiego biblioteka została przemianowana na [[BIBLIOTEKA MIEJSKA | Bibliotekę Miejską]]. {{author: EK}} [[Category: Encyklopedia]] |
Wersja z 19:49, 18 gru 2023
BIBLIOTEKA RADY MIEJSKIEJ GDAŃSKA (Bibliotheca Senatus Gedanensis). Otwarta w 1596, fundatorem był Giovanni Bernardino Bonifacio d’Oria, który przekazał miastu księgozbiór liczący ponad tysiąc tomów z teologii, astrologii, historii, biblistyki, matematyki, medycyny, patrystyki, prawa, filozofii, literatury greckiej i rzymskiej oraz włoskiego renesansu, dzieła m.in. Platona, Arystotelesa, Cycerona, Horacego, Owidiusza, Seneki, św. Augustyna, św. Ambrożego, Erazma z Rotterdamu.
Zbiory umieszczono w dawnym klasztorze franciszkanów, dołączając do nich klasztorną bibliotekę. Od 1558 służyły nauczycielom i uczniom funkcjonującego tu gimnazjum ( Gimnazjum Akademickie). Pieczę nad biblioteką sprawowało Kolegium Szkolne, szczególne obowiązki spoczywały na jednym z jej członków – protobibliotekarzu, a zadania bibliotekarskie wypełniał z reguły profesor filozofii w gimnazjum. Do zadań protobibliotekarzy należało staranie o wzbogacanie zbiorów, pozyskiwanie ofiarodawców i materiałów bibliotecznych (rękopisów, druków, obrazów, rycin, map, numizmatów, instrumentów astronomicznych i matematycznych, eksponatów przyrodniczych), dbanie o kondycję finansową biblioteki, podejmowanie decyzji o zakupach i profilu zbiorów. Pierwszym protobibliotekarzem był Gabriel Schumann II (1595–1654), ławnik i rajca gdański (zob. Gabriel Schumann III). Pierwszym bibliotekarzem był Daniel Asaricus (około 1560–1606), profesor greki i języków orientalnych, który zaprowadził księgę inwentarzową (Index librorum) wykorzystywaną niemal do końca XVIII wieku.
Z 1686 pochodzi pierwszy opublikowany drukiem regulamin Leges Bibliothecae Senatus Gedanensis. Od 1597 biblioteka dysponowała własnym ekslibrisem, w XVII wieku otrzymała kolejne dwa, wszystkie wykonane techniką miedziorytniczą; jej zasoby w XVII i XVIII wieku powiększano dzięki legatom i darom oraz zakupom księgozbiorów po zmarłych patrycjuszach, profesorach i duchownych. Wśród ofiarodawców byli między innymi Bartholomäus Keckermann, Georg Seger, Lorenz Eichstädt, Johann Peter Titius, Gottfried Lengnich, Valentinus Schlieff, Michael Christoph Hanow.
Do zbiorów trafiały nie tylko druki (których liczba w XVIII wieku wzrosła do 26 000 tomów), lecz także obrazy, portrety gdańskich osobistości, globusy, mapy, numizmaty, instrumenty astronomiczne, rzeźby w kamieniu i drewnie. Gromadzeniu towarzyszyło katalogowanie zbiorów. Protobibliotekarz Adrian Engelcke opracował ceniony katalog działowy Catalogus universalis Bibliothecae Senatus Gedanensis in suas classes distributus, Michael Christoph Hanow, prof. gimnazjum i bibliotekarz, przygotował katalog alfabetyczny (nieukończony) Catalogus alphabeticus universalis Bibliothecae Senatus Gedanensis. Wraz z likwidacją w 1817 Gimnazjum Akademickiego biblioteka została przemianowana na Bibliotekę Miejską.
