NOWICKI EDMUND, biskup gdański
| Linia 8: | Linia 8: | ||
Po zakończeniu wojny powrócił do kurii poznańskiej, oficjalnie pełnił funkcje kanclerza. 15 VIII 1945 mianowany administratorem apostolskim w Gorzowie Wielkopolskim z jurysdykcją nad diecezją kamieńską, lubuską i prałaturą pilską, podniesiony został do godności infułata. Zorganizował kurię (1946), sąd duchowny (1950), diecezjalny Caritas. Założył wiele parafii, zlecił odbudowę zniszczonych kościołów. W 1946 powołał Niższe Seminarium Duchowne w Gorzowie Wielkopolskim, w 1947 Niższe Seminarium Duchowne w Słupsku oraz Wyższe Seminarium Duchowne w Gorzowie. W styczniu 1951 usunięty przez władze Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (PRL) z Gorzowa, powrócił do Poznania, gdzie pracował w kurii biskupiej, sądzie i seminarium.<br/><br/> | Po zakończeniu wojny powrócił do kurii poznańskiej, oficjalnie pełnił funkcje kanclerza. 15 VIII 1945 mianowany administratorem apostolskim w Gorzowie Wielkopolskim z jurysdykcją nad diecezją kamieńską, lubuską i prałaturą pilską, podniesiony został do godności infułata. Zorganizował kurię (1946), sąd duchowny (1950), diecezjalny Caritas. Założył wiele parafii, zlecił odbudowę zniszczonych kościołów. W 1946 powołał Niższe Seminarium Duchowne w Gorzowie Wielkopolskim, w 1947 Niższe Seminarium Duchowne w Słupsku oraz Wyższe Seminarium Duchowne w Gorzowie. W styczniu 1951 usunięty przez władze Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (PRL) z Gorzowa, powrócił do Poznania, gdzie pracował w kurii biskupiej, sądzie i seminarium.<br/><br/> | ||
24 IV 1951, z uwagi na osobę przebywającego na emigracji biskupa [[SPLETT CARL MARIA, biskup gdański | Carla Marii Spletta]], mianowany gdańskim biskupem koadiutorem sedi datus, ze stolicą tytularną Hadriane. Początkowo nie mógł pełnić tej funkcji z powodu sprzeciwu władz PRL (nominacja nie została podana do publicznej wiadomości). Sakrę biskupią przyjął (tajnie) 26 IX 1954 w pałacu arcybiskupim w Poznaniu z rąk arcybiskupa metropolity poznańskiego Walentego Dymka. Diecezję gdańską przejął dopiero po przełomie październikowym, 8 XII 1956. Ingres do katedry oliwskiej ([[KOŚCIÓŁ TRÓJCY ŚWIĘTEJ | kościół Trójcy Świętej]]) 25 XII 1956, od 1 grudnia tego roku był tytularnym biskupem Thuggi. Po śmierci biskupa Carla Marii Spletta 7 III 1964 mianowany ordynariuszem diecezji gdańskiej. 27 X 1957 założył Biskupie Seminarium Duchowne w Gdańsku ([[GDAŃSKIE SEMINARIUM DUCHOWNE | Gdańskie Seminarium Duchowne]]). Brał udział w Soborze Watykańskim II. Rozbudował struktury diecezjalne, rozszerzył sieć dekanalną.<br/><br/> | 24 IV 1951, z uwagi na osobę przebywającego na emigracji biskupa [[SPLETT CARL MARIA, biskup gdański | Carla Marii Spletta]], mianowany gdańskim biskupem koadiutorem sedi datus, ze stolicą tytularną Hadriane. Początkowo nie mógł pełnić tej funkcji z powodu sprzeciwu władz PRL (nominacja nie została podana do publicznej wiadomości). Sakrę biskupią przyjął (tajnie) 26 IX 1954 w pałacu arcybiskupim w Poznaniu z rąk arcybiskupa metropolity poznańskiego Walentego Dymka. Diecezję gdańską przejął dopiero po przełomie październikowym, 8 XII 1956. Ingres do katedry oliwskiej ([[KOŚCIÓŁ TRÓJCY ŚWIĘTEJ | kościół Trójcy Świętej]]) 25 XII 1956, od 1 grudnia tego roku był tytularnym biskupem Thuggi. Po śmierci biskupa Carla Marii Spletta 7 III 1964 mianowany ordynariuszem diecezji gdańskiej. 27 X 1957 założył Biskupie Seminarium Duchowne w Gdańsku ([[GDAŃSKIE SEMINARIUM DUCHOWNE | Gdańskie Seminarium Duchowne]]). Brał udział w Soborze Watykańskim II. Rozbudował struktury diecezjalne, rozszerzył sieć dekanalną.<br/><br/> | ||
