WILKIERZE
| Linia 1: | Linia 1: | ||
{{paper}} | {{paper}} | ||
| − | WILKIERZE, uchwały Rady Miejskiej, regulujące różnorodne dziedziny życia w miastach (1), albo zbiory pojedynczych uchwał Rady Miejskiej (2). Główne Miasto: najstarszy zachowany wilkierz (w znaczeniu 2.) z 1435–48. Wzmianka w księdze q missivów wskazuje na istnienie w Głównym Mieście wilkierzy na pocz. lat 40. XIV w., co świadczy, że posiadało ono wilkierze (w znaczeniu 2.) już w okresie ukończenia procesu przejścia gd. gminy miejskiej na | + | '''WILKIERZE''', uchwały Rady Miejskiej, regulujące różnorodne dziedziny życia w miastach (1), albo zbiory pojedynczych uchwał Rady Miejskiej (2). Główne Miasto: najstarszy zachowany wilkierz (w znaczeniu 2.) z 1435–48. Wzmianka w księdze q missivów wskazuje na istnienie w Głównym Mieście wilkierzy na pocz. lat 40. XIV w., co świadczy, że posiadało ono wilkierze (w znaczeniu 2.) już w okresie ukończenia procesu przejścia gd. gminy miejskiej na q prawo chełmińskie. Wydawanie wilkierzy stało się w XIV w. przedmiotem konfliktu miast prus. z zak. krzyż., który próbował utrzymać kontrolę nad ustawodawstwem miejskim. W 1394 zakon ustanowił wzorzec wilkierza miejskiego, na którego bazie miały oprzeć ustawodawstwo miasta prus. Wprawdzie od tej pory miały być stanowione jedynie za przyzwoleniem miejscowego komtura, ale wilkierze gd., przynajmniej od pocz. XV w., wydawano w dużym stopniu samodzielnie. W 1455 król pol. Kazimierz Jagiellończyk nadał miastom prawo swobodnego ich uchwalania. Od tego czasu Główne Miasto jeszcze uchwalało je kilkakrotnie (w znaczeniu 2.): 1455, 1479–1500, 1574, 1597 i 1761. Stare i Młode Miasto: nie zachowały się w. (w znaczeniu 2.) tych gmin, jednak wzmianka w dokumentach Starego Miasta z 1377 o funkcjonowaniu tam w. wskazuje, że przynajmniej od lokacji go posiadało. W 1595 na teren całej aglomeracji gd. rozciągnięto zwierzchnictwo w. Głównego Miasta. Przepisy i postanowienia w. przestały obowiązywać w Gd. 2 i 1761, sprawy porządkowo-handlowe regulowały odtąd ustawy i kodeksy prawa prus. Wilkierze wydawano także dla osad pod Gd. (np. q Stare Szkoty). {{author: MG}} [[Category: Encyklopedia]] |
Wersja z 11:25, 5 mar 2013
WILKIERZE, uchwały Rady Miejskiej, regulujące różnorodne dziedziny życia w miastach (1), albo zbiory pojedynczych uchwał Rady Miejskiej (2). Główne Miasto: najstarszy zachowany wilkierz (w znaczeniu 2.) z 1435–48. Wzmianka w księdze q missivów wskazuje na istnienie w Głównym Mieście wilkierzy na pocz. lat 40. XIV w., co świadczy, że posiadało ono wilkierze (w znaczeniu 2.) już w okresie ukończenia procesu przejścia gd. gminy miejskiej na q prawo chełmińskie. Wydawanie wilkierzy stało się w XIV w. przedmiotem konfliktu miast prus. z zak. krzyż., który próbował utrzymać kontrolę nad ustawodawstwem miejskim. W 1394 zakon ustanowił wzorzec wilkierza miejskiego, na którego bazie miały oprzeć ustawodawstwo miasta prus. Wprawdzie od tej pory miały być stanowione jedynie za przyzwoleniem miejscowego komtura, ale wilkierze gd., przynajmniej od pocz. XV w., wydawano w dużym stopniu samodzielnie. W 1455 król pol. Kazimierz Jagiellończyk nadał miastom prawo swobodnego ich uchwalania. Od tego czasu Główne Miasto jeszcze uchwalało je kilkakrotnie (w znaczeniu 2.): 1455, 1479–1500, 1574, 1597 i 1761. Stare i Młode Miasto: nie zachowały się w. (w znaczeniu 2.) tych gmin, jednak wzmianka w dokumentach Starego Miasta z 1377 o funkcjonowaniu tam w. wskazuje, że przynajmniej od lokacji go posiadało. W 1595 na teren całej aglomeracji gd. rozciągnięto zwierzchnictwo w. Głównego Miasta. Przepisy i postanowienia w. przestały obowiązywać w Gd. 2 i 1761, sprawy porządkowo-handlowe regulowały odtąd ustawy i kodeksy prawa prus. Wilkierze wydawano także dla osad pod Gd. (np. q Stare Szkoty).