| − | W 1968 wszczepiono mu rozrusznik serca. Po jego wymianie w jednym z warszawskich szpitali w lutym 1970 zmarł w wyniku infekcji. Trumna z ciałem wystawiona była przez kilka dni w Kaplicy Kapłańskiej [[KOŚCIÓŁ WNIEBOWZIĘCIA NAJŚWIĘTSZEJ MARII PANNY | kościoła Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny]] w Gdańsku. Duchowni katoliccy z całego świata (między innymi z Niemiec, Irlandii i USA) odprawili tam przeszło 70 mszy w jego intencji. Pochowany w krypcie biskupów gdańskich w katedrze oliwskiej. Od 26 VIII 2004 patron ulicy w Gdańsku–Oliwie. W 2007 poświęconą mu tablicę pamiątkową (płaskorzeźbiony portret, napis, herb) odsłonięto przy wejściu do Gdańskiego Seminarium Duchownego. {{author: AH}}<br/><br/> | + | W 1968 wszczepiono mu rozrusznik serca. Po jego wymianie w jednym z warszawskich szpitali w lutym 1970 zmarł w wyniku infekcji. Trumna z ciałem wystawiona była przez kilka dni w Kaplicy Kapłańskiej [[KOŚCIÓŁ WNIEBOWZIĘCIA NAJŚWIĘTSZEJ MARII PANNY | kościoła Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny]] w Gdańsku. Duchowni katoliccy z całego świata (między innymi z Niemiec, Irlandii i USA) odprawili tam przeszło 70 mszy w jego intencji. Pochowany w krypcie biskupów gdańskich w katedrze oliwskiej. Od 26 VIII 2004, z inicjatwy [[GOCŁOWSKI TADEUSZ, arcybiskup gdański | arcybiskupa Tadeusza Gocłowskiego]] i na podstawie uchwały Rady Miasta Gdańska, patron ulicy w Gdańsku–Oliwie. W 2007 poświęconą mu tablicę pamiątkową (płaskorzeźbiony portret, napis, herb) odsłonięto przy wejściu do Gdańskiego Seminarium Duchownego. {{author: AH}}<br/><br/> |
Wraz z sakrą biskupią przyjął herb wyobrażający tarczę dzieloną lewoskośnie zieloną rzeką (szarfą), w polu pierwszym czerwonym (powyżej rzeki) złoty stylizowany krzyż, w polu drugim błękitnym poniżej rzeki taki sam krzyż. Za tarczą ustawiony krzyż procesyjny. Herb wieńczył zielony kapelusz kościelny z dwunastoma chwostami na dwóch sznurach, po sześć (jeden nad dwoma, nad trzema) z każdej strony tarczy. Pod tarczą wstęga z dewizą biskupa: ''Finis Legis Christus'' (''Ostatecznym prawem Chrystus''). (zob. [[KATOLICY | katolicy]]). {{author: AK}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Ludzie]] | Wraz z sakrą biskupią przyjął herb wyobrażający tarczę dzieloną lewoskośnie zieloną rzeką (szarfą), w polu pierwszym czerwonym (powyżej rzeki) złoty stylizowany krzyż, w polu drugim błękitnym poniżej rzeki taki sam krzyż. Za tarczą ustawiony krzyż procesyjny. Herb wieńczył zielony kapelusz kościelny z dwunastoma chwostami na dwóch sznurach, po sześć (jeden nad dwoma, nad trzema) z każdej strony tarczy. Pod tarczą wstęga z dewizą biskupa: ''Finis Legis Christus'' (''Ostatecznym prawem Chrystus''). (zob. [[KATOLICY | katolicy]]). {{author: AK}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Ludzie]] | ||
Wersja z 19:53, 29 sie 2023
.JPG)
EDMUND NOWICKI (13 IX 1900 Trzemeszno – 10 III 1971 Warszawa), biskup ordynariusz (1964–1971) diecezji gdańskiej, patron gdańskiej ulicy. Czwarty syn właściciela browaru w Trzemesznie Zygmunta i Marii z domu Huebner. Ukończył gimnazjum w Nakle. Studiował teologię w seminariach w Gnieźnie i Poznaniu, 15 III 1924 przyjął w Gnieźnie święcenia kapłańskie z rąk kardynała Edmunda Dalbora. W latach 1924–1927 wikary w parafii przy kościele Najświętszego Serca Pana Jezusa w Poznaniu. W latach 1927–1929 studiował prawo na papieskim Uniwersytecie Gregoriańskim w Rzymie, od 1929 doktor prawa kanonicznego, 1929–1930 aplikant w Trybunale św. Roty Rzymskiej, 1930–1939 notariusz, adwokat, wiceoficjał sądu biskupiego, kanclerz kurii biskupiej w Poznaniu. 3 X 1939 aresztowany przez hitlerowców, przebywał w więzieniu w Poznaniu, od 9 XI 1939 internowany w klasztorze bernardynów w Kazimierzu Biskupim, następnie ponownie w więzieniu w Poznaniu, od 4 V 1940 w obozie koncentracyjnym Dachau, od sierpnia tego roku w Gusen, od grudnia 1940 ponownie Dachau. W lutym 1941 zwolniony pod warunkiem porzucenia kapłaństwa, czego nie uczynił.
Po zakończeniu wojny powrócił do kurii poznańskiej, oficjalnie pełnił funkcje kanclerza. 15 VIII 1945 mianowany administratorem apostolskim w Gorzowie Wielkopolskim z jurysdykcją nad diecezją kamieńską, lubuską i prałaturą pilską, podniesiony został do godności infułata. Zorganizował kurię (1946), sąd duchowny (1950), diecezjalny Caritas. Założył wiele parafii, zlecił odbudowę zniszczonych kościołów. W 1946 powołał Niższe Seminarium Duchowne w Gorzowie Wielkopolskim, w 1947 Niższe Seminarium Duchowne w Słupsku oraz Wyższe Seminarium Duchowne w Gorzowie. W styczniu 1951 usunięty przez władze Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (PRL) z Gorzowa, powrócił do Poznania, gdzie pracował w kurii biskupiej, sądzie i seminarium.
24 IV 1951, z uwagi na osobę przebywającego na emigracji biskupa Carla Marii Spletta, mianowany gdańskim biskupem koadiutorem sedi datus, ze stolicą tytularną Hadriane. Początkowo nie mógł pełnić tej funkcji z powodu sprzeciwu władz PRL (nominacja nie została podana do publicznej wiadomości). Sakrę biskupią przyjął (tajnie) 26 IX 1954 w pałacu arcybiskupim w Poznaniu z rąk arcybiskupa metropolity poznańskiego Walentego Dymka. Diecezję gdańską przejął dopiero po przełomie październikowym, 8 XII 1956. Ingres do katedry oliwskiej ( kościół Trójcy Świętej) 25 XII 1956, od 1 grudnia tego roku był tytularnym biskupem Thuggi. Po śmierci biskupa Carla Marii Spletta 7 III 1964 mianowany ordynariuszem diecezji gdańskiej. 27 X 1957 założył Biskupie Seminarium Duchowne w Gdańsku ( Gdańskie Seminarium Duchowne). Brał udział w Soborze Watykańskim II. Rozbudował struktury diecezjalne, rozszerzył sieć dekanalną.
W 1968 wszczepiono mu rozrusznik serca. Po jego wymianie w jednym z warszawskich szpitali w lutym 1970 zmarł w wyniku infekcji. Trumna z ciałem wystawiona była przez kilka dni w Kaplicy Kapłańskiej kościoła Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Gdańsku. Duchowni katoliccy z całego świata (między innymi z Niemiec, Irlandii i USA) odprawili tam przeszło 70 mszy w jego intencji. Pochowany w krypcie biskupów gdańskich w katedrze oliwskiej. Od 26 VIII 2004, z inicjatwy arcybiskupa Tadeusza Gocłowskiego i na podstawie uchwały Rady Miasta Gdańska, patron ulicy w Gdańsku–Oliwie. W 2007 poświęconą mu tablicę pamiątkową (płaskorzeźbiony portret, napis, herb) odsłonięto przy wejściu do Gdańskiego Seminarium Duchownego.
Wraz z sakrą biskupią przyjął herb wyobrażający tarczę dzieloną lewoskośnie zieloną rzeką (szarfą), w polu pierwszym czerwonym (powyżej rzeki) złoty stylizowany krzyż, w polu drugim błękitnym poniżej rzeki taki sam krzyż. Za tarczą ustawiony krzyż procesyjny. Herb wieńczył zielony kapelusz kościelny z dwunastoma chwostami na dwóch sznurach, po sześć (jeden nad dwoma, nad trzema) z każdej strony tarczy. Pod tarczą wstęga z dewizą biskupa: Finis Legis Christus (Ostatecznym prawem Chrystus). (zob. katolicy).
